Dự thảo mới về cây trồng chỉnh sửa gen sẽ giúp đẩy nhanh tiến trình cải tiến giống cây trồng tại Trung Quốc
Chỉnh sửa gen là một công nghệ cải tiến giống cây trồng mới mà theo nhiều nhà khoa học được xem là là ít rủi ro vì nó không thêm bất kỳ gen ngoại lai nào vào cây trồng. Thay vào đó, các nhà khoa học chỉ chỉnh sửa hoặc thay đổi các gen đã có trong cây trồng để cải thiện hoặc thay đổi một số tính trạng, nhằm tạo ra các giống cây có sản lượng tốt hơn hay hàm lượng dinh dưỡng cao hơn.
Công nghệ này cho phép việc nhân giống và tạo ra các tính trạng mong muốn trên cây trồng diễn ra nhanh, chính xác hơn hơn, đồng thời tiết kiệm chi phí hơn so với các biện pháp nhân giống thông thường và công nghệ biến đổi gen. Nhiều quốc gia đã đưa ra các quy định, hướng dẫn đăng ký, phê duyệt cởi mở và đơn giản, trong đó có Hoa Kỳ.
Theo dự thảo lần này của Trung Quốc, những cây trồng chỉnh sửa gen khi đã hoàn thành các thử nghiệm đồng ruộng diện hẹp có thể xin cấp phép công nhận sản xuất luôn mà không cần phải trải qua các cuộc thử nghiệm đồng ruộng diện rộng kéo dài - vốn là một yêu cầu bắt buộc để phê duyệt cây trồng biến đổi gen. Điều này có nghĩa là các giống cây chỉnh sửa gen sẽ chỉ mất 1 đến 2 năm để được phê duyệt, trong khi quy trình này đối với các giống cây biến đổi gen là 6 năm.
Vào cuối năm 2020, giới lãnh đạo Trung Quốc cho biết quốc gia này cần sử dụng khoa học và công nghệ để "xoay chuyển" cấp bách ngành công nghiệp hạt giống - vốn từ lâu đã phải vật lộn với tình trạng thừa năng lực nhưng ít đổi mới. Theo một báo cáo xuất bản vào tháng 12 năm ngoái của Rabobank, Chính phủ Trung Quốc hiện đang đầu tư nhiều vào công nghệ chỉnh sửa gen. Số lượng các sản phẩm cây trồng chỉnh sửa gen theo thị hiếu thị trường từ các viện nghiên cứu tại Trung Quốc nhiều hơn bất cứ quốc gia nào. Theo một báo cáo khác của Global Times, các nhà nghiên cứu Trung Quốc đã sử dụng công nghệ chỉnh sửa gen để tạo ra hạt giống rau diếp với giàu hàm lượng vitamin C, các giống lúa chống chịu thuốc trừ cỏ…
Cùng thời điểm, Chính phủ Trung Quốc cũng vừa chính thức thông qua và công bố các quy định chỉnh sửa liên quan tới đánh giá an toàn và cấp phép canh tác cây trồng biến đổi gen - bản dự thảo được đệ trình lấy ý kiến vào tháng 11/2021. Đây được xem là động thái mở cửa của Chính phủ nước này đối với các giống cây biến đổi gen. Dự kiến trong năm nay, một số các giống ngô biến đổi gen sẽ được phép canh tác.
CT