Qin Fei - Chủ tịch Viện Nghiên cứu Truyền thông của Vivo (công ty sản xuất điện thoại di động hàng đầu Trung Quốc) khẳng định: “Trước đây, chúng ta đã nói về Internet vạn vật, nhưng với 6G, chúng ta sẽ nói về Internet vạn vật thông minh”.
Mặc dù mạng 5G vẫn chưa được triển khai trên toàn cầu, song nhiều công ty truyền thông và công ty công nghệ đã lên kế hoạch cho mạng không dây 6G. Với độ trễ dữ liệu được cải thiện, tính bảo mật, độ tin cậy và khả năng xử lý khối lượng lớn dữ liệu toàn cầu trong thời gian thực, các chuyên gia như Qin Fei tin rằng 6G sẽ biến đổi hoạt động giải trí và làm việc của con người khi kết hợp giao tiếp 3 chiều và đa giác quan.
Tăng cường AI cho các mạng thế hệ tiếp theo
Các chuyên gia kỳ vọng 6G sẽ được triển khai vào năm 2030. Liên minh Viễn thông quốc tế (ITU) cho biết, họ đã có kế hoạch hoàn thành bộ tiêu chuẩn hóa 6G trước năm 2030. Được tối ưu hóa bằng công nghệ AI, các chuyên gia kỳ vọng 6G sẽ có tác động lớn hơn 5G vì hai lý do. i) nó sẽ cho phép sự hội tụ của điện toán đám mây và truyền thông di động; ii) nó giúp tích hợp các lĩnh vực kỹ thuật số và vật lý để mang đến những trải nghiệm giác quan mới cho người dùng.
Mặc dù các tiêu chuẩn và thông số kỹ thuật của 6G vẫn đang được phát triển nhưng các chuyên gia cho rằng đây sẽ là công nghệ nhảy vọt nhờ tốc độ cao hơn (ước tính 6G có thể nhanh hơn 10, 50, thậm chí là 100 lần so với 5G) và giảm đáng kể độ trễ; cải thiện kết nối, bảo mật và độ tin cậy; có khả năng tích hợp các phiên bản vật lý và kỹ thuật số của thế giới. Đối với 5G, công nghệ cốt lõi là truyền thông. Nhưng đối với 6G, bên cạnh công nghệ truyền thông nâng cao, nó còn bao gồm cả điện toán cũng như các dịch vụ liên quan khác. Điển hình là phạm vi phủ sóng địa lý rộng hơn 5G (6G sẽ bao phủ toàn hành tinh và kết nối tất cả các loại máy móc).
Mỗi thế hệ mạng không dây đều dựa vào những công nghệ khác nhau để khai thác sức mạnh và giúp chúng hoạt động dễ dàng hơn. 6G sẽ là một trong những mạng dựa trên AI đầu tiên, nơi AI được nhúng vào thiết bị mạng. Điều này sẽ cho phép mạng tự học và quản lý, từ đó sẽ tự chủ hơn và vận hành rẻ hơn. Qin Fei cho biết: “Khi chúng tôi thiết kế mạng 6G, chúng tôi sẽ sử dụng công nghệ AI trong việc thiết kế giao diện vô tuyến cũng như trong việc quản lý mạng 6G. Học máy và tự động hóa mạng dựa trên AI sẽ rất quan trọng để đơn giản hóa việc quản lý và tối ưu hóa mạng”. Ông cho biết thêm: “Mạng 6G nhúng AI giống như một sinh viên giỏi. Nó có thể tự học và phát triển ngay khi còn ngồi trên ghế nhà trường để ngày càng trở nên mạnh mẽ hơn”.
Mạng 6G có khả năng phổ biến việc sử dụng bản sao kỹ thuật số - bản sao ảo của các sản phẩm hoặc quy trình được sử dụng để dự đoán cách các thực thể vật lý sẽ hoạt động trong thế giới thực. Điều này có thể thực hiện được nhờ khả năng kết nối nâng cao của mạng 6G, khả năng cảm biến mạnh hơn và khả năng thu thập lượng dữ liệu khổng lồ. Hãy hình dung, khi chúng ta có thể kết nối các cảm biến mạnh mẽ hơn và nhiều hơn, chúng ta sẽ thu thập được dữ liệu khổng lồ về thế giới này. Từ đó có thể xây dựng các mô hình để xây dựng lại thế giới trong lĩnh vực kỹ thuật số.
6G sẽ hỗ trợ hàng chục, thậm chí hàng trăm dịch vụ mới trong nhiều ngành công nghiệp. Ví dụ, Vivo đang phát triển một sản phẩm điện thoại có thể thu thập dữ liệu sinh trắc học của người dùng để theo dõi sức khỏe của khách hàng khi họ đang ngủ. Với tầm nhìn công nghệ này, điện thoại đầu giường của con người có thể trở thành thiết bị theo dõi y tế. Nếu có bất kỳ vấn đề sức khỏe hoặc hành vi bất thường nào xảy ra (ví dụ như với quá trình hô hấp của chủ nhân), thì điện thoại có thể tự động gửi cảnh báo đến bệnh viện.
Thử thách trong triển khai
Mặc dù mạng di động 5G vẫn chưa đạt được kỳ vọng ban đầu, song hầu hết các chuyên gia đều đồng ý rằng, 6G có tiềm năng mang lại những tiến bộ lớn về khả năng kết nối và sức mạnh tính toán. Tuy nhiên, giống như bất kỳ công nghệ mới phức tạp và mạnh mẽ nào, 6G cũng phải đối mặt với những thách thức, bao gồm dung lượng mạng và mức tiêu thụ năng lượng.
Tiến tới kỷ nguyên 6G, đòi hỏi phải tăng dung lượng mạng, việc tìm kiếm phổ viễn thông phù hợp để hỗ trợ triển khai là rất quan trọng. Nó chưa được hoàn thiện nhưng 6,4 đến 15 GHz đang được xem xét cho 6G. Giảm thiểu mức tiêu thụ năng lượng và lượng khí thải các bon của 6G là một nhiệm vụ quan trọng khác. Mạng 6G sẽ có nhu cầu điện toán cao hơn rất nhiều so với 5G. Các nhà cung cấp và người dùng sẽ cần hợp tác để giảm thiểu việc sử dụng năng lượng. Theo báo cáo của Hiệp hội thông tin di động thế giới (GSMA), các kỹ thuật tiết kiệm năng lượng (như trạng thái ngủ do AI điều khiển và pin lithium-ion) có thể giúp 6G tiết kiệm năng lượng hơn.
Cuối cùng, 6G sẽ chỉ thành công nếu mang lại trải nghiệm và dịch vụ tuyệt vời cho người tiêu dùng và doanh nghiệp, Qin Fei cho rằng: “Chúng ta nên tránh thiết kế quá mức mạng 6G và chúng ta nên thực sự hợp tác với các ngành dọc khác nhau”. Các bài học của 5G về thiết bị đầu cuối, vật liệu chế tạo thiết bị thực tế tăng cường... sẽ là bài học cho sự phát triển 6G.
Nhật Nam (theo MIT Technology Review)