AI trong bước ngoặt lịch sử
Trong bài phát biểu mở đầu, bà Audrey Azoulay - Tổng Giám đốc UNESCO đã nhấn mạnh, AI đang dần làm thay đổi sâu sắc cách con người sống, học tập, làm việc và giao tiếp. Nhân loại đang ở ngưỡng cửa của một bước ngoặt mang tính quyết định, nơi những tiến bộ công nghệ đòi hỏi một khuôn khổ đạo đức rõ ràng và nhất quán, phản ánh các giá trị cốt lõi như nhân văn, công bằng và trách nhiệm xã hội. Việc xác lập những chuẩn mực đạo đức không chỉ là cần thiết mà còn cấp bách, giúp AI trở thành công cụ phục vụ nhân loại một cách toàn diện và không để bất kỳ ai bị gạt ra ngoài tiến trình phát triển.
Tổng giám đốc UNESCO Audrey Azoulay phát biểu tại sự kiện (nguồn: TL).
Bà Audrey Azoulay khẳng định, UNESCO sẽ tiếp tục đồng hành với các quốc gia trong nỗ lực xây dựng một hệ sinh thái AI toàn cầu vừa có hiệu quả, vừa đảm bảo đạo đức và kỳ vọng diễn đàn năm nay sẽ trở thành một cột mốc quan trọng trong hành trình ấy.
Tại sự kiện, Thủ tướng Thái Lan Paetongtarn Shinawatra thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ đối với những sáng kiến hướng tới một tương lai AI công bằng và minh bạch. Bà khẳng định, vai trò tiên phong của chính phủ Thái Lan trong việc hợp tác cùng các tổ chức quốc tế nhằm xây dựng các chính sách AI lấy con người làm trung tâm, trong đó AI cần được phát triển để phục vụ lợi ích cộng đồng, đảm bảo tính bền vững, hòa nhập và dài hạn.
Từ diễn đàn lần này, thông điệp xuyên suốt được các nhà lãnh đạo và chuyên gia nhấn mạnh là: không thể tách rời công nghệ khỏi các giá trị nhân văn. Sự phát triển AI nếu không gắn với đạo đức, công bằng và tính toàn diện thì có thể dẫn đến những hệ quả khó lường. Do đó, hành lang pháp lý, tiêu chuẩn đạo đức và các cam kết chính trị là điều kiện cần thiết để đảm bảo AI phát triển vì con người, không để lại ai phía sau.
Tầm nhìn nhân văn trong kỷ nguyên AI
Tại diễn đàn, đại diện Việt Nam - bà Nguyễn Thị Phương Thảo - Chủ tịch Tập đoàn Sovico, Chủ tịch Hãng hàng không Vietjet đã có bài phát biểu trong phiên thảo luận về cách công nghệ, chính sách và đổi mới sáng tạo có thể mang lại lợi ích thiết thực cho cộng đồng trong thời đại AI.
Bà Nguyễn Thị Phương Thảo tại Diễn đàn toàn cầu UNESCO lần thứ 3 về Đạo đức AI (nguồn: TL).
Mở đầu phần phát biểu, bà cho biết, AI đã len lỏi vào từng quyết định, từng ước mơ và từng lựa chọn sống của con người. Chính vì vậy, AI không chỉ là công nghệ, mà còn là trách nhiệm, là cam kết với tương lai nhân loại. Với kinh nghiệm thực tiễn từ Vietjet và ngân hàng số Vikki, bà kể lại những câu chuyện rất đời thực về hàng triệu hành khách lần đầu tiên được tiếp cận cơ hội học tập, y tế và việc làm tốt hơn; về những phụ nữ nông thôn, sinh viên ở vùng sâu vùng xa có thể tiếp cận tài chính số. Từ những trải nghiệm đó, bà Nguyễn Thị Phương Thảo khẳng định, điểm tựa cho mọi chính sách AI phải là lợi ích cộng đồng, là sự công bằng cho tất cả mọi người - không phân biệt xuất thân, thu nhập hay giới tính. Trong thế giới AI, sẽ không có sự khác biệt giữa một tỉ phú và bác tài lái xe Tuk Tuk, AI phải được dẫn dắt bởi lòng nhân ái và sự liêm chính.
Bên cạnh những quan điểm nhân văn, bà Nguyễn Thị Phương Thảo còn đưa ra các cam kết rõ ràng về hành động. Bà ủng hộ mạnh mẽ việc thành lập “Quỹ Dữ liệu công bằng” - một sáng kiến giúp xây dựng nguồn dữ liệu minh bạch, không thiên lệch, đa ngôn ngữ để phục vụ huấn luyện AI vì lợi ích cộng đồng. Bà nhấn mạnh, các chính sách AI cần lấy nhóm yếu thế làm trung tâm - từ phụ nữ, trẻ em gái đến các cộng đồng dễ bị tổn thương - không chỉ để bảo vệ họ, mà còn để trao quyền để họ tham gia chủ động vào quá trình kiến tạo tương lai số.
Với vai trò là đối tác chiến lược của UNESCO và Liên hợp quốc, các doanh nghiệp dưới sự lãnh đạo của bà Nguyễn Thị Phương Thảo đã và đang triển khai nhiều chương trình thiết thực trong các lĩnh vực giáo dục, văn hóa, khoa học và phát triển bền vững, đặc biệt hướng tới phụ nữ và trẻ em. Bài phát biểu tại diễn đàn không chỉ lan tỏa cảm hứng mạnh mẽ mà còn thể hiện tinh thần trách nhiệm của một doanh nhân toàn cầu. Trong bối cảnh AI đang phát triển với tốc độ chóng mặt, bà Nguyễn Thị Phương Thảo đã gửi đi một thông điệp rõ ràng: công nghệ phải luôn phục vụ con người, và sự tiến bộ chỉ có giá trị khi được gắn với đạo đức, lòng nhân ái và tầm nhìn vì một thế giới tốt đẹp hơn cho tất cả.
TXB