Thứ ba, 16/01/2024 16:27

Mối lo ngại mới từ nước đóng chai

Trong những năm gần đây, vi nhựa ngày càng trở thành mối bận tâm lớn trên thế giới. Sản lượng nhựa trên toàn thế giới đang đạt gần 400 triệu tấn mỗi năm, trong đó, hơn 30 triệu tấn được thải ra môi trường nước và đất liền. Không giống như chất hữu cơ tự nhiên, hầu hết nhựa không phân hủy thành các chất lành tính, chúng chỉ đơn giản là phân chia thành các hạt nhỏ hơn và những mảnh này đang được con người và các sinh vật khác hấp thụ một cách bị động.

Trong 1 lít nước chứa trung bình khoảng 240.000 mảnh vi nhựa.

Đã có những lo ngại cho rằng, vi nhựa đang được con người và các sinh vật khác hấp thụ mà không hề hay biết, nhiều nghiên cứu đã và đang được thực hiện để xem xét những tác động có hại của việc hấp thụ này. Tuy nhiên, những nghiên cứu hiện nay mới chỉ tập trung đến việc phát hiện vi nhựa. Một nhóm nghiên cứu1 mới đây đã chứng minh được rằng, nước đóng chai có chứa hàng chục nghìn mảnh vi nhựa. Bằng cách sử dụng công nghệ hình ảnh tiên tiến, nhóm nghiên cứu đã xác định được số lượng hạt vi nhựa (những mảnh nhựa nhỏ hơn 1 micromet) trong nước đóng chai. Đây là lần đầu tiên họ đếm và xác định được chính xác những hạt vi nhựa này. Theo nhóm nghiên cứu, trong 1 lít nước chứa trung bình khoảng 240.000 mảnh vi nhựa (lớn gấp 10 đến 100 lần so với 1 nghiên cứu trước đó vào năm 2018 khi các nhà nghiên cứu ước tính trong 1 lít nước chứa trung bình 325 mảnh vi nhựa). Naixin Qian - tác giả chính của nghiên cứu cho biết, sự phát triển của khoa học đã giúp nhìn thấy rõ hơn các hạt vi nhựa, đặc biệt là các hạt có kích thước siêu nhỏ (hạt nano nhựa2). Tuy nhiên, các nghiên cứu trước đây chỉ có thể cung cấp ước tính về số lượng của vi nhựa, phần lớn không thể đếm từng hạt riêng lẻ, cũng như không thể xác định chính xác đó có phải là vi nhựa hay không. Một công cụ mới đã được sử dụng trong nghiên cứu này để quan sát hạt vi nhựa gọi là kính hiển vi tán xạ Raman kích thích. Nhóm nghiên cứu đã thử nghiệm trên 3 nhãn hiệu nước đóng chai phổ biến được bán ở Mỹ, họ phát hiện ra rằng, có 110.000-370.000 mảnh vi nhựa và nano nhựa trong mỗi lít nước thử nghiệm.

Nhờ vào kỹ thuật mới, nhóm nghiên cứu cũng đã xác định được loại vi nhựa cụ thể và lập biểu đồ theo hình dạng của chúng. Một loại vi nhựa thường được phát hiện đó là polyethylene terephthalate (PET) - đây là loại nhựa thường được sử dụng để sản xuất vỏ cho các loại nước ngọt đóng chai, đồ uống thể thao và các sản phẩm khác như: sốt cà chua và sốt mayonnaise. Loại vi nhựa này có thể hòa vào nước khi các mảnh bong ra khi chai bị ép hoặc tiếp xúc với nhiệt. Một nghiên cứu gần đây cho thấy rằng, nhiều hạt vi nhựa tách ra và rơi vào nước khi mở hoặc đóng nắp liên tục. Bên cạnh PET, các loại nhựa phổ biến khác mà nhóm nghiên cứu tìm thấy là: polystyrene, polyvinyl clorua và polymethyl methacrylate (tất cả các loại nhựa này đều được sử dụng rộng rãi trong các quy trình công nghiệp khác nhau). Theo nhóm tác giả, 7 loại nhựa mà nhóm quan sát được chỉ chiếm khoảng 10% tổng số hạt nano mà họ tìm thấy trong các mẫu, họ chưa thể xác định phần còn lại là gì. Nếu 90% còn lại đều là vi nhựa, điều đó có nghĩa là mỗi lít nước có thể chứa tới hàng chục triệu mảnh vi nhựa và nano nhựa. Tuy nhiên, đó chỉ là giả thiết. Nhóm cũng cho biết, có một thế giới vi nhựa khổng lồ cần được nghiên cứu và nhóm đang có kế hoạch thử nghiệm trên nhiều loại nước khác, đặc biệt là nước máy - loại nước cũng được chứng minh rằng có chứa vi nhựa.

1 Nhóm nghiên cứu gồm: Naixin Qian, Xin Gao, Xiaoqi Lang và Wei Min (Khoa Hóa học, Đại học Columbia); Huipeng Deng, Teodora Maria Bratu, Beizhan Yan (Trung tâm Nghiên cứu Lamont-Doherty); Qixuan Chen (Trường Y tế Công cộng Mailman Columbia);  Phoebe Stapleton (Đại học Rutgers).

2 Vi nhựa được định nghĩa là các mảnh có kích thước từ 5 mm đến 1 micromet (tức là 1 phần triệu mét). Nhựa nano là các hạt có kích thước dưới 1 micromet (tức là 1 phần tỷ mét).

 

TXB (theo Newatlas)

 

 

 

Đánh giá

X
(Di chuột vào ngôi sao để chọn điểm)