Từ hệ sinh thái ĐMST tiên phong
Ông Lê Văn Cửa - Phó Trưởng ban Ban Quản lý Khu Nông nghiệp Công nghệ cao TP Hồ Chí Minh cho biết, Quyết định số 2289/QĐ-TTg ngày 31/12/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược quốc gia về Cách mạng công nghiệp 4.0 đến năm 2030, tập trung thúc đẩy chuyển đổi số, đổi mới công nghệ và tăng cường năng lực tiếp cận các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn... Chiến lược đề cao vai trò của doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo trong việc ứng dụng các công nghệ mới để giải quyết các vấn đề môi trường, biến đổi khí hậu và phát triển kinh tế số. Khởi nghiệp công nghệ được kỳ vọng trở thành động lực quan trọng giúp Việt Nam đi tắt đón đầu trong quá trình hiện đại hóa và phát triển bền vững.
Phó Trưởng ban Ban Quản lý Khu Nông nghiệp Công nghệ cao TP Hồ Chí Minh Lê Văn Cửa phát biểu tại Lễ công bố Cuộc thi.
TP Hồ Chí Minh là đô thị đặc biệt, một trung tâm lớn về kinh tế, tài chính, thương mại, văn hóa, khoa học, công nghệ, khởi nghiệp ĐMST, giáo dục đào tạo của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và cả nước, là cửa ngõ quan trọng kết nối với khu vực và thế giới. Ngày 30/12/2022, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 31-NQ/TW về phương hướng, nhiệm vụ phát triển TP Hồ Chí Minh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Nghị quyết nêu rõ tầm nhìn và mục tiêu xây dựng và phát triển TP Hồ Chí Minh văn minh, hiện đại là nhiệm vụ quan trọng của cả hệ thống chính trị và nhân dân TP với phương châm “TP Hồ Chí Minh vì cả nước, cả nước vì TP Hồ Chí Minh”. Trong đó thúc đẩy và phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST của TP là một trong những nhiệm vụ quan trọng. Trong giai đoạn 2021-2025, TP Hồ Chí Minh đã triển khai nhiều chính sách hỗ trợ phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST. Cụ thể, Quyết định số 672/QÐ-UBND ngày 01/03/2021 về phê duyệt "Ðề án hỗ trợ phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST TP Hồ Chí Minh giai đoạn 2021-2025"; Nghị quyết số 20/2023/NQ của HĐND TP quy định lĩnh vực ưu tiên, tiêu chí, điều kiện, nội dung và mức hỗ trợ dự án ĐMST, khởi nghiệp sáng tạo trên địa bàn TP Hồ Chí Minh...
Đặc biệt, Nghị quyết 57 rõ vai trò trung tâm của ĐMST trong mô hình phát triển mới. Nghị quyết 57 thúc đẩy chính sách ưu tiên khuyến khích doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo gắn với mục tiêu phát triển xanh, bền vững và chuyển đổi số. Tăng cường đầu tư công cho nghiên cứu, nâng cao năng lực hạ tầng số và cải cách thể chế là những trụ cột cốt lõi mà Nghị quyết nhấn mạnh để hỗ trợ khởi nghiệp ĐMST.
Để thực hiện Nghị quyết 57, Thành ủy TP Hồ Chí Minh đã ban hành Chương trình hành động số 63-CTrHĐ/TU ngày 27/02/2025; UBND TP Hồ Chí Minh cũng đã ban hành Kế hoạch số 1413/KH-UBND ngày 03/03/2025 về triển khai Chương trình hành động số 63-CTrHĐ/TU của Thành ủy TP Hồ Chí Minh về thực hiện Nghị quyết 57.
Theo báo cáo của Tổ chức StartupBlink ngày 20/05/2025, TP Hồ Chí Minh tăng 1 bậc lên vị trí 110 toàn cầu, đạt thứ hạng cao nhất từ trước đến nay, và lần đầu tiên lọt vào Top 5 hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo hàng đầu Đông Nam Á. Thành phố tiếp tục là đầu tàu của hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam, đồng thời được đánh giá có tiềm năng phát triển bền vững và mang tầm khu vực. Mục tiêu của TP Hồ Chí Minh là đưa hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST vào Top 100 hệ sinh thái khởi nghiệp năng động nhất toàn cầu vào năm 2030.
Ông Lê Văn Cửa cho rằng, trong bối cảnh nền kinh tế đang bước vào giai đoạn chuyển đổi số mạnh mẽ, ngành nông nghiệp - một trong những trụ cột quan trọng của đất nước cũng đang đứng trước yêu cầu cấp thiết phải đổi mới để thích ứng, phát triển bền vững và gia tăng giá trị. Khởi nghiệp ĐMST trong lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao chính là một hướng đi đầy triển vọng để thúc đẩy quá trình này.
