Hiệu chuẩn máy đo biên dạng đóng vai trò như thế nào?
Trong lĩnh vực gia công chế tạo cơ khí, có rất nhiều yếu tố tạo nên một sản phẩm hoàn chỉnh. Cùng với sự phát triển của khoa học và công nghệ, đặc biệt là cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4, các phương pháp truyền thống trong gia công cơ khí và kiểm soát quá trình đo đạc cũng rất quan trọng và không thể tách rời với các yếu tố tự động hoá. Hiện nay, sau khi gia công một sản phẩm cơ khí công nghệ, ngoài các yếu tố về kích thước, vật liệu, đặc điểm cơ - lý - hóa, việc kiểm tra độ hoàn thiện về hình dáng, kết cấu hoặc bề mặt của sản phẩm phải đặc biệt được lưu ý vì liên quan đến đặc trưng sản phẩm, chất lượng cốt lõi và độ tinh xảo của sản phẩm (điển hình như các sản phẩm về điện thoại thông minh, thiết bị y tế, máy móc, bao bì, xe cộ hoặc thậm chí cả vũ khí…).
Để kiểm tra các yếu tố này, thị trường có rất nhiều loại máy móc, thiết bị với đặc trưng là các thiết bị kiểm tra về độ chính xác vị trí (máy CMM), hình dáng (máy đo biên dạng, máy đo độ tròn) và bề mặt (máy đo độ nhám). Đón dầu xu thế phát triển, Phòng Đo lường Độ dài - Trung tâm Kỹ thuật Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng 3 đã hoàn thiện các phép hiệu chuẩn máy đo toạ độ 3 chiều CMM, máy đo độ tròn, máy đo độ nhám vào năm 2021. Ngoài ra, máy đo biên dạng dù đã được nhiều hãng sản xuất nhưng rất ít được hiệu chuẩn/kiểm tra ở Việt Nam. Nguyên nhân chủ yếu là do năng lực hiệu chuẩn/kiểm tra của các tổ chức trong nước còn hạn chế và doanh nghiệp sử dụng chưa ý thức được tầm quan trọng của việc hiệu chuẩn/kiểm tra thiết bị vì thực sự đây là một loại máy có độ chính xác rất cao và phức tạp trong cách vận hành.
Xây dựng thành công phương pháp hiệu chuẩn máy đo biên dạng
Gần đây, Trung tâm Kỹ thuật Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng 3 đã ghi nhận được khá nhiều yêu cầu hiệu chuẩn máy đo biên dạng từ khách hàng. Với kinh nghiệm sẵn có, các cán bộ của Trung tâm đã thực hiện các thủ tục để tiến hành nghiên cứu, xây dựng phương pháp hiệu chuẩn máy đo biên dạng. Việc nghiên cứu thành công phép hiệu chuẩn này rất có ý nghĩa, vừa đáp ứng yêu cầu của khách hàng, vừa góp phần mở rộng và nâng cao năng lực vốn có của Trung tâm. Ngoài ra, đây còn là tiền đề để dần hoàn thiện các phép hiệu chuẩn thiết bị kiểm tra sai số về hình học, hỗ trợ trong công tác hiệu chuẩn riêng lẻ và trọn gói.
Vì đây là nhóm thiết bị tương đối mới trên thị trường, có độ chính xác cao và giá thành thiết bị đắt, nên các hiệu chuẩn viên cần được đào tạo đầy đủ về lý thuyết cũng như thực hành, để nâng cao tay nghề và thuần thục trong việc sử dụng thiết bị, giúp hiểu rõ hơn cũng như tránh những rủi ro có thể xảy ra. Nhóm nghiên cứu đã xác định, bằng mọi biện pháp phải nghiên cứu xây dựng phương pháp hiệu chuẩn máy đo biên dạng thành công.
Để đạt được mục tiêu trên, nhóm nghiên cứu đã luôn bám sát vào nhu cầu thực tiễn của thị trường, doanh nghiệp sản xuất; đồng thời tham khảo, nghiên cứu tài liệu cơ sở lý thuyết lĩnh vực hiệu chuẩn thiết bị đo biên dạng, quy trình hiệu chuẩn. Bên cạnh đó, nhóm nghiên cứu cũng kế thừa tài liệu, kiến thức, kinh nghiệm từ phép hiệu chuẩn có liên quan (máy CMM, máy đo độ nhám). Ngoài ra, nhóm nghiên còn cứu tận dụng kế thừa một số chuẩn có sẵn phù hợp với phép đo đang xây dựng như: Kính phẳng đường kính 101,6 mm, độ phẳng 0,03 mm dùng để kiểm độ thẳng dịch chuyển của bộ truyền động; quả cầu chuẩn độ tròn nhỏ hơn 0,006 mm kiểm tra sai số đầu dò; căn mẫu cấp 0 phạm vi đến 100 mm kiểm tra sai số theo trục Z…
Việc các cán bộ của Trung tâm Kỹ thuật Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng 3 xây dựng thành công phương pháp hiệu chuẩn máy đo biên dạng là điều quan trọng để đảm bảo công việc đo lường và kiểm tra chất lượng diễn ra suôn sẻ và chính xác. Thành công này không chỉ giúp tối ưu hóa quy trình đo lường, mà còn tăng cường khả năng phát hiện sớm các lỗi kỹ thuật, đảm bảo chất lượng sản phẩm và nâng cao hiệu suất làm việc.
Với hệ thống và thiết bị đáp ứng các yêu cầu về liên kết chuẩn đến các chuẩn quốc gia và quốc tế, phù hợp với các chuẩn mực theo hệ thống đo lường quốc tế… Trung tâm Kỹ thuật Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng 3 chuyêm cung cấp dịch vụ hiệu chuẩn, kiểm định phương tiện và dụng cụ đo lường thuộc các lĩnh vực khối lượng, độ dài, điện, áp suất, lực, nhiệt, hóa lý, lưu lượng...
Phong Vũ