Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu tại buổi làm việc.
Xây dựng khu đô thị ĐHQGHN theo mô hình “5 trong 1”
Báo cáo với Thủ tướng và các đại biểu tham dự buổi làm việc, Giám đốc ĐHQGHN Lê Quân cho biết, ĐHQGHN hiện đã cơ bản hoàn thiện mô hình đại học đa ngành, đa lĩnh vực theo định hướng của Chính phủ với 9 trường đại học, 5 viện nghiên cứu thành viên và 22 đơn vị đào tạo, nghiên cứu khoa học, dịch vụ trực thuộc. Tổng số viên chức và người lao động là 4.667, trong đó có 2.634 cán bộ khoa học cơ hữu. Hiện tại, ĐHQGHN có 62 GS và 414 PGS, chiếm tỷ lệ 20%; tỷ lệ cán bộ khoa học có trình độ tiến sỹ, tiến sỹ khoa học trên tổng số giảng viên cơ hữu là 66%. Công bố quốc tế đã trở thành văn hóa học thuật của ĐHQGHN, với số bài báo quốc tế trong hệ thống Web of Science/SCOPUS không ngừng gia tăng theo các năm, từ 400 bài năm 2012 lên khoảng 1.600 bài năm 2022.
Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc xây dựng khu đô thị ĐHQGHN theo mô hình “5 trong 1” (Trung tâm đào tạo tài năng; Trung tâm nghiên cứu, chuyển giao công nghệ hiện đại; Trung tâm đổi mới sáng tạo ngang tầm quốc gia và quốc tế; Đô thị đại học thông minh, hiện đại; Trung tâm thử nghiệm hợp tác công tư và đào tạo nghiên cứu), ĐHQGHN đã xây dựng Khung hành động với các cấu trúc thành phần bao gồm: khung cảnh quan đô thị; khung hoạt động đô thị - kinh tế tri thức - giáo dục đại học; khung hạ tầng công nghệ thông tin và viễn thông (ICT). Mục đích của khung hành động nhằm kết nối không gian phát triển tổng thể với các hoạt động trong đô thị để kiểm soát quá trình hình thành và vận hành hoạt động của đô thị - không gian kinh tế tri thức - đại học - khu công cộng và nhà ở cho sinh viên và giảng viên, kết nối với các phân khu đô thị, công nghiệp cận kề, kết nối nhanh với Khu đô thị Hòa Lạc của TP Hà Nội...).
Giám đốc ĐHQGHN Lê Quân báo cáo với Thủ tướng và các đại biểu tham dự buổi làm việc.
Giám đốc Lê Quân nhấn mạnh, đầu tư cho con người, cho đội ngũ nhà khoa học cũng đặc biệt được chú trọng trong Chiến lược phát triển ĐHQGHN. Nhiều chính sách đã được ban hành nhằm phát huy nội lực và ươm mầm nhà khoa học trẻ, hỗ trợ giảng viên, cán bộ và người học với nhiều điểm ưu việt và hội nhập quốc tế, góp phần quan trọng tạo động lực để giảng viên, nhà khoa học hăng say đổi mới, nâng cao chất lượng giảng dạy, nghiên cứu khoa học, góp phần thu hút, phát triển đội ngũ cán bộ khoa học trình độ cao.
Hàng năm, ĐHQGHN cung cấp khoảng 1.200 sinh viên tốt nghiệp các ngành liên quan trực tiếp đến thiết kế vi mạch và các ngành gần. Tổng số sinh viên đã tốt nghiệp các ngành này tại ĐHQGHN vào khoảng trên 12.000. Nhiều sinh viên, học viên, nghiên cứu sinh của ĐHQGHN tốt nghiệp các chương trình này hiện đang hoạt động trong lĩnh vực thiết kế vi mạch ở các tổ chức nghiên cứu, doanh nghiệp trong và ngoài nước.
Thủ tướng nghe giới thiệu các sản phẩm chip bán dẫn của Trường Đại học Công nghệ.
ĐHQGHN hiện có 09 nhóm nghiên cứu mạnh, 06 phòng thí nghiệm được đầu tư trong lĩnh vực này. Định hướng phát triển công nghệ thiết kế vi mạch tại ĐHQGHN tập trung vào triển khai các mô hình hệ thống trên chip IoT kết hợp trí tuệ nhân tạo ứng dụng trong đô thị thông minh và xã hội số, chuyển đổi số, nông nghiệp số. Bên cạnh đó, các nhóm nghiên cứu cũng quan tâm đến việc thiết kế các chip bảo mật ứng dụng trong an ninh, quốc phòng thông qua các hợp tác nghiên cứu với Ban Cơ yếu Chính phủ, Học viện Kỹ thuật Quân sự, Viện Khoa học và Công nghệ Quân sự. Giám đốc ĐHQGHN Lê Quân kiến nghị Chính phủ hỗ trợ ĐHQGHN thành lập Trung tâm Hỗ trợ Thiết kế và đo kiểm vi mạch quốc gia (IC Design House) đặt tại Khu đô thị ĐHQGHN tại Hòa Lạc và là nguồn lực dùng chung cho nền công nghiệp bán dẫn của Việt Nam.
