Tại Hội thảo, nhiều đại biểu đều nhất trí cho rằng, Việt Nam là một quốc gia điển hình ở khu vực và thế giới về sử dụng xe mô tô, xe gắn máy khi chiếm tới 95% tổng số xe cơ giới. Đây là loại phương tiện đi lại được nhiều người dân lựa chọn bởi dễ sử dụng, khả năng cơ động và giá thành hợp lý. Trong vòng 10 năm qua số lượng xe mô tô, xe gắn máy đăng ký đã tăng khoảng 5 lần, đạt 25.273.088 chiếc vào cuối năm 2008, khiến cho Việt Nam trở thành một trong những nước sử dụng xe mô tô, xe gắn máy chủ yếu, chỉ sau Trung Quốc và Ấn Độ.
Bên cạnh những lợi ích mà xe môtô, xe gắn máy mang lại thì đây cũng là nguồn chính thải ra các chất độc hại như CO, HC, VOC, NOx... gây ô nhiễm không khí, đặc biệt là ở các đô thị lớn, nơi có mật độ phương tiện tham gia giao thông nhiều. Lượng phát thải chất gây ô nhiễm từ các loại xe cơ giới nói chung và xe mô tô, xe gắn máy nói riêng không hoàn toàn phụ thuộc vào số lượng xe cũng như lượng nhiên liệu tiêu thụ mà chủ yếu phụ thuộc vào chất lượng nhiên liệu, công nghệ giảm khí thải được lắp trên xe; chế độ bảo dưỡng, sửa chữa và vận hành xe…Thực tế cho thấy, trung bình một xe mô tô, xe gắn máy tiêu thụ nhiên liệu chỉ bằng khoảng 1/5 so với một ô tô con, nhưng lại có thể thải ra lượng khí độc hại gấp nhiều lần nếu như xe mô tô, xe gắn máy đó có kết cấu, công nghệ lạc hậu (không có các hệ thống kiểm soát khí thải trên xe). Nhiều nghiên cứu cho thấy, hệ số phát thải CO, HC của xe mô tô cao gấp 6,4 lần xe ô tô hạng nhẹ. Như vậy, có thể thấy không giống như ô tô đang lưu hành (tham gia giao thông) phải kiểm tra khí thải định kỳ tại các Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới thì xe mô tô, xe gắn máy ngoài việc phải đăng ký cấp biển số thì khi tham gia giao thông lại chưa phải chịu bất kỳ hình kiểm soát khí thải nào. Vì vậy, đa số xe mô tô, xe gắn máy tham gia giao thông là những xe “bẩn”, là nguồn phát thải chính các chất độc hại gây ô nhiễm môi trường không khí.
Trước thực trạng đó, Bộ Giao thông Vận tải đã chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tiến hành nghiên cứu xây dựng dự án kiểm soát khí thải xe mô tô, xe gắn máy tham gia giao thông tại các thành phố lớn nhằm đánh giá thực trạng và đề xuất các giải pháp, cơ chế, chính sách để từng bước thực hiện việc kiểm tra, kiểm soát khí thải đối với loại hình phương tiện này khi tham gia giao thông.
Hội thảo là dịp để các chuyên gia cùng thảo luận và chia sẻ những kinh nghiệm áp dụng tiêu chuẩn khí thải của các nước, công nghệ sử dụng, trao đổi về những thuận lợi và khó khăn trong lộ trình áp dụng cho các phương tiện này tại Việt Nam.
Ninh Diện