Hiện tại, các trung tâm dữ liệu của Tập đoàn Microsoft đang tiêu tốn một lượng điện năng rất lớn và có thể cản trở các mục tiêu giảm thiểu ô nhiễm môi trường của bầu khí quyền, trừ khi họ có thể tìm được nguồn năng lượng sạch. Các nghiên cứu khoa học đã khẳng định, năng lượng hạt nhân không tạo ra khí thải nhà kính. Tuy nhiên, đi kèm với nó là một loạt vấn đề như xử lý chất thải phóng xạ và xây dựng chuỗi cung ứng uranium. Người ta vẫn đang tranh luận sôi nổi về vai trò của năng lượng hạt nhân trong việc ngăn chặn biến đổi khí hậu và Bill Gates - người đồng sáng lập Microsoft từ lâu đã là một người rất hâm mộ công nghệ này. Microsoft đang đẩy mạnh việc nghiên cứu, ứng dụng các thành tựu của công nghệ hạt nhân để giải quyết các thách thức về năng lượng và môi trường mà Tập đoàn đang phải đối mặt. Hiện tại, Tập đoàn đang tuyển dụng đội ngũ cán bộ để dẫn dắt một dự án bao trùm mọi mặt của cơ sở hạ tầng năng lượng hạt nhân nhằm phục vụ mục tiêu phát triển toàn cầu của Tập đoàn. Đặc biệt, Tập đoàn đang tìm kiếm nhân sự có thể triển khai kế hoạch cho các lò phản ứng mô-đun nhỏ (SMR). Các lò hạt nhân thế hệ tiếp theo đang là trung tâm của mọi sự chú ý dành cho năng lượng hạt nhân ở thời điểm này. Không như những lò phản ứng cũ và cồng kềnh, các SMR được cho là dễ xây dựng hơn và có giá thành thấp hơn. Mới đây, Ủy ban Pháp quy hạt nhân Hoa Kỳ đã chứng nhận thiết kế SMR lần đầu tiên vào tháng 01/2023, cho phép các công ty điện lực lựa chọn thiết kế này khi xin giấy phép cho một nhà máy điện mới. Điều này có thể mở ra một chương hoàn toàn mới cho năng lượng hạt nhân.
Mặc dù vậy, vẫn còn nhiều vấn đề cần giải quyết nếu Microsoft muốn dựa vào SMR để cung cấp năng lượng cho các trung tâm dữ liệu nơi đặt AI và điện toán đám mây của họ. SMR đòi hỏi nhiên liệu uranium có độ giàu cao (HALEU) so với các lò phản ứng truyền thống ngày nay. Hiện tại, Nga vẫn là nhà cung cấp HALEU chính cho các nhà máy điện hạt nhân trên thế giới. Mặc dù, Hoa Kỳ đang thúc đẩy xây dựng chuỗi cung ứng uranium trong nước, nhưng nước này vấp phải sự phản đối của cộng đồng dân cư sống gần các mỏ và nhà máy uranium. Để đáp ứng yêu cầu phát triển, Tập đoàn Microsoft đã có thỏa thuận mua các chứng chỉ năng lượng sạch của công ty điện Ontario Power Generation (Canada). Đây là công ty điện lực đầu tiên triển khai các lò phản ứng mô-đun nhỏ tại Bắc Mỹ. Bên cạnh đó, Tập đoàn Microsoft cũng đang thực hiện một thỏa thuận đầy táo bạo để mua điện của Helion, công ty phát triển một nhà máy sản xuất năng lượng nhiệt hạch (fusion) tiên tiến của thế giới.
Giám đốc điều hành OpenAI và nhà phát triển ChatGPT Sam Altman của Tập đoàn Microsoft cho biết, Tập đoàn này đã mở rộng khoản đầu tư nhiều tỷ đô la trong nhiều năm với OpenAI để hoàn thành kế hoạch bổ sung công cụ tạo hình ảnh DALL-E 3 của OpenAI vào Bing Chat nhằm giúp khách hàng sử dụng nền tảng và công cụ tìm kiếm trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên của AI.
Nguyễn Thị Thu Hà - Viện Năng lượng Nguyên tử Việt Nam (theo https://www.theverge.com)