.jpg)
Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Trần Hồng Thái phát biểu tại Hội thảo.
Thứ trưởng Bộ KH&CN Trần Hồng Thái khẳng định, đây là Chương trình KH&CN cấp quốc gia quan trọng và có ý nghĩa trong hành trình hướng tới một tương lai bền vững theo đúng cam kết của Chính phủ Việt Nam tại Hội nghị lần thứ 26 các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu. Chương trình ra đời với mục tiêu cung cấp các luận cứ khoa học, giải pháp kỹ thuật, mô hình công nghệ cụ thể nhằm giảm phát thải khí nhà kính, chuyển đổi, cải thiện công nghệ và nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng đa lĩnh vực, thúc đẩy phát triển bền vững toàn diện phục vụ kế hoạch hành động quốc gia về biến đổi khí hậu, hướng tới mục tiêu và cam kết phát thải ròng bằng 0 của Chính phủ và các doanh nghiệp tại Việt Nam đã đề ra năm 2050. Chương trình được xây dựng mang tính tổng thể, có sự tham gia của các bộ, ngành: Công Thương, Xây dựng, Giao thông Vận tải, Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn… cũng như các chuyên gia, nhà khoa học, các hiệp hội, doanh nghiệp, các tổ chức liên quan và toàn thể cộng đồng để cùng nhau hiện thực hóa tầm nhìn về một tương lai xanh, sạch và bền vững với mục tiêu phát triển nền kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế số…
PGS.TS Đỗ Văn Mạnh, Chủ nhiệm Chương trình cho biết, Chương trình tập trung vào 6 nội dung cụ thể: 1) Nghiên cứu, hỗ trợ hoàn thiện cơ chế, chính sách, giải pháp nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước; đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu và ứng dụng, chuyển giao công nghệ; phối hợp, hỗ trợ xây dựng các tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật quốc gia trong các lĩnh vực phục vụ mục tiêu đạt mức phát thải ròng bằng 0 tại Việt Nam; 2) Nghiên cứu khoa học, giải mã và triển khai ứng dụng các giải pháp quản lý và kỹ thuật nhằm phát triển công nghệ nhiệt, lưu trữ và quản lý năng lượng trong các ngành kinh tế - kỹ thuật; 3) Nghiên cứu khoa học, giải mã và ứng dụng các giải pháp công nghệ, kỹ thuật cho phát triển hạ tầng cho công nghệ xe điện, phương tiện giao thông bền vững và công trình xanh; 4) Nghiên cứu khoa học, giải mã, triển khai, ứng dụng và chuyển giao các mô hình công nghệ phục vụ phát triển nông - lâm nghiệp bền vững giảm phát thải và trung hòa khí nhà kính; 5) Nghiên cứu khoa học, giải mã và triển khai ứng dụng các giải pháp công nghệ quản lý và tận dụng, chuyển đổi vật chất loại bỏ thành các dạng vật chất có ích, năng lượng; phát triển KH&CN môi trường - khí hậu phục vụ công tác cảnh báo, dự báo và kiểm kê khí nhà kính; 6) Nghiên cứu khoa học, giải mã và triển khai ứng dụng các giải pháp công nghệ thu hồi, sử dụng và lưu trữ carbon từ các hoạt động sản xuất công nghiệp.
Toàn cảnh Hội thảo.
PGS.TS Mai Văn Trịnh, Viện trưởng Viện Môi trường Nông nghiệp (Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn) cho rằng, khung Chương trình xây dựng khá toàn diện, tuy nhiên còn thiếu phần tính toán khí thải; do đó, cần đưa ra phương pháp tính toán khí thải phù hợp và tính tới tín chỉ carbon. Ngoài ra, trong khung Chương trình đã đề cập đến giảm phát thải khí nhà kính trong nuôi trồng thủy sản nhưng vấn đề này hiện chưa được tính vào giảm phát thải ròng bằng 0. Bên cạnh đó, khung Chương trình cũng tập trung vào KH&CN nhưng chưa đưa ra tiêu chí, lựa chọn công nghệ ưu tiên trong giảm phát thải ròng bằng 0. Đối với lĩnh vực nông nghiệp, PGS.TS Mai Văn Trịnh đề nghị bổ sung những ưu tiên cho nông nghiệp theo phương pháp tuần hoàn, ưu tiên giống phát thải thấp.
Đề xuất giải pháp cụ thể nhằm giảm phát thải ròng bằng 0, GS.TS Mai Trọng Nhuận, nguyên Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội, Phó Chủ tịch Hội đồng tư vấn về Biến đổi khí hậu Việt Nam cho rằng, với mục tiêu giảm phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, cần tập trung vào 3 nhóm vấn đề: điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện thể chế chính sách; KH&CN; nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu net-zero. Tuy nhiên, 3 nhóm vấn đề này cần phải được nghiên cứu trên cơ sở lý luận, luận cứ khoa học và thực tiễn, hiện thực hóa chính sách của Đảng, Nhà nước, đáp ứng nhu cầu thực tiễn để xây dựng nguồn nhân lực net-zero.
Phát biểu kết luận Hội thảo, Thứ trưởng Trần Hồng Thái chỉ đạo các đơn vị chức năng của Bộ KH&CN phối hợp rà roát những nội dung trùng lặp nhưng cần có sự kế thừa các sản phẩm từ các Chương trình KH&CN cấp quốc gia khác. Thống nhất định hướng 6 nội dung đề xuất trong Chương trình để đặt nhiệm vụ cụ thể, rõ ràng.
L.H