Dấu ấn quốc tế
“Khởi nghiệp sáng tạo - Kết nối toàn cầu” là chủ đề xuyên suốt của Techfest năm nay. Thông điệp này cũng được thể hiện mạnh mẽ trong phát biểu tại Lễ khai mạc sự kiện của người đứng đầu Chính phủ - Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc: “Đã đến lúc phải đi ra thế giới, chinh phục thế giới, mang thế giới về Việt Nam. Một giấc mơ quốc gia vĩ đại sẽ làm nên các doanh nghiệp vĩ đại, những con người vĩ đại”.
Trên tinh thần ấy, Techfest 2018 hướng tới tăng cường liên kết, phát triển mạng lưới chia sẻ giữa các thành phần trong hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam với hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo trong khu vực và trên thế giới; cập nhật tình hình và tiềm năng của hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo, cập nhật xu hướng công nghệ và khởi nghiệp sáng tạo mới nhất; kết nối đầu tư từ quỹ đầu tư mạo hiểm, nhà đầu tư thiên thần, các tập đoàn, doanh nghiệp lớn trong nước và quốc tế với các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, trở thành một kênh thông tin hiệu quả trong việc góp ý, đề xuất, kiến nghị về hành lang pháp lý, cơ chế, chính sách hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam.
Trước và trong sự kiện, Techfest đã kết nối hơn 160 cuộc đầu tư sâu với con số lên đến 7,86 triệu USD. Sự kiện đã thu hút gần 5.500 lượt người tham dự, 250 gian hàng khởi nghiệp tham gia triển lãm; 250 nhà đầu tư, quỹ đầu tư, diễn giả trong nước, quốc tế; 20 nước trong khu vực và trên thế giới, đặc biệt là đại diện của các cơ quan phụ trách khởi nghiệp sáng tạo, các nhà đầu tư, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo tiêu biểu của các nước ASEAN là đại diện của Mạng lưới khởi nghiệp toàn cầu (GEN). Đặc biệt Cuộc thi Khởi nghiệp quốc gia có sự góp mặt của các start-up đoạt giải cao của các Techfest vùng và start-up các nước ASEAN. Sự kiện quan trọng khác của Techfest 2018 - “Diễn đàn đối thoại chính sách cấp cao về hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo”, chia sẻ kinh nghiệm xây dựng hệ sinh thái quốc gia hướng tới liên kết khu vực và toàn cầu, có sự tham gia của đại diện lãnh đạo Chính phủ, các bộ, ngành, đại diện lãnh đạo GEN và Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF), đại diện các nước ASEAN, các tổ chức tư vấn quốc tế có uy tín. Đây là dịp trao đổi, chia sẻ thông tin, giúp chúng ta tiếp thu những kinh nghiệm của các nước về hoạt động khởi nghiệp sáng tạo. Tại Diễn đàn đã diễn ra Lễ ký kết các văn bản hợp tác phối hợp giữa Cục Phát triển thị trường và Doanh nghiệp KH&CN (Bộ KH&CN) với các đối tác quốc tế: Cơ quan phát triển doanh nghiệp Singapore (ESG), Cộng đồng hành động vì khởi nghiệp (ACE), Trung tâm khởi nghiệp Thái Lan - Cơ quan đổi mới sáng tạo quốc gia, Trung tâm Phát triển khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo toàn cầu Malaysia, World Startup Festival (WSF), GASEA (Đức).
Năm 2018 cũng là năm ghi nhận nhiều thành công của hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Việt Nam. Các tập đoàn kinh tế lớn tăng cường đầu tư cho hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo: Vinacapital thành lập quỹ đầu tư Vinacapital Ventures (100 triệu USD); Vingroup thành lập Quỹ hỗ trợ khởi nghiệp và Quỹ hỗ trợ nghiên cứu KH&CN có mức đầu tư 2.000 tỷ đồng, Quỹ đầu tư mạo hiểm có mức 300 triệu USD để hỗ trợ các ý tưởng sáng tạo đột phá về công nghệ. Các startup Việt tạo ấn tượng với những khoản gọi vốn đầu tư lớn: Foody, nền tảng kết nối ẩm thực trực tuyến, gọi vốn thành công thu về 64 triệu USD; Tiki.vn, trang thương mại điện tử nhận được khoản đầu tư 44 triệu USD từ quỹ đầu tư của Hàn Quốc, Trung Quốc; Sendo.vn, sàn giao dịch điện tử gọi vốn thành công 51 triệu USD từ các nhà đầu tư châu Á… Không chỉ có start-up Việt hoạt động ở trong nước mà cả start-up Việt được thành lập ở nước ngoài cũng gặt hái thành công như Misfit, GotIt hay Kyber Network. Trí tuệ Việt, sức sáng tạo Việt, ý chí người Việt đã và đang từng bước khẳng định và vươn ra thế giới.
