Đáng chú ý, nghiên cứu này được công bố ngay sau thời điểm Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) phê duyệt Lenacapavir - thuốc tiêm 6 tháng/lần được mô tả là “lá chắn gần như hoàn hảo chống HIV”.
Thông thường, vắc xin gồm hai thành phần chính: kháng nguyên - kích hoạt phản ứng miễn dịch trong cơ thể và chất bổ trợ - tăng cường đáp ứng miễn dịch với kháng nguyên. Từ đó, nhóm nghiên cứu tập trung vào chất bổ trợ và kết hợp hai loại chất bổ trợ khác nhau để tạo ra phản ứng miễn dịch vượt trội so với vắc xin chỉ sử dụng một trong hai chất. Hai chất bổ trợ được sử dụng trong nghiên cứu là aluminum hydroxide - phổ biến trong nhiều vắc xin và SMNP - một loại hạt nano do GS Darrell Irvine - Viện Công nghệ Massachusetts phát triển chứa saponin (chiết xuất từ vỏ cây soapbark Chile) và Monophosphoryl Lipid A - một chất bổ trợ tổng hợp.
Kết quả cho thấy, vắc xin kép giúp tăng phản ứng tế bào B (B cell) gấp 2-3 lần so với công thức đơn chất bổ trợ. Tế bào B sản xuất kháng thể nhận diện mầm bệnh mà cơ thể từng tiếp xúc, giúp chống lại virus nguy hiểm hiệu quả hơn. Đặc biệt, vắc xin kép sẽ tích tụ trong hạch bạch huyết và duy trì hiệu quả trong một tháng, giúp hệ miễn dịch sản sinh lượng lớn kháng thể chống lại protein HIV.
GS J. Christopher Love - Viện Công nghệ Massachusetts nhận định, ưu điểm của phương pháp này là tạo ra miễn dịch dài hạn nhờ kết hợp các chất bổ trợ đã được nghiên cứu kỹ, không đòi hỏi công nghệ mới. Chỉ cần kết hợp đặc tính để phát triển vắc xin liều thấp hoặc thậm chí một mũi tiêm duy nhất. Các nhà khoa học tin rằng, cách tiếp cận này có thể ứng dụng để phát triển vắc xin protein chống lại nhiều virus nguy hiểm khác như cúm hay SARS-CoV-2.
Nhóm nghiên cứu cho biết thêm, theo thống kê, HIV đã cướp đi hơn 42 triệu sinh mạng toàn cầu và gần 40 triệu người đang sống chung với virus này. Riêng năm 2023, ước tính 1,3 triệu ca nhiễm mới được ghi nhận. Do đó, các biện pháp phòng ngừa như vắc xin hiệu lực cao sẽ đóng vai trò then chốt trong cuộc chiến chống HIV trong những năm tới.
TXB (theo MIT News)