Nghiên cứu do TS Mekhala Vithana dẫn đầu đã chứng minh rằng, xử lý xoài bằng nước ozone (phương pháp ozonation dạng lỏng) trước khi đưa vào kho lạnh có thể cải thiện đáng kể độ bền và chất lượng của trái. Cụ thể, xoài được ngâm trong nước ozone trong 10 phút trước khi bảo quản lạnh đã kéo dài thời gian lưu trữ thêm tới 2 tuần so với phương pháp thông thường, đồng thời giảm rõ rệt tình trạng tổn thương do lạnh. TS Mekhala Vithana nhấn mạnh, việc tăng thời gian bảo quản xoài cực kỳ quan trọng với cả người nông dân, lẫn nhà phân phối, giúp giảm thiểu tổn thất sau thu hoạch và mở rộng khung thời gian tiêu thụ trên thị trường.
Xoài là loại trái cây được ưa chuộng nhưng dễ hư hỏng sau thu hoạch.
Xoài là một trong những loại trái cây dễ hư hỏng nhất sau thu hoạch, dẫn đến tỷ lệ thất thoát lớn trong chuỗi cung ứng. Tại Úc, khoảng 20% sản lượng xoài bị thất thoát hoặc lãng phí, trong khi trái cây và rau củ nói chung chiếm đến một nửa lượng thực phẩm bị lãng phí trong cả nước.
Thông thường, xoài được thu hoạch khi đã già nhưng chưa chín và được bảo quản ở nhiệt độ khoảng 13°C trong tối đa 14 ngày. Tuy nhiên, nhiệt độ này không đủ lạnh để kéo dài thời gian bảo quản. Trong khi đó, nếu bảo quản dưới 12,5°C (mức nhiệt không phù hợp với trái cây nhiệt đới), xoài sẽ gặp hiện tượng “tổn thương lạnh”, làm hư vỏ trái và giảm giá trị thương mại.
Từ thực trạng đó, nhón nghiên cứu đã áp dụng công nghệ ozone hóa dạng lỏng để tăng khả năng chịu lạnh của xoài. Việc ngâm xoài trong nước ozone ở 5°C trước khi đưa vào kho lạnh giúp kéo dài thời gian lưu trữ lên đến 28 ngày mà vẫn giữ được chất lượng trái. Đồng thời, tỷ lệ tổn thương lạnh giảm 40% so với các quả không xử lý.
TS Mekhala Vithana cho biết, thông thường, giống xoài Kensington Pride (giống xoài được thử nghiệm trong nghiên cứu) chỉ có thể bảo quản được khoảng 2 tuần ở 13°C với tình trạng không chín sớm. Tuy nhiên, với phương pháp ozonation dạng lỏng, thời gian bảo quản được kéo dài gấp đôi mà vẫn duy trì chất lượng trái.
Theo nhóm nghiên cứu, ozonation không chỉ hiệu quả mà còn an toàn và có thể kiểm soát ngay tại chỗ. Ozonation có thể được kết hợp trong các bước làm lạnh nhanh sau khi xử lý nhiệt kiểm dịch hoặc được áp dụng riêng biệt ngay sau thu hoạch, tùy theo điều kiện của người trồng. Nhóm nghiên cứu cũng đang lên kế hoạch mở rộng thử nghiệm với các giống xoài khác nhằm đánh giá khả năng đáp ứng của phương pháp này và tiếp tục tìm cách giảm thiểu tổn thương lạnh để kéo dài hơn nữa thời gian bảo quản trong kho lạnh.
Kết quả nghiên cứu không chỉ mang lại lợi ích kinh tế và môi trường mà còn là bước tiến quan trọng trong việc ứng dụng công nghệ đơn giản nhưng hiệu quả để giải quyết bài toán lãng phí thực phẩm toàn cầu.
TXB