Cam kết từ Chính phủ
Để hình thành được một hệ sinh thái khởi nghiệp hoàn chỉnh, kết nối và hội tụ những người có năng lực ở nhiều lĩnh vực như quản trị, công nghệ, tài chính, marketing… một cách tập trung, hay nói cách khác là hình thành được một “trái tim của hệ sinh thái khởi nghiệp”, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị thành lập Trung tâm khởi nghiệp quốc gia và xây dựng Mạng lưới kết nối khởi nghiệp quốc gia. Thủ tướng khẳng định: “Chính phủ cam kết sẽ đồng hỗ trợ tài chính và các nguồn lực cần thiết nhưng không phải quản trị bằng hệ thống hành chính quan liêu mà bằng triết lý quản trị của tư nhân, của khối óc của những nhà khởi nghiệp sáng tạo. Trung tâm khởi nghiệp quốc gia phải thực sự là một cộng đồng sáng tạo và đổi mới mạnh mẽ, nơi các doanh nhân, nhà đầu tư, nhà phát triển công nghệ và các cố vấn trong môi trường kỹ thuật số tương tác được mang đến gần nhau. Mạng lưới kết nối khởi nghiệp quốc gia phải là một mạng lưới mở, nơi tập hợp các nhà khởi nghiệp, các nhân tài trong nước và nước ngoài của Việt Nam và cả đối tác, bạn bè khắp năm châu”.
Thủ tướng lưu ý các nhà khởi nghiệp cần: hiểu một cách đúng đắn và đầy đủ về khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, hiện thực hóa những ước mơ và hoài bão của mình. Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo không nhất thiết bắt nguồn từ mong muốn làm chủ, tìm kiếm lợi nhuận cao. Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo cũng không nhất thiết là bắt đầu từ những điều lớn lao mà nhiều khi từ những công việc giản dị, những điều bình thường với những giải pháp mới, sáng tạo, có khi chỉ là mở rộng kinh doanh, lĩnh vực mới, sản phẩm mới, sáng tạo kỹ thuật mới. Khởi nghiệp có thể bắt đầu bằng việc lập công ty, hoặc hộ kinh doanh hay bắt đầu từ việc tái cấu trúc một doanh nghiệp có lịch sử phát triển lâu dài. Ý tưởng khởi nghiệp đổi mới sáng tạo dù nhỏ hay lớn đều đáng quý, miễn là nó tạo cho bạn sống với ước mơ của mình và qua đó tạo ra giá trị cho xã hội; và một lần nữa khẳng định: “Chính phủ sẽ tạo mọi điều kiện thuận lợi để có một môi trường khởi nghiệp đổi mới sáng tạo thuận lợi nhất. Nhưng khởi nghiệp có thành công được hay không phụ thuộc vào chính các bạn”.
