Thúc đẩy nghiên cứu trí tuệ nhân tạo liên ngành, đa quốc gia
Phát biểu khai mạc, PGS.TS Huỳnh Quyết Thắng - Giám đốc Đại học Bách khoa Hà Nội cho biết, AI đang giữ vai trò trung tâm trong công cuộc chuyển đổi số quốc gia, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đặt mục tiêu trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo của khu vực. Để AI có thể phát triển bền vững và mang lại giá trị thực tiễn, điều kiện tiên quyết là phải xây dựng được một nền tảng nhân lực vững chắc, nơi các trường đại học đóng vai trò chủ đạo trong việc kết nối tri thức, thúc đẩy nghiên cứu và chuyển giao công nghệ.
PGS.TS Huỳnh Quyết Thắng - Giám đốc Đại học Bách khoa Hà Nội phát biểu tại Hội thảo (nguồn: Dĩnh Khiêm).
Nhằm hiện thực hóa tầm nhìn này, tháng 06/2024, Đại học Bách khoa Hà Nội đã thành lập Viện Nghiên cứu và Ứng dụng Trí tuệ nhân tạo (AI4LIFE), được kỳ vọng trở thành một trong ba trung tâm nghiên cứu AI trọng điểm của cả nước, đồng thời là nơi quy tụ các chuyên gia, nhà nghiên cứu và sinh viên đam mê AI trong một môi trường học thuật liên ngành, liên kết chặt chẽ giữa nhà trường và doanh nghiệp. AI4LIFE vận hành dựa trên ba hướng đi chính: phát triển nghiên cứu chuyên sâu, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và ứng dụng AI vào các lĩnh vực thực tiễn. Một số sản phẩm tiêu biểu đã được phát triển tại đây như: hệ thống giám sát chất lượng không khí tích hợp AI và IoT, nền tảng chuyển đổi dữ liệu hình ảnh y khoa từ CT sang PET dành cho bác sỹ, hay các ứng dụng chăm sóc sức khỏe cá nhân sử dụng công nghệ học máy trên điện thoại thông minh.
Tại Hội thảo, PGS.TS Nguyễn Phi Lê - phụ trách AI4LIFE đã công bố chương trình hợp tác giữa viện và các doanh nghiệp đến từ Nhật Bản, dự kiến khởi động từ tháng 06/2025. Chương trình hướng đến việc hỗ trợ doanh nghiệp giải quyết các bài toán cụ thể bằng giải pháp AI tùy chỉnh, đồng thời tạo điều kiện để sinh viên Việt Nam trực tiếp tham gia vào các dự án thực tế và có cơ hội được tuyển dụng sau khi kết thúc. Ông kỳ vọng, chương trình sẽ trở thành cầu nối quan trọng giữa môi trường học thuật và doanh nghiệp, đồng thời là bước tiến mới trong quan hệ hợp tác toàn diện Việt Nam - Nhật Bản trong lĩnh vực công nghệ cao.
Nhiều cơ hội cho nhân tài Việt
Ông Kubo Yoshitomo - Phó Trưởng đại diện Văn phòng Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản tại Việt Nam (nguồn: Dĩnh Khiêm).
Về phía JICA, ông Kubo Yoshitomo - Phó Trưởng đại diện Văn phòng tại Việt Nam khẳng định, AI không đơn thuần là công nghệ mà còn là chìa khóa mở ra hướng tiếp cận mới cho nhiều vấn đề xã hội hiện nay. Ông chia sẻ về Dự án DX-Lab mà JICA khởi xướng từ năm 2022 với ba trọng tâm: thúc đẩy khởi nghiệp số, xây dựng cầu nối giữa cơ sở đào tạo, chính phủ và doanh nghiệp, đồng thời phát triển nhân lực phù hợp với nhu cầu mới của thị trường. Trong thời gian tới, JICA cam kết tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Đại học Bách khoa Hà Nội và NIC để triển khai các chương trình tăng tốc khởi nghiệp trong lĩnh vực AI, cũng như các khóa đào tạo nâng cao năng lực cho sinh viên, kỹ sư và startup công nghệ.
Bà Nguyễn Thị Lệ Quyên - Trưởng phòng Hỗ trợ Doanh nghiệp (NIC) cho biết, AI NextRise (một trong những dự án về AI của NIC) đặc biệt chú trọng vào việc kết nối các sinh viên xuất sắc đam mê AI từ các trường đại học lớn, như Đại học Bách khoa Hà Nội, Đại học Quốc gia Hà Nội, với mạng lưới doanh nghiệp Nhật Bản. Mục tiêu là tạo dựng một cộng đồng nhân lực trẻ, sẵn sàng gia nhập thị trường lao động toàn cầu. Bên cạnh đó, Chương trình tăng tốc khởi nghiệp AI mà NIC đang triển khai cung cấp sự hỗ trợ toàn diện về kỹ thuật, kết nối thị trường, tư vấn gọi vốn và hạ tầng công nghệ. Các startup tham gia được tiếp cận chuyên gia đầu ngành, cơ sở hạ tầng tính toán mạnh như GPU/TPU, cloud, dữ liệu và được hỗ trợ trong toàn bộ quá trình phát triển sản phẩm và tiếp cận nhà đầu tư.
Sự kiện là minh chứng rõ ràng cho thấy hệ sinh thái AI tại Việt Nam đang từng bước được định hình với sự tham gia ngày càng sâu của các cơ sở giáo dục, tổ chức quốc tế và doanh nghiệp công nghệ. Không chỉ mở rộng cơ hội việc làm và nghiên cứu cho thế hệ trẻ, các chương trình hợp tác còn góp phần đưa Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn trong bản đồ đổi mới sáng tạo AI của khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
Xuân Bình (theo Đại học Bách khoa Hà Nội)