Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn tham dự và phát biểu tại hội nghị.
Kháng thuốc - Mối đe dọa toàn cầu
Phát biểu khai mạc tại hội nghị triển khai Chiến lược quốc gia về phòng, chống kháng thuốc tại Việt Nam giai đoạn 2023-2030, tầm nhìn đến năm 2045 và hưởng ứng Tuần lễ thế giới nâng cao nhận thức về kháng thuốc năm 2023 do Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên hợp quốc (FAO) tổ chức, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho biết: Kháng thuốc đang đe dọa những thành quả mà thế giới đã đạt được trong các lĩnh vực chống lao, sốt rét, HIV và bệnh truyền nhiễm qua đường tình dục trong những năm qua... Báo cáo gần đây từ dữ liệu kháng sinh đồ cho thấy, xu hướng kháng kháng sinh ngày càng tăng trong thập kỷ qua. Nhiều thách thức vẫn còn tồn tại, bao gồm năng lực hạn chế của các phòng xét nghiệm trong tiến hành giám sát và phân tích dữ liệu, kê đơn thuốc kháng sinh không phù hợp và thực thi chưa đầy đủ các quy định về bán thuốc kháng sinh…
Nhận thức được tầm quan trọng của phòng, chống kháng thuốc, từ năm 2013 Bộ Y tế đã ban hành Kế hoạch hành động quốc gia về phòng, chống kháng thuốc giai đoạn 2013-2020. Việt Nam là một trong 6 quốc gia đầu tiên trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương đã xây dựng và thực hiện kế hoạch hành động quốc gia về phòng, chống kháng thuốc và được cộng đồng quốc tế đánh giá cao.
Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chiến lược quốc gia về phòng, chống kháng thuốc giai đoạn 2023-2030, tầm nhìn đến năm 2045 (Quyết định số 1121/QĐ-TTg ngày 25/09/2023 của Thủ tướng Chính phủ). Chiến lược đã đặt ra mục tiêu chung là làm chậm sự tiến triển kháng thuốc và ngăn chặn, kiểm soát sự lây lan của các vi sinh vật kháng thuốc, đồng thời đảm bảo sự sẵn có, liên tục các thuốc kháng vi sinh vật và sử dụng thuốc kháng vi sinh vật hợp lý để điều trị hiệu quả các bệnh truyền nhiễm ở người, động vật, góp phần bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe con người, động vật, bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế, xã hội của đất nước. Trên cơ sở mục tiêu chung, chiến lược đưa ra 4 mục tiêu cụ thể gồm: Nâng cao nhận thức của các cấp chính quyền địa phương và hiểu biết của nhân viên y tế, thú y và người dân về phòng, chống kháng thuốc; Củng cố hệ thống giám sát kháng thuốc để cảnh báo kịp thời về sự xuất hiện, lan truyền, mức độ và xu hướng kháng thuốc của các vi sinh vật; Giảm sự lan truyền của vi sinh vật và bệnh truyền nhiễm; Sử dụng thuốc kháng vi sinh vật ở người và động vật hợp lý, an toàn và có trách nhiệm.
Tiếp tục nâng cao nhận thức của cộng đồng về kháng thuốc
Lễ ký văn bản thỏa thuận cam kết đa ngành về phòng, chống kháng thuốc tại Việt Nam.
Tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn nhấn mạnh: Chúng tôi một lần nữa phát động sự cam kết của tất cả các ngành, các cấp chính quyền, các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân trong việc sử dụng kháng sinh có trách nhiệm. Đây là hoạt động quan trọng, thiết thực để thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa công cuộc phòng chống kháng kháng sinh tại Việt Nam.
Tại Hội nghị, TS Angela Pratt, đại diện WHO tại Việt Nam đánh giá cao cách tiếp cận của Chính phủ Việt Nam và sự hưởng ứng trong Tuần lễ Thế giới nâng cao nhận thức về kháng thuốc từ 18-24/11/2023 với chủ đề "Cùng nhau ngăn chặn tình trạng kháng thuốc". Theo đại diện WHO, chiến lược này là một bước quan trọng hướng tới việc làm chậm sự tiến triển kháng thuốc. Để đạt được tiến bộ, đặc biệt là về sử dụng thuốc kháng sinh hợp lý, đòi hỏi nỗ lực thống nhất từ các nhà hoạch định chính sách, các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, khu vực tư nhân, nông dân và quan trọng nhất là mỗi người dân ở Việt Nam. Trong công cuộc quan trọng này, Tổ chức Y tế thế giới và các đối tác khác sẵn sàng hỗ trợ Chính phủ và người dân Việt Nam.
TS Rémi Nono Womdim, đại diện FAO tại Việt Nam cũng cho biết, kháng thuốc trong thực phẩm và nông nghiệp cũng gây rủi ro cho hệ thống lương thực, sinh kế và nền kinh tế. Hơn nữa, kháng thuốc có thể lây lan giữa các vật chủ và môi trường khác nhau, đồng thời các vi sinh vật kháng thuốc có thể làm ô nhiễm chuỗi thức ăn. Điều này làm cho kháng thuốc trở thành một vấn đề vượt qua ranh giới ngành. Vì vậy, thực hành chăn nuôi tốt, an toàn sinh học, vệ sinh, tiêm phòng và các biện pháp phòng ngừa nhiễm trùng khác là rất cần thiết để giảm nhu cầu sử dụng thuốc kháng sinh ở động vật. Việc thực hành nông nghiệp tốt và quản lý vi sinh vật gây hại và cung cấp một cách tiếp cận toàn hệ thống để giữ cho cây trồng khỏe mạnh và chỉ sử dụng thuốc trừ sâu và thuốc chống vi sinh vật như là lựa chọn cuối cùng.
Các chuyên gia y tế khuyến cáo, người dân chỉ nên dùng thuốc kháng sinh và các loại thuốc chống vi sinh vật khác do bác sỹ kê đơn, đồng thời cần tuân thủ lời khuyên của nhân viên y tế khi sử dụng kháng sinh; không bao giờ dùng chung hoặc sử dụng kháng sinh còn thừa của người khác; ngăn ngừa nhiễm trùng bằng cách rửa tay thường xuyên, chuẩn bị thức ăn hợp vệ sinh, tránh tiếp xúc gần với người bệnh, thực hành tình dục an toàn và tiêm chủng đầy đủ.
BL