Sáng kiến nêu trên được Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) và Viện Quản lý Nước quốc tế (IWMI) công bố ngày 27/03/2024. Sáng kiến nhằm hỗ trợ các hộ nông dân quy mô nhỏ và các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs) tại Cần Thơ, Đắk Lắk và Sơn La áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn trong chuỗi giá trị cà phê và lúa. Những mô hình này dự kiến sẽ có tác động tích cực đến sinh thái nông nghiệp, nâng cao giá trị kinh tế và cải thiện cuộc sống của cộng đồng địa phương.
Hỗ trợ các hộ nông dân áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn trong chuỗi giá trị lúa.
Ở Việt Nam, sản xuất lúa gạo đóng góp 19% tổng lượng phát thải khí nhà kính toàn quốc, khí thải này xuất phát từ các yếu tố khác nhau như: phá rừng, việc sử dụng mật độ phân bón, nước tưới ngày càng gia tăng, việc quản lý không tốt các sản phẩm phụ (rơm và vỏ trấu). Tương tự, các vườn trồng cà phê cũng là một trong những nguy cơ trực tiếp và gián tiếp của nạn phá rừng. Để giải quyết những vấn đề này, kinh tế tuần hoàn là một phương pháp tiếp cận nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực đến hệ sinh thái nông nghiệp và cải thiện hiệu suất kinh tế.
Sáng kiến của UNDP và IWMI sẽ xác định và lan rộng các giải pháp tuần hoàn liên quan đến chất thải nông thôn và chất thải đô thị tại các địa điểm được lựa chọn thông qua các khóa đào tạo thực tiễn tăng cường năng lực cho 200 nhóm nông dân. Bên cạnh đó, 2 mô hình kinh doanh tiềm năng sẽ được chọn để xác định những khó khăn và tìm ra các giải pháp tuần hoàn phù hợp. Chẳng hạn, hỗ trợ tư vấn kỹ thuật sẽ hỗ trợ những mô hình này trở nên khả thi về mặt kinh tế, tiết kiệm tài nguyên và trở thành giải pháp nông nghiệp thông minh trong bối cảnh chịu tác động của biến đổi khí hậu.
Mạng lưới Kinh tế tuần hoàn Việt Nam sẽ đồng chủ trì buổi hội thảo để phổ biến các mô hình kinh doanh cải tiến để nhân rộng ở các tỉnh khác và thúc đẩy việc học hỏi bằng cách tạo điều kiện kết nối các bên liên quan, bao gồm các cơ quan chính phủ, các công ty tư nhân, các hiệp hội, cơ quan học thuật và đối tác phát triển.
Bà Ramla Khalidi - Trưởng Đại diện Thường trú của UNDP tại Việt Nam khẳng định, áp dụng nguyên tắc tuần hoàn trong nông nghiệp có tiềm năng giảm lượng khí thải carbon của Việt Nam, giảm thiểu chất thải, đồng thời còn tạo ra thêm các cơ hội việc làm. Sáng kiến thử nghiệm này nằm trong khuôn khổ các công việc UNDP đang triển khai nhằm khuyến khích phát triển nông nghiệp xanh, carbon thấp, và nông nghiệp tuần hoàn. Ngoài ra, sáng kiến cũng thúc đẩy sự tham gia của các hộ nông dân quy mô nhỏ tại 3 địa phương triển khai sáng kiến.
VVH