ĐHQGHN phải là mô hình điển hình cho các đại học cả nước
Phát biểu tại buổi làm việc, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, ghi nhận, biểu dương sự nỗ lực lớn, quyết tâm cao và chúc mừng ĐHQGHN về những thành tích đạt được trong thời gian qua, đóng góp tích cực vào thành tựu phát triển và sự nghiệp giáo dục đào tạo của cả nước, nhất là đào tạo nhân lực chất lượng cao. Thủ tướng nêu rõ, Việt Nam xây dựng một nền kinh tế độc lập, tự chủ gắn với chủ động, tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng và hiệu quả. Qua sự biến động của thế giới vừa qua thì điều này càng được thể hiện rõ. “Muốn vậy phải có kiến thức, tri thức, giao lưu học hỏi phù hợp hoàn cảnh, điều kiện đất nước. Giáo dục đào tạo kế thừa truyền thống hiếu học của dân tộc, nhưng cũng phải tiếp cận những thành quả của nhân loại trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Chúng ta không thể đứng một mình. Về vấn đề nghiên cứu chip là thấy rõ, chúng ta phải nghiên cứu, phải hợp tác, đặt hàng… Điều đó đặt ra phải liên kết trong đào tạo, bồi dưỡng, học hỏi những mô hình hay, tiên tiến của thế giới” - Thủ tướng nhấn mạnh.
Thủ tướng trao tặng 5.000 cây xanh cho học sinh, sinh viên ĐHQGHN.
Thủ tướng vui mừng về truyền thống lịch sử của ĐHQGHN, các thế hệ lãnh đạo luôn kế thừa và phát huy, đạt được kết quả như hôm nay, trong quá trình này luôn có nhiều bước phát triển đáng ghi nhận, là nơi đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, bồi dưỡng nhân tài. Khu đô thị đại học từng bước hoàn thiện xanh, sạch, đẹp, phù hợp xu thế chung của thế giới. “Đây phải là mô hình điển hình cho các đại học cả nước. Chính phủ, các bộ, ngành sẽ cùng với ĐHQGHN để tiếp tục hoàn thiện cơ sở vật chất, bảo đảm có đủ trang thiết bị để gắn học tập với thực hành” - Thủ tướng khẳng định.
Về phát triển thời gian tới, Thủ tướng nhấn mạnh, thế giới đang biến đổi nhanh, hàm lượng tri thức cao, việc ứng phó với những thách thức an ninh phi truyền thống cũng phải nhanh, kịp thời, hiệu quả. Dự báo tình hình sắp tới khó khăn, thách thức nhiều hơn thời cơ, thuận lợi. Do đó phải thích ứng với những điều này, muốn vậy phải có tri thức, phải có đào tạo, nghiên cứu; tập trung vào kinh tế tri thức, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, chuyển đổi số, chống biến đổi khí hậu. Thủ tướng đề nghị ĐHQGHN tập trung làm tốt một số nội dung sau:
Thứ nhất, phát huy bề dày lịch sử, coi đây là tài sản vô giá, phải nâng cao hiệu quả hơn nữa những bài học hay, kinh nghiệm quý, cách làm hiệu quả; tiếp tục xây dựng và củng cố tập thể đoàn kết, vững mạnh, không ngừng đổi mới sáng tạo phù hợp tình hình, hoàn cảnh mới để xây dựng ĐHQGHN thành một cơ sở đào tạo nguồn nhân lực và nghiên cứu khoa học theo mô hình hiện đại, có tầm cỡ, uy tín trong khu vực và quốc tế; có khát vọng vươn lên, đột phá; phát triển toàn diện cả bề rộng và chiều sâu, tập trung vào một số lĩnh vực khoa học cơ bản, đào tạo chuyên ngành, mũi nhọn, chất lượng cao, có thế mạnh của Việt Nam, phù hợp với xu thế của thế giới, nhất là đào tạo chuyên sâu các lĩnh vực chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, phát triển bền vững.
Thứ hai, gắn kết chặt chẽ giữa đào tạo với đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, phát triển đồng thời cả khoa học tự nhiên và khoa học xã hội - nhân văn, khoa học cơ bản và khoa học ứng dụng, nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt là góp phần phát triển, hoàn thiện nền tảng tư tưởng, cung cấp luận cứ khoa học, tin cậy cho Đảng và Nhà nước trong việc hoạch định chiến lược, xây dựng chủ trương, đường lối, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội đất nước, bảo vệ an ninh quốc phòng, giữ vững ổn định chính trị.
Thứ ba, bám sát thực tiễn, xuất phát từ thực tiễn, tôn trọng thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo, tập trung giải quyết những vấn đề lớn, điểm nghẽn, khó khăn, vướng mắc cả về lý luận và thực tiễn ở cấp quốc tế, quốc gia cũng như cấp địa phương. Tình hình thay đổi thì tư duy cũng phải thay đổi phù hợp, có vậy mới tranh thủ sức mạnh của nhân dân. Thúc đẩy khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, thương mại hóa các kết quả, sản phẩm nghiên cứu khoa học trên cơ sở tăng cường hợp tác công tư; đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng khoa học công nghệ vào những ngành mới nổi, mũi nhọn.
Thứ tư, phải thể hiện khát vọng vươn lên, tập trung phát triển đội ngũ giảng viên, nghiên cứu viên chất lượng cao, đẳng cấp khu vực, quốc tế. Trong quá trình này phải chú ý đặc thù của đất nước. Đây là những nền tảng quan trọng của ĐHQGHN, do đó phải có khát vọng lớn hơn đi cùng khát vọng của đất nước, có như vậy mới tạo sức lan toả, truyền cảm hứng cho việc đào tạo nguồn nhân lực, bồi dưỡng nhân tài. Đổi mới, nâng cao chất lượng dạy và học theo nhu cầu của thị trường trong nước và quốc tế, xu thế của thời đại.
Thứ năm, huy động và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực, sớm hoàn thành dứt điểm nhiệm vụ xây dựng ĐHQGHN tại Hòa Lạc, hình thành một khu đô thị đại học xanh, hiện đại, thông minh, ngang tầm khu vực theo mô hình 5 trong 1; tăng cường hợp tác công tư trong đào tạo và mạnh dạn làm thí điểm.
Vũ Hưng