Các xu hướng công nghệ, sản phẩm, sử dụng nguyên liệu của ngành da giầy
Ngành công nghiệp giầy dép đang thay đổi, nhiều công ty tìm cách sản xuất giầy đáp ứng yêu cầu của người tiêu dùng. Trong sản xuất và kinh doanh giầy chuyên dụng, điều tối quan trọng là các công ty giầy phải cung cấp cho khách hàng những đôi giầy phù hợp nhất với nghề nghiệp của họ, những đôi giầy mà người sử dụng có thể mang cả ngày khi thực hiện các hoạt động hàng ngày. Trong vài năm qua, đã có những đổi mới làm thay đổi ngành công nghiệp giầy. Giầy thể thao thuộc nhóm sản phẩm luôn có sự thay đổi mạnh nhất. Những người như y tá, thợ rừng và công nhân xây dựng cần những đôi giầy chuyên dụng là những đôi giầy bảo vệ họ khỏi trượt, tránh các vật sắc nhọn và các mối nguy hiểm khác cho chân.
Cũng giống như đồng hồ thông minh, ngành công nghiệp giầy dép cũng đang thay đổi. Khi giầy dép thông minh được giới thiệu trên thị trường, nó đã thay đổi cuộc chơi cho nhiều công ty giầy. Giầy dép thông minh thay đổi cách sống cá nhân và cảm giác của người dùng khi đi giầy. Ngành công nghiệp giầy dép thông minh có thể còn tương đối non trẻ, nhưng nó đã tạo ra một cuộc cách mạng trong cách chúng ta sử dụng giầy dép. Giầy dép thông minh không chỉ sử dụng các loại vải và vật liệu thông thường; thay vào đó, chúng cung cấp một số tính năng mới. Có những đôi giầy mới với các cảm biến đang được phát triển để theo dõi các chức năng như theo dõi chuyên sâu về đường chạy, vị trí, hoạt động và hơn thế nữa. Từ việc đo đặc tính chức năng thể thao đến theo dõi hoạt động thể dục và đánh giá các chỉ số sức khỏe, giầy thông minh luôn sẵn sàng cung cấp các thông tin cá nhân cho người dùng. Những nỗ lực đang được thực hiện để tạo ra những đôi giầy truyền thống với công nghệ tích hợp để tăng sự thoải mái, tiện lợi và tốt cho sức khỏe. Giầy thông minh có đế lót có thể hoạt động như một phụ kiện kết nối Bluetooth và có thể liên kết hoạt động hoặc vị trí với ứng dụng trên điện thoại thông minh. Chúng có thể hoạt động như một bộ não công nghệ cao.
Các loại vật liệu giầy cần thiết để sản xuất giầy dép cho mọi người trong các ngành nghề là khác nhau. Ví dụ, một công nhân xây dựng và một thợ rừng yêu cầu giầy bảo hộ hạng nặng. Mặt khác, y tá, luật sư hoặc kế toán sẽ cần ít vật liệu để tạo sự thoải mái. Các nhà sản xuất giầy đang sử dụng các hình thức công nghệ mới phù hợp nhất với mọi người trong các nghề nghiệp khác nhau. Người ta dự đoán rằng, công nghệ giầy dệt kim sẽ thay đổi quy trình sản xuất giầy.
Ứng dụng các công nghệ cuộc CMCN 4.0 trong thiết kế, sản xuất và kinh doanh sản phẩm giầy dép
Ứng dụng công nghệ thực tế ảo và tăng cường: việc sử dụng thực tế ảo và tăng cường trong ngành kinh doanh đã thay đổi trải nghiệm mua sắm của hầu hết người mua. Với thực tế ảo và tăng cường, người dùng có thể mua giầy phù hợp mà không cần đi thử trực tiếp đôi giầy thực. Có một số công ty giầy dép đã chuyển sang các nguyên mẫu ảo được thấy trong một số cửa hàng. Việc tìm hiểu đôi giầy phù hợp với nghề của bạn đã trở nên dễ dàng hơn. Ví dụ, một công nhân xây dựng sẽ cần một đôi giầy để bảo vệ họ khỏi các vật sắc nhọn. Trong trường hợp này, công nghệ thực tế ảo và tăng cường sẽ có ích trong việc lựa chọn sản phẩm phù hợp nhất.
