Trải qua 7 kỳ tổ chức, với sự đón nhận nhiệt tình từ các thành phần trong xã hội, sự quan tâm chỉ đạo của các cấp quản lý, sự đồng hành của các đơn vị liên quan đến công tác phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và giáo dục, VSF 2023 tiếp tục được tổ chức và tại kỳ thứ 8 này chương trình cũng đã được tái định vị với một cấu trúc nội dung và diện mạo hoàn toàn mới. Thay vì chỉ là 1 ngày hội duy nhất như 8 kỳ trước thì giờ đây là một chuỗi hoạt động về STEM được tổ chức trên phạm vi toàn quốc, sau đó kết thúc bằng ngày hội lớn quy tụ đại diện của các địa phương, đơn vị khắp 3 miền.
Thứ trưởng Bộ KH&CN Lê Xuân Định nhấn mạnh về giá trị của giáo dục STEM: Trong bối cảnh chuyển đổi số là một xu thế tất yếu và là giải pháp trực tiếp để nâng cao năng lực và lợi thế cạnh tranh, việc phát huy và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trở thành một yêu cầu tất yếu của công cuộc phát triển. Đây vừa là thách thức, vừa là cơ hội đối với lực lượng lao động trẻ mang tính tiên phong và giàu sức sáng tạo. Giáo dục STEM với triết lý bồi dưỡng kiến thức liên môn, liên ngành, truyền tải kiến thức một cách khoa học và trực quan có thể coi là một cách tiếp cận lý tưởng để nâng cao tri thức, đổi mới tư duy của người trẻ, qua đó hình thành nên những thế hệ công dân thời đại số sẵn sàng đối mặt, có khả năng thích ứng và nắm bắt những cơ hội mà cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 mang lại. “Chúng ta cùng nỗ lực bồi đắp và xây dựng thế hệ trẻ Việt Nam đổi mới sáng tạo vì một tương lai tốt đẹp hơn của chính các bạn và vì sự thịnh vượng chung của đất nước chúng ta” - Thứ trưởng Lê Xuân Định nhấn mạnh.
Với chủ đề “Việt Nam, bứt phát tầm cao”, VSF 2023 từ sau khi phát động chính thức (30/05/2023) đã diễn ra nhiều hoạt động sôi nổi trên toàn quốc, thu hút sự quan tâm và tham gia của nhiều địa phương, trường học, các cơ quan, đơn vị, tổ chức và doanh nghiệp liên quan đến STEM, khoa học và công nghệ (KH&CN), giáo dục và đào tạo, đặc biệt là các em học sinh và giáo viên. VSF 2023 được tổ chức trong cả ngày 08/10/2023 với đa dạng các hoạt động và trên các không gian khác nhau của Đại học Bách khoa Hà Nội. Theo đó, sự kiện có 5 phân khu không gian chính, bao gồm: (1) Khu vực quảng trường Tạ Quang Bửu là nơi diễn ra Lễ khai mạc, Chung kết toàn quốc cuộc thi bắn tên lửa nước “Bay vào vũ trụ” (Vietnam Water Rocket Competition) với sự tham dự của 57 đội thi đến từ các trường tiểu học, THCS trên cả nước và hoạt động trưng bày STEM Sao Kim; (2) Khu vực sân ngã 5 là nơi diễn ra hoạt động thử thách STEM Sao Thuỷ, Chung kết HUST Robot Arena, vòng loại Giải vô địch FC24 Việt Nam - Vietnam EAFC 24 Championship, bộ môn bóng đá giả lập (FIAFAe), Cờ vua vận động; (3) Khu vực hội trường nhà C2 là nơi diễn ra Chung kết toàn quốc cuộc thi Vietnam STEM Robotics Championship với 96 đội thi xuất sắc đến từ 16 tỉnh/thành trên cả nước; (4) Khu vực hội trường thư viện Tạ Quang Bửu là nơi diễn ra Hội thảo quốc tế STEM (Vietnam International STEM Conference) với chủ đề “STEM không biên giới”; (5) Khu vực Nhà D8 là nơi diễn ra Lab Tour tham quan và trải nghiệm phòng thí nghiệm, thực hành của Đại học Bách khoa Hà Nội.