Với mong muốn thúc đẩy phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST, Ban Quản lý Khu Nông nghiệp Công nghệ Cao TP Hồ Chí Minh đã phát động Cuộc thi tại TP Hồ Chí Minh ngày 06/06/2025. Cuộc thi được xây dựng như một phần trong kế hoạch hành động dài hạn của ngành nông nghiệp TP, nhằm tạo dựng nền tảng cho một thế hệ doanh nhân phát triển ngành nông nghiệp năng động, sáng tạo và làm chủ công nghệ. Trong đó, vai trò của khởi nghiệp ĐMST là mắt xích quan trọng trong việc hình thành các chuỗi giá trị nông nghiệp công nghệ cao, gắn với kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, chuyển đổi số trong nông nghiệp.
Với chủ đề “Chuyển đổi số trong phát triển nông nghiệp bền vững”, Cuộc thi nhằm tạo ra một sân chơi quy mô, sáng tạo và chuyên nghiệp, nơi các bạn trẻ, các cá nhân có ý tưởng kinh doanh, các doanh nghiệp khởi nghiệp… trên cả nước có cơ hội trình bày ý tưởng, kết nối nguồn lực và hiện thực hóa những dự án kinh doanh đầy tiềm năng, góp phần đưa công nghệ vào thực tiễn sản xuất nông nghiệp, giải quyết những bài toán cụ thể từ thực tiễn địa phương đến tầm quốc gia.
Đến kết nối vùng và liên vùng để phát triển
Đồng tình với quan điểm phải ĐMST để phát triển, ông Nguyễn Đắc Bình Minh - Phó Viện trưởng Viện Ứng dụng Công nghệ cho rằng, chúng ta đang sống trong một thời đại mà mỗi ý tưởng, mỗi hạt giống tri thức nếu được gieo đúng thời điểm, trên mảnh đất phù hợp, bằng công nghệ thích hợp đều có thể trở thành những cánh đồng xanh tươi của tương lai. Nông nghiệp - lĩnh vực tưởng chừng quen thuộc, truyền thống nay lại đang đứng trước những cơ hội đột phá mạnh mẽ chưa từng có, nhờ sức mạnh của ĐMST và công nghệ cao, các chủ trương chính mới hỗ trợ mạnh mẽ và quyết liệt của Nhà nước.
Phó Viện trưởng Viện Ứng dụng Công nghệ Nguyễn Đắc Bình Minh phát biểu tại Cuộc thi.
Việt Nam là quốc gia nông nghiệp, nền nông nghiệp đang vươn lên mạnh mẽ và đạt những thành tựu đáng kích lệ, nhiều sản phẩm xuất khẩu đứng hàng đầu thế giới, kim ngạch xuất khẩu riêng trong nông nghiệp cũng vượt GDP của nhiều quốc gia. Việt Nam cần những nhà khởi nghiệp dám nghĩ khác, làm khác. Những người có thể nhìn thấy tiềm năng công nghệ trong từng giống cây trồng, từng giọt nước tưới dinh dưỡng, từng ống nghiệm, từng quy trình công nghệ chế biến, hay cả trong cơ sở dữ liệu chuỗi cung ứng, bộ dữ liệu trong nông nghiệp, ứng dụng chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo trong quản trị, nghiên cứu cũng như tìm kiếm và đáp ứng yêu cầu của thị trường thế giới đa dạng.
Khởi nghiệp trong nông nghiệp không phải là cuộc đua ngắn hạn. Đó là hành trình bền bỉ cần bản lĩnh và sự đồng hành. Viện Ứng dụng Công nghệ và Ban Quản lý Khu Công nghệ cao TP Hồ Chí Minh cam kết không chỉ là đơn vị tổ chức, mà còn là người bạn đồng hành lâu dài cùng các nhóm dự án sau cuộc thi, qua các chương trình hỗ trợ ươm tạo, kết nối đầu tư, ứng dụng công nghệ vào thực tiễn.
Để chuyển đổi số trong phát triển nông nghiệp bền vững, ông Nguyễn Đắc Bình Minh cho rằng, việc liên kết, hợp tác giữa các trường đại học, viện nghiên cứu, doanh nghiệp là nhu cầu cấp thiết. Đặc biệt, cần có sự liên kết vùng, liên vùng, quốc gia để lan tỏa tinh thần khởi nghiệp ĐMST, kết nối nguồn lực đất nước, thúc đẩy ứng dụng mạnh mẽ công nghệ cao trong nông nghiệp.
Phong Vũ