Ngày 21/11/2023, tại TP Huế, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT), Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) phối hợp với UBND tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức hội thảo quốc tế “Phát huy giá trị đa dụng của rừng ngập mặn cho mục tiêu giảm nhẹ và thích ứng với biến đổi khí hậu". Hội thảo thu hút nhiều đại biểu tham gia trực tiếp và hàng trăm đại biểu tham gia trực tuyến, gồm các chuyên gia, nhà khoa học trong và ngoài nước; đại diện lãnh đạo, cán bộ quản lý ở Trung ương và địa phương nhằm tìm hiểu về vai trò đa chiều của rừng ngập mặn đối với phúc lợi môi trường và cộng đồng.
Rừng ngập mặn là nguồn tài nguyên quý giá của cộng đồng địa phương
Hội thảo nhấn mạnh vai trò của rừng ngập mặn là nguồn tài nguyên quý giá của cộng đồng địa phương và là thành phần quan trọng của hệ sinh thái “các bon xanh”, nhờ đó rừng ngập mặn trở thành một tài sản quý giá đối với tài chính các bon bền vững và giảm nhẹ biến đổi khí hậu. Hội thảo tạo cơ hội cho các quốc gia đang phát triển học hỏi các thực hành tốt và chia sẻ bài học, kinh nghiệm liên quan đến quản lý, bảo vệ và phát triển rừng ngập mặn, đưa rừng ngập mặn vào đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) và khai thác tiềm năng các bon xanh của rừng ngập mặn trong việc cấp tài chính cho các nỗ lực bảo vệ và phục hồi rừng ngập mặn.
Phát biểu tại Hội thảo, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Quốc Trị nhấn mạnh đến nỗ lực của Chính phủ Việt Nam trong việc tăng cường chính sách quản lý rừng. Ông cũng nêu bật vai trò quan trọng của việc nâng cao hiệu quả và giá trị kinh tế của rừng ngập mặn ven biển ở Việt Nam, kêu gọi các tỉnh ven biển tăng cường nỗ lực bảo vệ và trồng rừng ngập mặn. Thứ trưởng Nguyễn Quốc Trị chia sẻ: “Sau hội thảo này, Bộ NN&PTNT sẽ tiếp tục chỉ đạo các đơn vị chuyên môn hoàn thiện cơ chế, chính sách lâm nghiệp trình Chính phủ phê duyệt và xây dựng các hướng dẫn kỹ thuật”. Ông cũng kêu gọi các tỉnh ven biển tăng cường nỗ lực bảo vệ rừng và trồng rừng ven biển”.
Khôi phục rừng ngập mặn là nghĩa vụ đạo đức đối với các thế hệ tương lai
Đánh giá về sự phối hợp giữa UNDP và các cơ quan chức năng của Việt Nam, bà Ramla Khalidi - Trưởng đại diện thường trú UNDP tại Việt Nam đánh giá cao sự lãnh đạo của Việt Nam trong công tác bảo tồn rừng ngập mặn. Bà cũng đánh giá cao các dự án hợp tác triển khai cùng với Bộ NN&PTNT, gồm cả hoạt động trồng và phục hồi hơn 4.000 ha rừng ngập mặn và một dự án sắp tới do Canada tài trợ để bảo vệ và tạo thêm 1.000 ha nữa. Bà Ramla Khalidi cũng đề cập đến hoạt động hợp tác trong khuôn khổ Chương trình toàn cầu Lời hứa khí hậu của UNDP do Chính phủ Anh hỗ trợ để tiến hành đánh giá trữ lượng các bon ở 28 tỉnh ven biển Việt Nam và xác định các lộ trình tài chính bền vững cũng như tiềm năng của thị trường các bon với tính toàn vẹn cao khi thực hiện Điều 6.2 và 6.4 của Thỏa thuận Paris trong tương lai. "Việc mất rừng ngập mặn nhanh chóng đặt ra một mối đe dọa nghiêm trọng đối với khả năng phục hồi, đa dạng sinh học ven biển và sinh kế của hàng triệu người sống phụ thuộc vào các hệ sinh thái này. Vì vậy, việc khôi phục rừng ngập mặn không chỉ đơn thuần là một mệnh lệnh về môi trường, mà còn là nghĩa vụ đạo đức đối với các thế hệ tương lai" - bà Ramla Khalidi nhấn mạnh.
Về vai trò quan trọng của hợp tác trong phát triển rừng ngập mặn, ông Alex White - Bộ Môi trường, Thực phẩm và Nông thôn, Vương Quốc Anh chia sẻ: "Vương quốc Anh nhận thấy tầm quan trọng của rừng ngập mặn trong việc giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu, mất đa dạng sinh học và phát triển bền vững, cũng như trong việc tăng cường khả năng chống chịu khí hậu và tăng trưởng xanh. Sự hợp tác của chúng tôi với UNDP về rừng, sử dụng đất, và thiên nhiên tập trung vào việc tìm hiểu lợi ích của các hệ sinh thái rừng quan trọng này và chúng tôi rất vui khi được chứng kiến những hoạt động chung của Vương quốc Anh và UNDP tại Việt Nam”.
Cần lồng ghép bảo tồn rừng ngập mặn vào các chính sách khí hậu của quốc gia và quốc tế
Đánh giá về thế các bon, bà Maitreyee Mukherjee - chuyên gia từ Singapore đã phân tích thị trường các bon, thuế các bon và hệ thống thương mại phát thải (ETS) cũng như vai trò tiềm năng của chúng trong quản lý rừng bền vững, qua đó nhấn mạnh tầm quan trọng của tín chỉ các bon trong chiến lược môi trường toàn cầu. Singapore là quốc gia ASEAN đầu tiên triển khai thuế các bon lũy tiến vào năm 2019, bao quát 80% lượng phát thải các bon toàn quốc và đưa ra tín hiệu về giá cho toàn nền kinh tế.
Ông Triệu Văn Lực - Phó Cục trưởng Cục Lâm nghiệp, Bộ NN&PTNT đã nhấn mạnh đến những tiến bộ trong chính sách và hướng dẫn kỹ thuật để quản lý rừng bền vững, những thành tựu trong bảo vệ và trồng rừng, cũng như những thách thức phải đối mặt, gồm cả vấn đề sử dụng đất và khó khăn trong công tác trồng rừng ngập mặn.
Kết thúc hội thảo, các đại biểu bày tỏ sự nhất trí cao về nhu cầu cần có hành động toàn cầu và địa phương để bảo vệ rừng ngập mặn. Nhận thức được vai trò không thể thiếu của rừng ngập mặn trong bảo tồn đa dạng sinh học, giảm nhẹ biến đổi khí hậu và hỗ trợ kinh tế địa phương. Các đại biểu cũng kêu gọi tăng cường hợp tác liên ngành, tài chính bền vững và lồng ghép bảo tồn rừng ngập mặn vào các chính sách khí hậu của quốc gia và quốc tế.
VH