Botnet và những điều cần biết
Botnet là một mạng lưới các máy tính được kiểm soát từ xa bởi kẻ tấn công (hacker) hoặc một nhóm tội phạm mạng. Botnet được tạo ra bằng cách lây nhiễm các máy tính của người dùng thông qua các phương tiện tấn công khác nhau, chẳng hạn như email độc hại, trang web độc hại hoặc các lỗ hổng bảo mật của phần mềm…
Botnet là một mạng lưới các máy tính được kiểm soát từ xa bởi hacker hoặc một nhóm tội phạm mạng.
Sau khi lây nhiễm, máy tính sẽ bị kiểm soát bởi hacker, trở thành một "bot", tức là một máy tính được kiểm soát từ xa. Những bot này sẽ kết nối với máy chủ điều khiển và bị điều khiển bởi hacker, tạo thành một mạng lưới các máy tính bị kiểm soát từ xa, được gọi là botnet. Hacker có thể sử dụng máy chủ điều khiển thực hiện các hành vi xấu.
Botnet thường được sử dụng để thực hiện các hoạt động tội phạm trên môi trường mạng như: tấn công mạng, trộm thông tin, lừa đảo và tống tiền. Để kiếm tiền từ botnet, hacker có thể bán hoặc cho thuê botnet cho những người khác, hoặc sử dụng botnet để thực hiện các cuộc tấn công mạng và yêu cầu tiền chuộc.
Cơ chế hoạt động của botnet.
Một số loại botnet phổ biến
Có nhiều loại botnet khác nhau, phụ thuộc vào mục đích và hoạt động của chúng. Dưới đây là một số loại botnet phổ biến:
Spam botnet: Botnet được sử dụng để gửi thư rác. Những bot này có thể gửi hàng nghìn hoặc hàng triệu email độc hại trong một thời gian ngắn.
DDoS botnet: Botnet được sử dụng để thực hiện các cuộc tấn công từ chối dịch vụ (DDoS). Những bot này có thể gửi hàng nghìn hoặc hàng triệu yêu cầu truy cập đến một trang web hoặc một máy chủ, gây ra quá tải và khiến cho trang web hoặc máy chủ không hoạt động được.
Click fraud botnet: Botnet được sử dụng để tạo lượt nhấp chuột giả trên các quảng cáo trực tuyến, giúp hacker thu được lợi nhuận từ các chương trình quảng cáo trả tiền theo lượt nhấp chuột.
Banking botnet: Botnet được sử dụng để đánh cắp thông tin tài khoản ngân hàng của người dùng.
Credential stuffing botnet: Botnet được sử dụng để thử đăng nhập vào các tài khoản trực tuyến bằng các thông tin đăng nhập đã bị đánh cắp từ các cuộc tấn công trước đó.
Một số phương thức tấn công của botnet
Botnet sử dụng nhiều kỹ thuật tấn công khác nhau để thực hiện các hoạt động tội phạm trên mạng. Một số kỹ thuật tấn công phổ biến của botnet có thể kể đến như: tấn công từ chối dịch vụ (DDoS); lây nhiễm phần mềm độc hại; keylogger (sử dụng botnet để ghi lại các thông tin nhập liệu của người dùng); backdoor (botnet tạo ra một cửa vào bên trong hệ thống của người dùng và cho phép hacker truy cập vào các tài khoản và thông tin cá nhân của người dùng).
Một số biện pháp phòng chống botnet
Đối với người dùng
Một là, cập nhật các phần mềm và hệ thống. Người dùng nên đảm bảo các phần mềm và hệ thống được cập nhật mới nhất để tránh các lỗ hổng bảo mật.
Hai là, không mở các tập tin không rõ nguồn gốc. Người dùng nên tránh mở các tập tin có nguồn gốc không rõ hoặc không tin cậy.
Ba là, sử dụng phần mềm diệt vi-rút. Các phần mềm diệt vi-rút cần được cài đặt để bảo vệ hệ thống khỏi các phần mềm độc hại và botnet.
Bốn là, không truy cập vào các trang web độc hại. Người dùng nên tránh truy cập vào các trang web độc hại hoặc không tin cậy.
Năm là, sử dụng mật khẩu mạnh. Người dùng nên sử dụng mật khẩu mạnh (có cả chữ số, ký tự đặc biệt, dài…) và khác nhau cho mỗi tài khoản nhằm hạn chế tối đa khả năng bị lộ mật khẩu và thông tin người dùng.
Đối với doanh nghiệp
Một là, đảm bảo bảo mật mạng. Doanh nghiệp nên đảm bảo mạng được bảo mật và an toàn, bao gồm cả việc sử dụng tường lửa và phần mềm bảo mật.
Hai là, đào tạo nhân viên. Đội ngũ nhân viên của doanh nghiệp cần được đào tạo về các rủi ro bảo mật và cách phòng chống về những mối nguy hại trên môi trường mạng.
Ba là, giám sát mạng. Hệ thống bảo mật của doanh nghiệp cần được đầu tư để phát hiện và ngăn chặn các hoạt động đáng ngờ ngay từ đầu vào của hệ thống.
*
* *
Botnet là một trong những mối đe dọa bảo mật mạng ngày càng phổ biến. Chúng có thể gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho các hệ thống mạng và dữ liệu, và cũng có thể được sử dụng để thực hiện các cuộc tấn công mạng đáng nguy hiểm. Để phòng chống botnet, các biện pháp an ninh mạng và kỹ thuật giám sát phải được áp dụng, bao gồm cả việc sử dụng phần mềm chống vi-rút, phát hiện botnet và giám sát lưu lượng mạng. Bên cạnh đó, trách nhiệm của người dùng và doanh nghiệp là phải tự mình đảm bảo an toàn mạng bằng cách sử dụng phần mềm bảo mật, cập nhật phần mềm và đặt mật khẩu mạnh cho tài khoản.
Tài liệu tham khảo
1. M. Feily, A. Shahrestani, S. Ramadass (2009), "A survey of botnet and botnet detection", 2009 Third International Conference on Emerging Security Information, Systems and Technologies, pp.268-273, DOI: 10.1109/SECURWARE.2009.48.
2. O. Osanaiye, K.K.R. Choo, M. Dlodlo (2016), "Distributed denial of service (DDoS) resilience in cloud: Review and conceptual cloud DDoS mitigation framework", Journal of Network and Computer Applications, 67, pp.147-165, DOI: 10.1016/j.jnca.2016.01.001.
3. B. Kitts, J.Y. Zhang, A. Roux, et al. (2013), "Click fraud detection with bot signatures", 2013 IEEE International Conference on Intelligence and Security Informatics, DOI: 10.1109/ISI.2013.6578805.