Với vai trò và sứ mệnh đặc biệt của mình trong việc thiết kế và thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp quốc gia, Bộ trưởng Bộ KH&CN Chu Ngọc Anh nhấn mạnh: “Vai trò của Chính phủ không chỉ là cơ quan hỗ trợ, đồng hành, chăm lo phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp, tạo môi trường để có nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, Chính phủ còn có vai trò quan trọng trong việc đưa ra các định hướng, chính sách thúc đẩy, kết nối với cộng đồng quốc tế. Đây cũng là xu hướng chung của thế giới tạo điều kiện thuận lợi cho dòng chảy vốn, tri thức, công nghệ được liên tục và hiệu quả”. Bộ trưởng cũng khẳng định Bộ KH&CN sẽ sát cánh cùng các bộ/ngành, địa phương để phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Trong đó cần tập trung xây dựng văn hóa khởi nghiệp sáng tạo; văn hóa dám nghĩ, dám làm, đứng lên sau thất bại; đào tạo nguồn nhân lực có phẩm chất phù hợp với khởi nghiệp sáng tạo, khơi gợi đam mê sáng tạo từ những cấp học đầu tiên; đào tạo kỹ năng phát hiện và giải quyết vấn đề thách thức của thực tiễn; đào tạo kỹ năng liên kết. Bộ trưởng cũng lưu ý: Đối với các nhà sáng lập doanh nghiệp khởi nghiệp, ở vị trí trung tâm của hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo cần có tầm nhìn lớn, tư duy lớn, giải quyết những vấn đề lớn, bài toán lớn, hướng ra thị trường toàn cầu. Đó là cốt lõi xây dựng các doanh nghiệp tỷ USD, tạo lập giá trị cho xã hội, giải quyết thách thức nhân loại, hướng tới đóng góp cho nền kinh tế thế giới và phát triển bền vững. Đối với các tổ chức cá nhân hỗ trợ, đào tạo, huấn luyện, cung cấp dịch vụ, các nhà đầu tư, Quỹ đầu tư, phải thực sự coi trọng tính liên kết và cộng tác trong hệ sinh thái để vươn tới thành công.
Hướng tới phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp toàn diện
Bên cạnh các dấu ấn nổi bật trên, Techfest 2018 cũng là dịp nhìn lại hoạt động khởi nghiệp nói riêng cũng như mục tiêu xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp toàn diện, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo phát triển.
Năm nay, 5 địa phương: Quy Nhơn, TP Hồ Chí Minh, An Giang, Huế và Nghệ An đã tổ chức Techfest tại địa phương để chọn ra những doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo xuất sắc nhất tham gia Techfest Vietnam 2018. Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh đã phối hợp với Bộ KH&CN và các tỉnh/thành phố tổ chức Hành trình Tôi yêu Tổ quốc tôi với chủ đề “Thanh niên khởi nghiệp đổi mới sáng tạo”. 100 bạn trẻ khởi nghiệp tham gia hành trình đã được kết nối với các hệ sinh thái khởi nghiệp tại các địa phương, các doanh nghiệp lớn, các tổ chức chính trị xã hội. Hành trình không chỉ giúp các bạn trẻ tham gia có được kiến thức, sự hiểu biết và các mối quan hệ cần thiết để trở thành các nhà quản trị, điều hành thành công; tạo cơ hội cho thanh niên, học sinh, sinh viên phát huy tinh thần sáng tạo, áp dụng những kiến thức đã lĩnh hội để lập ra những dự án khởi nghiệp có tính khả thi trong đời sống kinh doanh, đồng thời hỗ trợ tìm kiếm và tiếp cận các nguồn vốn, các nhà đầu tư; mà qua đó còn tổng hợp thực trạng hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tại các địa phương để đưa ra những đề xuất với Lãnh đạo Chính phủ trong phiên đối thoại tại Techfest Vietnam 2018.
Để khơi dậy tinh thần khởi nghiệp của người dân trên mọi miền tổ quốc, Cuộc thi khởi nghiệp sáng tạo quốc gia 2018 đã được tổ chức, thu hút gần 1.000 hồ sơ tham gia. Gương mặt xuất sắc nhất (Abivin) đã được chọn để đại diện cho Việt Nam dự Startup World Cup tại Mỹ. Trong suốt thời gian diễn ra Techfest, các tọa đàm, hội thảo theo 8 lĩnh vực: công nghệ nông nghiệp, công nghệ giáo dục, công nghệ y tế, công nghệ du lịch, công nghệ 4.0, công nghệ tài chính, tác động xã hội và hỗ trợ khởi nghiệp đã được tổ chức với những nội dung thiết thực cùng sự tham gia chia sẻ, thảo luận của các nhà quản lý, nhà đầu tư, các doanh nghiệp khởi nghiệp thành công và các chuyên gia giàu kinh nghiệm trong nước và quốc tế...
Sau 3 ngày sôi động, Techfest Vietnam 2018 đã khép lại song những cánh cửa mới đã được mở ra cho các startup Việt; chứng minh hệ sinh thái khởi nghiệp của Việt Nam đang phát triển với những bước đi vững chắc, vươn tới sự hoàn thiện.
Minh Nguyệt