Tài sản trí tuệ là công cụ đắc lực để phát triển kinh tế - xã hội
Chương trình phát triển tài sản trí tuệ giai đoạn 2016-2020 đã mở ra hướng đi mới cho nhiều đơn vị, đưa SHTT thành động lực thúc đẩy sản xuất, kinh doanh và phát triển bền vững tại thủ đô. Theo báo cáo của Sở Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Hà Nội, TP Hà Nội đã có 1.697 đơn đăng ký bảo hộ sáng chế, 834 giải pháp hữu ích, 2.221 kiểu dáng công nghiệp, 61.491 nhãn hiệu hàng hóa. Đặc biệt, Sở KH&CN Hà Nội đã hỗ trợ tạo lập, quản lý và phát triển nhãn hiệu chứng nhận, nhãn hiệu tập thể cho 64 sản phẩm nông nghiệp, sản phẩm làng nghề; hỗ trợ quản lý, phát triển SHTT cho 4 nhãn hiệu tập thể đã được bảo hộ; thực hiện hỗ trợ tạo lập, quản lý và phát triển tài sản trí tuệ cho nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa; tổ chức tập huấn về SHTT cho hàng nghìn tổ chức, cá nhân trên địa bàn thành phố.
Hà Nội thiết lập các cơ chế khuyến khích, ưu tiên nhằm đẩy mạnh phát triển tài sản trí tuệ bền vững (ảnh: Lâm Nguyễn).
Chương trình phát triển tài sản trí tuệ gắn với chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) cũng đã giúp cho nhiều địa phương tại Hà Nội phát triển kinh tế. Cụ thể, đại diện Sở KH&CN Hà Nội cho biết: thời gian vừa qua, TP Hà Nội đã công nhận, xếp hạng 31 sản phẩm của huyện đạt 4 sao và 3 sao trong OCOP như: Nón lá Phương Trung, gạo nếp cái hoa vàng và Bắc thơm, trứng vịt Liên Châu... Từ khi được xếp hạng OCOP, chính quyền địa phương đã quan tâm hơn đến việc hỗ trợ chủ các sản phẩm này trong việc bảo hộ, quản lý và phát triển quyền SHTT, xây dựng thương hiệu cho các sản phẩm, tham gia các chương trình xúc tiến thương mại để kết nối tiêu thụ sản phẩm.
Định hướng phát triển SHTT của Thủ đô giai đoạn 2025-2030
Để SHTT trở thành công cụ đắc lực, hiệu quả trong hệ thống đổi mới sáng tạo, nâng cao năng lực cạnh tranh, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, UBND TP Hà Nội đã ban hành Chương trình phát triển tài sản trí tuệ trên địa bàn TP Hà Nội đến năm 2030. Chương trình đề ra mục tiêu đến năm 2025, tối thiểu 50% số doanh nghiệp trên địa bàn được tuyên truyền, tập huấn, nâng cao nhận thức về SHTT; tối thiểu 40% sản phẩm, dịch vụ chủ lực, đặc thù của thành phố và các sản phẩm gắn với OCOP được hỗ trợ đăng ký bảo hộ, quản lý và phát triển tài sản trí tuệ, kiểm soát nguồn gốc và chất lượng sau khi được bảo hộ...
Để thực hiện thành công các mục tiêu của chương trình, Sở KH&CN Hà Nội đã đưa ra 6 giải pháp quan trọng:
Thứ nhất, tăng cường các hoạt động tạo ra tài sản trí tuệ, nâng cao chất lượng nguồn lực thông qua việc xây dựng cơ sở dữ liệu, các công cụ và cung cấp thông tin SHTT cho các tổ chức khoa học, công nghệ, doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, nhằm tạo ra các tài sản trí tuệ được bảo hộ; tổ chức các khóa đào tạo nâng cao nhận thức về SHTT cho các tổ chức, cá nhân và doanh nghiệp.
Thứ hai, đẩy mạnh việc bảo hộ SHTT cho các sản phẩm OCOP, sản phẩm đặc thù của địa phương, chương trình, thúc đẩy việc đăng ký bảo hộ tài sản trí tuệ ở trong và ngoài nước.
Thứ ba, nâng cao hiệu quả quản lý, khai thác và phát triển nhãn hiệu chứng nhận, nhãn hiệu tập thể, chỉ dẫn địa lý và sản phẩm thuộc Chương trình OCOP gắn với mã số vùng trồng, an toàn thực phẩm, chứng nhận chất lượng và xác thực, truy xuất nguồn gốc sản phẩm, từ đó giới thiệu, quảng bá và triển khai hoạt động xúc tiến thương mại khác, nhằm khai thác, phát triển giá trị các tài sản trí tuệ. Tiến hành khai thác các sáng chế, giải pháp hữu ích, quản trị tài sản trí tuệ cho doanh nghiệp và tổ chức khoa học, công nghệ.
Thứ tư, đẩy mạnh công tác quản lý nhà nước, các sở, ngành, địa phương tăng cường công tác phối hợp trong hoạt động thực thi quyền SHTT như thanh tra, kiểm tra, phát hiện, ngăn chặn và xử lý các hành vi vi phạm về quyền SHTT, tổ chức trưng bày, giới thiệu triển lãm sản phẩm được bảo hộ quyền SHTT cùng các sản phẩm xâm phạm quyền SHTT.
Thứ năm, phát triển, nâng cao các tổ chức trung gian và chủ thể quyền SHTT thông qua hoạt động kiểm soát, quản lý và sử dụng các sản phẩm tài sản trí tuệ.
Thứ sáu, hình thành, tạo dựng văn hóa SHTT trong xã hội thông qua các hoạt động thông tin, tuyên truyền, nâng cao nhận thức về SHTT tới các cấp, ngành, tổ chức, cá nhân và doanh nghiệp; giới thiệu các mô hình tiêu biểu được ứng dụng, từ đó vinh danh, khen thưởng đối với các tập thể, cá nhân có thành tích trong hoạt động SHTT.
Về phía doanh nghiệp, chương trình phát triển tài sản trí tuệ của thành phố là cơ hội cho nhiều sản phẩm có chất lượng của các doanh nghiệp được bảo hộ và xây dựng thương hiệu. Để đạt hiệu quả, cộng đồng doanh nghiệp cần phối hợp chặt chẽ với cơ quan chức năng, nâng cao nhận thức về SHTT để đưa sản phẩm của chính mình ra thị trường.
Đồng thời, Sở KH&CN Hà Nội sẽ tiếp tục chủ động phối hợp với chính quyền các địa phương bám sát Chương trình phát triển tài sản trí tuệ của thành phố để hỗ trợ đăng ký bảo hộ, quản lý và phát triển tài sản trí tuệ, kiểm soát nguồn gốc và chất lượng đối với những sản phẩm OCOP. Trong đó, chú trọng đến những sản phẩm có tiềm năng OCOP tại nhiều làng nghề về kim khí, điêu khắc, tạc tượng, sản xuất lồng chim, tăm hương, quạt, tương, miến...
Ánh Dương