Hội thảo mở ra những cơ hội để các nhà khoa học, nhà quản lý và doanh nghiệp Việt Nam có thể học hỏi kinh nghiệm, kỹ thuật thành công của Hàn Quốc - một trong những quốc gia dẫn đầu về nghiên cứu và phát triển sản phẩm từ sâm, từ đó áp dụng vào thực tiễn sản xuất tại Việt Nam và xa hơn nữa là hướng đến mục tiêu phát triển ngành công nghiệp nuôi trồng và chế biến sâm Việt Nam nhằm phục vụ thị trường trong nước và hướng đến xuất khẩu. Khi nhu cầu của người tiêu dùng về chất lượng của sản phẩm ngày càng tăng, cùng với sự phát triển của khoa học và công nghệ đòi hỏi việc xây dựng chất lượng sâm và sản phẩm từ sâm cũng phải thay đổi để kiểm soát hàm lượng hoạt chất và ngày càng tăng độ chính xác. Muốn sâm Việt Nam có thể cạnh tranh được với các loài sâm khác trên thị trường thì cần phải có những tiêu chuẩn chất lượng rõ ràng, hiện đại và tin cậy.
Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy phát biểu tại Hội thảo.
Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Bùi Thế Duy cho biết, thời gian qua, Bộ KH&CN đã có sự đầu tư, quan tâm cho sâm Việt Nam, thể hiện qua việc bảo hộ chỉ dẫn địa lý cho sâm Ngọc Linh, hỗ trợ kiểm chứng chất lượng sâm, cũng như hoạt động quản lý nhà nước để bảo đảm chất lượng sâm, chống hàng giả, hàng nhái… Những năm gần đây, với sự giúp đỡ của các chuyên gia Hàn Quốc, VKIST đã bước đầu thành công trong chuyển giao công nghệ cho doanh nghiệp trong nước, đặc biệt là hướng đến công nghệ chiết xuất dược liệu với hàm lượng cao. Sâm Việt Nam đã được Chính phủ đưa vào danh mục sản phẩm quốc gia từ năm 2017. Đây là một thuận lợi lớn cho việc phát triển những sản phẩm chăm sóc sức khỏe cho con người và những sản phẩm từ sâm Việt Nam có khả năng cạnh tranh tại trị trường trong nước và quốc tế. Đến nay sâm Việt Nam đã được nhân giống, trồng và phát triển thành công để phục vụ việc phát triển các sản phẩm chăm sóc sức khỏe cho người Việt Nam, đã có những đóng góp cho phát triển kinh tế, an sinh xã hội một số địa phương, điển hình như Quảng Nam, Kon Tum và Lai Châu. Việc xây dựng tiêu chuẩn chất lượng sâm và các sản phẩm chăm sóc sức khỏe từ sâm đã được thực hiện và đã đưa vào dược điển các nước, trong đó có Dược điển Việt Nam. Tuy nhiên, nhu cầu của người tiêu dùng về chất lượng của sản phẩm ngày càng tăng, cùng với sự phát triển của khoa học và công nghệ đòi hỏi việc xây dựng chất lượng và sản phẩm từ sâm cũng phải thay đổi để kiểm soát hàm lượng hoạt chất.
Toàn cảnh Hội thảo.
Các đại biểu tham dự Hội thảo cho rằng, muốn sâm Việt Nam có thể cạnh tranh được với các loại sâm khác trên thị trường thì phải có những tiêu chuẩn chất lượng rõ ràng, tin cậy. Từ đó, tạo tiền đề cho nghiên cứu và phát triển sâm Việt Nam thành thương hiệu quốc gia.
Chia sẻ kinh nghiệm phát triển sản phẩm sâm từ Hàn Quốc, bà Pyo Mi Kyung, Viện Nghiên cứu Nhân sâm Geumsan (Hàn Quốc) cho hay, Hàn Quốc có riêng Luật Công nghiệp nhân sâm, trong quy định tiêu chuẩn sản xuất nhân sâm, tiêu chuẩn kiểm định chất lượng, tiêu chuẩn và quy cách sản phẩm, thực phẩm chức năng từ sâm… Ngoài những quy định trong luật, thì còn có tiêu chuẩn địa phương. GS Park Jeong Hill - Đại học Quốc gia Seoul Hàn Quốc cho biết, tại Hàn Quốc có một nhóm các nhà khoa học nghiên cứu về nhân sâm (Korean Society of Ginseng - KSG), với khoảng 1.200 thành viên. KSG hỗ trợ 20-30 dự án nghiên cứu mỗi năm, tổng cộng 1-1,5 triệu USD/năm. Hàng năm hơn 600 công bố về nhân sâm Hàn Quốc được xuất bản. Trong đó, mỗi năm có khoảng 10 công bố về sâm Việt Nam, chỉ chiếm 2% so với sâm Hàn Quốc.
Qua tìm hiểu về sâm Việt Nam, GS Park Jeong Hill khuyến nghị Việt Nam cần phát triển phương pháp trồng trọt chuẩn, bởi hiện nay phương pháp canh tác sâm Việt Nam chưa phát triển tốt, năng suất trên một đơn vị diện tích, số lượng trang trại và diện tích canh tác nhỏ. Theo ông Park Jeong Hill, nghiên cứu khoa học về sâm Việt Nam hiện nay còn hạn chế, do đó cần tăng cường nghiên cứu hơn nữa bởi bằng chứng khoa học của chất lượng và lợi ích của sâm Việt Nam là rất cần thiết cho việc tạo ra nhu cầu sử dụng. Việt Nam cũng cần chú trọng bảo vệ nguồn gen, vì sâm Việt Nam chỉ sống ở các vùng núi cao, hơn nữa lại rất đa dạng về mặt di truyền…
L.H