Chuỗi cung ứng thời trang được hỗ trợ bởi trí tuệ nhân tạo (AI): đại dịch đã làm gia tăng các vấn đề cơ bản đối với chuỗi cung ứng giầy dép. Để đối phó với sự biến động và quản lý những điều bất ngờ, các nhà bán lẻ và nhà sản xuất hiện có nhiệm vụ không thể tránh khỏi là phát triển các mô hình sản xuất của họ thông qua sự kết hợp giữa AI và Internet vạn vật (IoT). Tất cả các mô hình bán lẻ giầy dép đều bị ảnh hưởng, nhưng những mô hình dựa vào doanh thu cao của các kiểu dáng mới trên quy mô lớn, theo lịch, không theo mùa đã bị ảnh hưởng. Sự thay đổi tương tự trong mô hình tiêu dùng cũng đã gây ra những tác động bất lợi ngoài bán lẻ và trong chuỗi cung ứng, dẫn đến các đơn đặt hàng bị hủy, chi phí nguyên vật liệu giảm, sa thải hàng loạt và các kết quả tiêu cực khác.
Tạo vật liệu kỹ thuật số với nhà thiết kế: vật liệu kỹ thuật số rất cần thiết cho việc tạo ra sản phẩm kỹ thuật số, là điều thực sự quan trọng với các nhà thiết kế sáng tạo. Nhà thiết kế bắt đầu làm việc trên 2D, nhưng cần nhanh chóng chuyển sang phần mềm dựng hình và kỹ thuật 3D vì chúng mang lại kết quả cuối cùng gần hơn. Bằng cách làm việc trong 3D, nhà thiết kế có thể dễ dàng hình dung ý tưởng của mình, tạo hình cho chúng và sau đó chia sẻ những khái niệm đó với cả các đối tác sản xuất và nhóm tiếp thị. Nhiều nhà thiết kế giầy dép đã cảm nhận được sức mạnh của kỹ thuật 3D trong việc thổi hồn vào những phong cách và cảm hứng mới. Và thế hệ gia nhập lực lượng lao động da giầy ngày nay là thế hệ đầu tiên có kỹ năng 3D. Vật liệu kỹ thuật số đặc biệt cần thiết cho việc tạo ra sản phẩm kỹ thuật số, vì các nhà thiết kế cần một cầu nối giữa các loại vải sẽ được sử dụng để sản xuất bộ sưu tập của họ và môi trường kỹ thuật số mà họ thiết kế các bộ sưu tập đó.
Khai thác giá trị tối đa từ công nghệ in 3D về giầy dép: việc tạo sản phẩm kỹ thuật số hiện đã được thiết lập vững chắc như một chiến lược quan trọng của nhiều thương hiệu, đang chuyển sang các giá trị bổ sung từ nội dung 3D ngoài tạo mẫu và lấy mẫu. Trong những năm gần đây, các nhà sản xuất giầy dép đã kết hợp công nghệ in 3D vào các quy trình hiện có với thành công lớn. Các chuyên gia dự đoán xu hướng tăng sẽ chỉ số phát triển trong thập kỷ tới. Việc mở rộng dự báo ghi nhận tác động của in 3D đối với tốc độ đưa ra thị trường, sự thay đổi của sản phẩm, khả năng tùy chỉnh, độ bền và sự tự do trong thiết kế. Vào cuối năm 2030, tổng doanh thu liên quan đến giầy dép in 3D của hãng dự kiến sẽ đạt 9 tỷ USD - một mức tăng đáng kể so với doanh thu của những năm 2020.
In 3D cho phép các nhà sản xuất giầy dép tránh các vấn đề làm chậm tiến độ và hạn chế thiết kế. Máy in 3D sử dụng quy trình kỹ thuật số giúp loại bỏ một số công cụ, tăng tốc thời gian giữa các giai đoạn sản xuất và mở rộng khả năng tùy chỉnh. Các công ty kết hợp in 3D vào quy trình sản xuất giầy dép có những lợi thế chính: đẩy nhanh tốc độ đưa ra thị trường, tăng sự biến đổi của sản phẩm, khả năng tùy chỉnh; sản xuất bản địa hóa, tính linh hoạt của in 3D cải thiện quy trình sản xuất.
