Thứ trưởng Bộ Tài chính Hồ Sỹ Hùng phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị (nguồn: MOF).
Ngày 11/04/2025, Bộ Tài chính tổ chức Hội nghị thảo luận và đưa ra những ý kiến đóng góp cho Dự án sửa đổi toàn diện Luật NSNN. Thứ trưởng Bộ Tài chính Hồ Sỹ Hùng chủ trì Hội nghị. Hội nghị tập trung thảo luận một số vấn đề sau: phạm vi NSNN: những khái niệm, định nghĩa còn chưa thống nhất, dẫn đến khó khăn, lúng túng trong thực hiện; việc phân cấp, phân quyền và phân bổ nguồn thu, nhiệm vụ chi ngân sách; yêu cầu, quy trình lập dự toán; thẩm quyền điều chỉnh dự toán, nhất là các nội dung liên quan đến thẩm quyền của Chính phủ và Ủy ban nhân dân địa phương; trách nhiệm của Thủ trưởng, người đứng đầu đơn vị dự toán cấp I và đơn vị sử dụng ngân sách trong thực hiện nhiệm vụ chi ngân sách, quyết toán ngân sách; quy trình kiểm soát thanh toán, kiểm tra quyết toán của cơ quan tài chính, Kho bạc nhà nước…
Sửa đổi toàn diện Luật Ngân sách nhà nước là một nhiệm vụ quan trọng
Sửa đổi toàn diện Luật NSNN là một nhiệm vụ hết sức quan trọng, có ý nghĩa chiến lược đối với việc quản lý, sử dụng tài chính, NSNN của quốc gia. Để triển khai thực hiện Kết luận số 93/KL-TW của Bộ Chính trị về tiếp tục đổi mới cơ chế phân cấp quản lý, phân bổ NSNN để đảm bảo vai trò chủ đạo của ngân sách Trung ương (NSTW) và chủ động của ngân sách địa phương (NSĐP), các cơ quan, đơn vị có liên quan; Quốc hội có Nghị quyết giao Chính phủ “chỉ đạo các bộ, ngành liên quan tiếp tục nghiên cứu sửa đổi toàn diện Luật NSNN, báo cáo Quốc hội tại Kỳ họp thứ 9 theo kết luận của Bộ Chính trị, các nghị quyết của Quốc hội. Theo đó, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Tài chính khẩn trương nghiên cứu, sửa đổi toàn diện Luật NSNN năm 2015, đề xuất bổ sung vào Chương trình xây dựng pháp luật năm 2025 theo trình tự, thủ tục rút gọn để trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 9 (tháng 05/2025).
Thực hiện phân công của Chính phủ, Bộ Tài chính đã có văn bản đề nghị các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương đánh giá, đề xuất nội dung sửa đổi, bổ sung toàn diện Luật NSNN làm cơ sở xây dựng hồ sơ Luật NSNN (sửa đổi), gửi lấy ý kiến tham gia bằng văn bản của các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương; đồng thời, đã tổ chức hội thảo để lấy ý kiến góp ý trực tiếp của một số địa phương. Trên cơ sở đó, Bộ Tài chính đã rà soát, tiếp tục hoàn thiện Hồ sơ Luật NSNN (sửa đổi) gửi Bộ Tư pháp thẩm định.
Ưu tiên bố trí nguồn lực cho những nhiệm vụ trọng tâm, đặc biệt là phát triển S.T.I.D
Bộ Tài chính cho biết, Dự thảo Luật NSNN (sửa đổi) được xây dựng trên quan điểm: (i) Thể chế hóa đầy đủ các chủ trương, định hướng của Đảng, Nhà nước; (ii) Luật hoá những vấn đề đã rõ, phù hợp với thực tiễn; (iii) Quy định các vấn đề mang tính nguyên tắc, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất giữa các quy định của pháp luật; (iv) Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, nâng cao sự tự chủ của các địa phương theo tinh thần “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương tự chịu trách nhiệm”; (v) Kế thừa và phát huy những thành tựu của Luật hiện hành; sửa đổi, bổ sung những quy định không còn phù hợp để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc.
Dự thảo Luật NSNN (sửa đổi) tập trung giải quyết những vấn đề trọng tâm sau:
Một là, đổi mới cơ chế phân cấp nguồn thu giữa NSTW và NSĐP theo hướng tăng cường vai trò chủ đạo của NSTW, đồng thời tạo điều kiện cho NSĐP có tính tự chủ, chủ động hơn trong việc huy động, sử dụng nguồn lực phát triển kinh tế - xã hội.
Hai là, rà soát, sửa đổi các quy định về phân cấp nhiệm vụ chi ngân sách theo hướng phân định rõ ràng trách nhiệm, quyền hạn của mỗi cấp trong việc sử dụng ngân sách, ưu tiên bố trí nguồn lực cho những nhiệm vụ trọng tâm, đặc biệt là phát triển S.T.I.D.
Ba là, tăng cường phân cấp, phân quyền trong công tác lập dự toán và chấp hành ngân sách. Dự thảo Luật tăng thẩm quyền cho Chính phủ trong việc quyết định điều chỉnh dự toán thu, chi của một số bộ, cơ quan Trung ương và địa phương, nhưng không làm tăng mức vay, bội chi NSNN, tăng thẩm quyền cho UBND các cấp ở địa phương quyết định điều chỉnh dự toán chi NSĐP, sau đó mới báo cáo lại cấp có thẩm quyền. Việc xử lý tăng, giảm thu, chi so với dự toán trong quá trình chấp hành NSNN được sửa đổi theo hướng: bỏ quy định thứ tự ưu tiên khi phân bổ số tăng thu và các khoản dự toán chi còn lại của cấp ngân sách, đồng thời mở rộng phạm vi được sử dụng nguồn lực này (bổ sung tăng dự phòng ngân sách và các nhiệm vụ cần thiết khác chưa được bố trí dự toán ngân sách năm sau).... nhằm nâng cao hiệu quả, tính kịp thời trong giải quyết các vấn đề phát sinh.
Bốn là, cắt giảm các thủ tục liên quan đến quy trình xây dựng và thông báo số kiểm tra thu, chi ngân sách hằng năm và 03 năm; quy trình xây dựng và báo cáo kế hoạch tài chính - NSNN 03 năm; trình tự và yêu cầu lập dự toán chi, nhất là đối với lĩnh vực S.T.I.D... Qua đó, tạo điều kiện thuận lợi cho cả cơ quan tài chính và các đơn vị sử dụng ngân sách; rút ngắn thời gian tổng hợp, lập quyết toán ngân sách.
VVH