Tại hội thảo, đại diện ICMP, USAID đã cam kết thúc đẩy hợp tác giữa các đơn vị về nâng cao năng lực giám định hài cốt liệt sỹ trong chiến tranh với mục tiêu tối ưu hóa công nghệ tách ADN từ mẫu hài cốt, phát triển kỹ thuật phân tích, áp dụng công nghệ giải trình tự thế hệ mới trong xác định danh tính những người mất tích trong chiến tranh nhằm nâng cao quy mô giám định và phù hợp với điều kiện của các đơn vị giám định ADN tại Việt Nam trong giai đoạn hiện nay. Đặc biệt, từ đầu năm 2023 đến nay, ICMP đã phối hợp với Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam phát triển và tối ưu các công nghệ phân tích ADN mới bao gồm công nghệ tách chiết ADN nhân và công nghệ giải trình tự gen thế hệ mới (NGS) phát hiện và phân tích các chỉ thị SNP (đa hình đơn nucleotide) để giải quyết thách thức của Việt Nam đối với các mẫu hài cốt bị phân hủy mạnh.
Phát biểu tại hội thảo, GS.TS Chu Hoàng Hà - Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam đã gửi lời cảm ơn đến các tổ chức, đơn vị liên quan đã quan tâm và tích cực tham gia vào nhiệm vụ giám định ADN người mất tích trong chiến tranh tại Việt Nam. GS.TS Chu Hoàng Hà nhấn mạnh, xét nghiệm ADN là bước bắt buộc trong quá trình xác định danh tính. Các kết quả giám định ADN hài cốt liệt sỹ tại Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam thực hiện thành công trong giai đoạn đầu từ những năm 2000 là căn cứ khoa học để Chính phủ quyết định đưa công nghệ giám định ADN trở thành một phương pháp khoa học, tin cậy đối với việc định danh hài cốt liệt sỹ chưa biết thông tin. Quá trình giám định ADN hài cốt hiện đang gặp phải nhiều thách thức lớn như các mẫu hài cốt bị phân hủy cao do thời gian chiến tranh kết thúc đã lâu, nhiều trường hợp thiếu các thông tin thực chứng bổ sung, do đó rất cần phải có một quy trình công nghệ giám định ADN mới có độ tin cậy và hiệu quả cao để thay thế quy trình công nghệ hiện đang sử dụng.
Nguyễn Minh Tâm