Giải pháp đổi mới công nghệ, phát triển các sản phẩm dệt may, da giầy bền vững tại Việt Nam
Cần thấy một thực tế là các ngành công nghệ sản xuất nguyên liệu, thuốc nhuộm hóa chất và thiết bị xử lý trong lĩnh vực dệt may, da giầy đã rất phát triển tại các nước công nghiệp phát triển trong bối cảnh ngành dệt may Việt Nam là thị trường hấp phụ, ứng dụng công nghệ là chủ yếu. Các giải pháp phù hợp trong đổi mới công nghệ ngành dệt may, da giầy bao gồm các giải pháp chính sau:
Nhà nước khuyến khích và tạo điều kiện cho doanh nghiệp trong ngành dệt may, da giầy nhập khẩu công nghệ và áp dụng công nghệ tiên tiến vào sản xuất. Xây dựng thủ tục đơn giản hơn cho việc đầu tư, đổi mới công nghệ, thiết bị sản xuất của ngành dệt may, da giầy. Hỗ trợ việc xây dựng và triển khai các chương trình nghiên cứu, chuyển giao công nghệ ứng dụng các loại nguyên liệu mới, công nghệ bền vững, công nghệ tạo ra các sản phẩm dệt may, da giầy chất lượng cao, có các tính năng kỹ thuật cao không chỉ phục vụ sản xuất trang phục mà còn phục vụ các ngành kinh tế, kỹ thuật khác như y học, thể thao, giao thông vận tải, nông nghiệp.
Nhà nước cần xây dựng một số các chương trình nghiên cứu, ứng dụng khoa học kỹ thuật chủ lực trong giai đoạn tới bao gồm:
Một là, xây dựng và triển khai chương trình ứng dụng các công nghệ kỹ thuật cao, ứng dụng các công nghệ của CMCN 4.0 (in 3D, vật liệu mới, tự động hoá, robot, số hoá…) trong quá trình sản xuất, quản trị doanh nghiệp nhằm nâng cao năng suất, chất lượng, năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp ngành dệt may, da giầy.
Hai là, xây dựng và triển khai chương trình nghiên cứu khoa học và công nghệ ứng dụng nguyên vật liệu mới và các công nghệ kỹ thuật cao, tạo ra các sản phẩm dệt may và da giầy có tính năng khác biệt, phục vụ sản xuất may mặc và các ngành kinh tế kỹ thuật khác như y tế, chăm sóc sức khỏe, thể thao, giao thông vận tải. Đẩy mạnh sản xuất một số nguyên phụ liệu quan trọng trong nước để thay thế nguyên liệu nhập ngoại.
Ba là, xây dựng và triển khai chương trình phát triển bền vững ngành dệt may, da giầy bảo vệ người tiêu dùng trong nước và đáp ứng các yêu cầu hội nhập
Bốn là, triển khai các chương trình đào tạo, phổ biến kỹ thuật ngành dệt may, da giầy, nâng cao năng lực hiểu biết kỹ thuật, công nghệ. Tổ chức các khóa đào tạo, phổ biến thông tin và nâng cao năng lực về quản lý và kiểm soát các vấn đề về môi trường tại doanh nghiệp (kiểm soát hóa chất, tiêu thụ năng lượng, tiêu thụ nước…); nghiên cứu xây dựng chính sách hỗ trợ truy xuất nguồn gốc, chuỗi giá trị minh mạch… phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế. Thúc đẩy các doanh nghiệp dệt may, da giầy trong nước tiếp cận và đạt các chứng chỉ về tăng trưởng xanh, tăng trưởng bền vững, phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế và tiêu chuẩn của các thị trường mục tiêu.
Năm là, rà soát các trung tâm, phòng thí nghiệm chuyên ngành hiện có; đầu tư nâng cao tiềm lực các trung tâm, phòng thí nghiệm tại các viện nghiên cứu chuyên ngành để có đủ năng lực nghiên cứu, kiểm tra chất lượng sản phẩm được quốc tế công nhận, trong đó chú trọng đến các chỉ tiêu an toàn và sinh thái trong lĩnh vực dệt may, da giầy; đầu tư tăng cường năng lực nghiên cứu cho các viện nghiên cứu chuyên ngành dệt may và da giầy và các doanh nghiệp có Trung tâm nghiên và cứu phát triển để các cơ quan này tập trung nghiên cứu, thiết kế sản phẩm phục vụ phát triển ngành; xây dựng và ban hành cơ chế, chính sách khuyến khích nhập khẩu công nghệ nguồn, công nghệ cao, công nghệ sạch trong ngành dệt may, da giầy; ưu đãi, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư máy móc, thiết bị, công nghệ mới giảm tiêu hao năng lượng, nước xả thải nhằm giúp doanh nghiệp bù đắp chi phí đầu tư ban đầu, nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm.
Mai Văn Thủy