Máu (màu đỏ; nhuộm màu nhân tạo) tụ lại trong não của người bị đột quỵ, một nguyên nhân phổ biến gây hôn mê (ảnh: Zephyr/Science Photo Library).
TS Daniel Kondziella, bác sỹ thần kinh học tại Bệnh viện Đại học Copenhagen (Đan Mạch) đánh giá: Mặc dù những người tham gia nghiên cứu không thể giơ ngón tay cái khi được yêu cầu, nhưng họ vẫn liên tục thể hiện hoạt động não khi được yêu cầu tưởng tượng bản thân đang di chuyển hoặc tập thể dục. Đây là một trong những nghiên cứu quan trọng nhất trong lĩnh vực hôn mê và các rối loạn ý thức khác.
Theo GS Nicholas Schiff, trưởng nhóm nghiên cứu và là bác sỹ thần kinh tại Weill Cornell Medicine (Hoa Kỳ), những kết quả này có nghĩa là một số lượng đáng kể những người bị chấn thương não, mặc dù có vẻ không phản ứng, nhưng họ thực sự có thể nghe thấy những gì đang xảy ra xung quanh và thậm chí có thể sử dụng các giao diện não - máy tính (BCIs) để giao tiếp (BCIs là các thiết bị được cấy vào đầu người, thu thập hoạt động não, giải mã nó và chuyển đổi thành các lệnh có thể, chẳng hạn, di chuyển con trỏ máy tính).
Nghiên cứu đã xem xét 353 người bị chấn thương não do các nguyên nhân như chấn thương thể chất, đau tim hoặc đột quỵ. Trong số này, 241 người không phản ứng với bất kỳ bài kiểm tra chuẩn nào về khả năng phản ứng ở bên giường, chẳng hạn như bài kiểm tra yêu cầu giơ ngón tay cái. Trong khi 112 người còn lại có thể phản ứng với các bài kiểm tra đó.
Tất cả những người tham gia nghiên cứu đều được thực hiện một hoặc cả 2 loại quét não. Loại đầu tiên là chụp cộng hưởng từ chức năng (fMRI), phương pháp này đo lường hoạt động trí óc bằng cách kiểm tra lượng ôxy trong máu ở não. Loại thứ hai là điện não đồ (EEG), sử dụng một chiếc mũ có gắn điện cực để đo hoạt động sóng não trực tiếp. Trong mỗi lần quét, người tham gia được yêu cầu tưởng tượng họ đang chơi quần vợt hoặc mở và đóng tay. Họ thực hiện các hành động tưởng tượng này liên tục trong 15 đến 30 giây, sau đó có một khoảng dừng, bài tập được lặp lại từ 6 đến 8 lần.
Kết quả của nghiên cứu cho thấy, trong số những người không phản ứng về mặt thể chất, khoảng 25% cho thấy hoạt động não trong toàn bộ quá trình kiểm tra bằng EEG hoặc fMRI. Tên y tế của việc có thể phản ứng về mặt tâm thần nhưng không thể phản ứng về mặt thể chất là phân ly vận động nhận thức. Trong số 112 người được phân loại là có phản ứng thể chất, họ thể hiện tốt hơn một chút trong các bài kiểm tra hoạt động não, với khoảng 38% cho thấy hoạt động não liên tục. Sự khác biệt này không lớn, nguyên nhân có thể là do các bài kiểm tra đặt ra tiêu chuẩn rất cao.
Đây không phải là lần đầu tiên một nghiên cứu phát hiện sự phân ly vận động nhận thức ở những người bị chấn thương não nhưng không phản ứng về mặt thể chất. Trước đó, trong một bài báo công bố năm 2019, 15% trong số 104 người được kiểm tra đã thể hiện hành vi này. Tuy nhiên, nghiên cứu này lớn hơn và là cuộc điều tra đa trung tâm đầu tiên về loại hình này. Các bài kiểm tra đã được thực hiện tại 6 cơ sở y tế ở 4 quốc gia: Bỉ, Pháp, Vương quốc Anh và Hoa Kỳ.
Tác giả của nghiên cứu nhấn mạnh rằng, việc xác định những người bị chấn thương não nặng không có phản ứng thể chất nhưng vẫn tỉnh táo là rất quan trọng. Chúng ta có thể giúp họ thoát khỏi tình trạng này bằng cách sử dụng các thiết bị giao tiếp não (BCIs), các phương pháp điều trị khác, hoặc đơn giản là tiếp tục cung cấp chăm sóc y tế. Việc biết rằng một người vẫn tỉnh táo có thể thay đổi cách các gia đình và đội ngũ y tế đưa ra quyết định về hỗ trợ sự sống và điều trị.
BL (lược dịch theo Scientific American)