Thủ tướng Phạm Minh Chính trao giấy chứng nhận danh tính cho gia đình các liệt sỹ (nguồn: NB).
Ra mắt ngày 23/07/2024 theo chỉ đạo của Chính phủ, Ngân hàng Gen liệt sỹ là một trong những công trình khoa học, nhân văn tiêu biểu, không chỉ góp phần đền ơn đáp nghĩa, hàn gắn vết thương chiến tranh, mà còn thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia theo Đề án 06.
Dự án ứng dụng công nghệ giám định DNA hiện đại, tích hợp trực tiếp với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cho phép kết nối hồ sơ gen của thân nhân với hài cốt liệt sỹ chưa được xác định danh tính. Toàn bộ quy trình được triển khai bài bản, bảo mật theo chuẩn quốc tế và hoàn toàn miễn phí cho người dân nhờ chương trình xã hội hóa với sự đồng hành của nhiều doanh nghiệp trên cả nước.
Trong năm đầu tiên triển khai, Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06) đã phối hợp cùng GeneStory và công an các địa phương tổ chức hơn 600 đợt thu mẫu lưu động dành cho thân nhân liệt sỹ cao tuổi, không thể di chuyển. Kết quả đã thu được hơn 51.000 mẫu, tương đương 5% mục tiêu quốc gia là 1 triệu mẫu đến năm 2030.
Mỗi một danh tính được xác định không chỉ là kết quả của công nghệ, mà còn là hành trình nhân văn. Giá trị của mỗi mẫu gen không thể đo đếm bằng con số, mà bằng ký ức, niềm hy vọng và nỗi chờ đợi kéo dài qua nhiều thế hệ, đại diện GeneStory chia sẻ.
Trong vai trò đơn vị công nghệ chủ lực, GeneStory đảm nhiệm toàn bộ quy trình thu nhận, giải mã, phân tích và đối sánh gen. Với năng lực xử lý tới 500.000 mẫu mỗi năm, công ty không chỉ đóng vai trò trung tâm trong dự án xác minh danh tính liệt sỹ, mà còn góp phần đặt nền móng cho y học chính xác tại Việt Nam trong tương lai.
GS.TS Vũ Hà Văn, nhà đồng sáng lập GeneStory, chia sẻ: DNA không chỉ là mã di truyền sinh học, mà còn là sợi dây nối liền quá khứ với hiện tại. Mỗi mẫu gen là một phần linh hồn dân tộc, là tiếng gọi trở về của những người đã ngã xuống. Công nghệ có thể giúp chúng ta đặt lại tên cho những nấm mộ chưa được xác định danh tính, hồi sinh ký ức bị lãng quên và khép lại hành trình mong chờ kéo dài nửa thế kỷ. Đó là cách các nhà khoa học hôm nay tri ân những chiến sỹ đã hy sinh vì đất nước.
Từ nay đến năm 2030, Dự án đặt mục tiêu hoàn thành việc thu nhận 1 triệu mẫu DNA, nhằm xác định danh tính cho hàng chục nghìn liệt sỹ, phục vụ công tác quy tập hài cốt và nghiên cứu y học di truyền trong dài hạn.
Ngân hàng Gen liệt sỹ không chỉ là một công trình khoa học cấp quốc gia, mà còn là biểu tượng của lòng tri ân sâu sắc mà dân tộc Việt Nam dành cho những anh hùng đã ngã xuống vì nền độc lập, tự do của Tổ quốc.
BL