Các em học sinh và phụ huynh, giáo viên, các bạn trẻ đến với VSF 2023 đã thực sự được hoà mình vào các hoạt động đa dạng, phong phú và thú vị của ngày hội. Có thể kể tên các trải nghiệm và thử thách tiêu biểu như: Toán ứng dụng (rubik, board game, lập trình tin học…); trò chơi thực tế ảo hấp dẫn, đa dạng thể loại (thể thao, trinh thám, hành động, đối kháng…); đua xe ô tô giả lập với hệ thống mô phỏng hiện đại đem đến cảm giác như đang lái xe thật; hoạt động thiên văn: chụp ảnh cùng mô hình phi hành gia, kính thiên văn quả cầu mặt trăng to nhất Việt Nam, thực nghiệm quan sát vết đen Mặt trời bằng kính thiên văn, tìm hiểu Hệ Mặt trời thông qua mô hình, giao lưu hỏi đáp về thiên văn - vũ trụ cùng giáo viên, trò chơi gọi tên hành tinh; cờ vua vận động: trò chơi vận dụng kiến thức cơ bản về môn cờ vua truyền thống và khả năng di chuyển linh hoạt trên bàn cờ khổng lồ; Robot: trải nghiệm trực tiếp tương tác với robot AI, điều khiển robot đấu sỹ, trải nghiệm trực tiếp với các dự án robot sáng tạo; chọn mẫu thiết kế và nhận móc khóa qua máy cắt khắc laser Xtool; biểu diễn thí nghiệm khoa học, chế tạo đồ chơi thông minh…
Hội thảo với chủ đề “STEM không biên giới” đã quy tụ được các diễn giả hàng đầu trong lĩnh vực STEM và giáo duc STEM cả trong và ngoài nước cùng trao đổi, thảo luận về các khía cạnh khác nhau của phát triển, sáng tạo giáo dục STEM tại Việt Nam và trên thế giới, cùng với đó là chia sẻ những kinh nghiệm, phương pháp, ý tưởng tiếp cận tiên phong, hiện đại để triển khai và thúc đẩy giáo dục STEM tại Việt Nam. Với 3 trụ cột nội dung là chính sách - phương pháp - thực tiễn, hội thảo vừa mang đến cái nhìn vĩ mô, toàn cảnh mang tính chiến lược, học thuật, vừa cung cấp những bài học thực tế gần gũi và sống động.
Chia sẻ về chủ đề của VSF 2023, ông Trần Xuân Bách - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đoàn, Bí thư Đoàn Bộ KH&CN, đại diện cho các đơn vị tổ chức chia sẻ: Ban tổ chức VSF chọn chủ đề năm 2023 là “Việt Nam, bứt phá tầm cao” như lời khẳng định về sức sống bền bỉ, mạnh mẽ của cộng đồng STEM tại Việt Nam, qua đó tiếp sức cho các thầy cô giáo và các em học sinh trên mọi miền tổ quốc trên hành trình tìm kiếm, mở mang các tri thức khoa học trong bối cảnh mới, từng bước làm chủ kiến thức và xây dựng tương lai.
VSF được tổ chức nhằm thúc đẩy ứng dụng KH&CN vào cuộc sống; nâng cao năng lực nghiên cứu; tăng cường giáo dục tư duy sáng tạo; chú trọng đào tạo những kiến thức, kỹ năng phù hợp với những yêu cầu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4. Đây cũng là cơ hội để các nhà quản lý KH&CN, giáo dục và đào tạo, các nhà nghiên cứu, nhà trường, giáo viên và các bạn học sinh, sinh viên tiếp cận phương pháp dạy và học tiên tiến, hướng tới phát triển toàn diện kiến thức KH&CN, góp phần tạo nguồn nhân lực đủ trình độ tiếp cận cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0.
VVH