Trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0 đang phát triển nhanh, rất nhiều nước trên thế giới đã ứng dụng công nghệ viễn thám trong nghiên cứu và quản lý nông nghiệp, đặc biệt là trong việc đánh giá thực trạng và dự báo năng suất cây trồng. Nhóm nghiên cứu mạnh cây ngô và nhóm nghiên cứu ảnh viễn thám của Học viện Nông nghiệp Việt Nam do PGS.TS Nguyễn Việt Long chủ trì đã hợp tác với Đại học bang Kansas (Hoa Kỳ) nghiên cứu, xây dựng thành công quy trình công nghệ khai thác ảnh vệ tinh để xây dựng bản đồ thực trạng sản xuất và mô hình dự báo năng suất ngô cho 2 tỉnh trồng ngô quan trọng nhất tại Việt Nam là Đăk Lăk và Sơn La.
Thực hiện dự án, nhóm nghiên cứu đã tiến hành thu thập lượng dữ liệu lớn bao gồm ảnh vệ tinh trong 15 năm, điều tra thực địa về tình hình sản xuất ngô và cây trồng khác của 2.000 nông hộ, thu thập dữ liệu khí tượng và số liệu thống kê trong vòng 30 năm tại 2 tỉnh Đăk Lăk và Sơn La. Trên cơ sở những kết quả thu thập, phân tích dữ liệu và chuyển giao công nghệ từ Đại học bang Kansas, dự án đã đạt được các mục tiêu đề ra. Cụ thể, dựng được bộ bản đồ gồm 2 bản đồ thực trạng sản xuất ngô tại Đăk Lăk và Sơn La dựa trên khai thác dữ liệu ảnh vệ tinh sản xuất ngô của hai tỉnh (bản đồ có tính ưu việt so với các bản đồ hiện tại của Việt Nam bởi ngoài thông tin diện tích sản xuất còn cung cấp thông tin mùa vụ, đồng thời phân biệt được hệ thống cây trồng và cây rừng khá phức tạp tại vùng nghiên cứu); xây dựng 2 mô hình dự báo năng suất ngô cho 2 tỉnh Đăk Lăk và Sơn La (đây là mô hình dự báo năng suất ngô cũng như cây trồng đầu tiên tại Việt Nam, cho phép dự báo năng suất cây ngô trước khi thu hoạch 30 ngày với độ chính xác 54-60%). Ngoài ra, dự án còn đăng ký thành công 1 giải pháp hữu ích “Quy trình khai thác dữ liệu và hình ảnh vệ tinh trong đánh giá thực trạng và dự đoán năng suất cây ngô” (đã được Cục sở hữu trí tuệ chấp nhận đơn hợp lệ năm 2019); tổ chức tập huấn chuyển giao công nghệ sử dụng dữ liệu ảnh vệ tinh trong quản lý sản xuất ngô cho các nhà khoa học, doanh nghiệp, người dân tại 2 tỉnh Đăk Lăk và Sơn La…
Bản đồ thực trạng sản xuất ngô tại Sơn La năm 2018 xây dựng dựa vào ảnh vệ tinh
Bản đồ thực trạng sản xuất ngô tại Đăk Lăk năm 2018, bản đồ xây dựng sử dụng ảnh vệ tinh
Quy trình khai thác dữ liệu và hình ảnh vệ tinh trong dự đoán năng suất cây ngô tại Đăk Lăk và Sơn La
Những kết quả đạt được của dự án đã đóng góp vào nâng cao năng lực cho tổ chức, góp phần mở ra các hướng nghiên cứu mới, đổi mới phương pháp tiếp cận của đội ngũ nghiên cứu của Việt Nam trong nghiên cứu quản lý sản xuất cây ngô nói riêng, cây trồng nói chung; phát triển mạng lưới nghiên cứu tại Việt Nam và quốc tế, kết nối mạng lưới nghiên cứu với các trường đại học trong và ngoài nước (Trường Đại học Tây Bắc, Trường Đại học Tây Nguyên, Đại học bang Kansas), tạo cơ hội hợp tác đào tạo và phát triển công nghệ giữa các tổ chức trong nước và quốc tế. Đặc biệt, đây là nghiên cứu tiên phong trong việc ứng dụng ảnh vệ tinh để đánh giá thực trạng sản xuất trên cây ngô và là nghiên cứu đầu tiên tại Việt Nam trong việc dự đoán năng suất cây trồng giúp phục vụ đổi mới quản lý sản xuất nông nghiệp.
Trong thời gian tới, nhóm nghiên cứu sẽ tiếp tục hợp tác với đối tác Hoa Kỳ và các doanh nghiệp để cải thiện độ chính xác và phát triển phần mềm tiện lợi hơn nhằm hỗ trợ điều hành quản lý sản xuất - kinh doanh của các bên trong chuỗi giá trị ngành hàng cây ngô.