Khi chất xơ được đưa vào cơ thể và đến ruột già, một phần trong số đó sẽ bị phân hủy bởi vi khuẩn đường ruột, tạo ra các axit béo chuỗi ngắn (short-chain fatty acids - SCFAs). Những hợp chất SCFAs này đóng vai trò trung gian quan trọng trong “trục ruột - tim”, hỗ trợ giảm huyết áp và mang lại lợi ích rõ rệt cho tim mạch.
Trong nghiên cứu do Đại học Monash (Úc) thực hiện, các nhà khoa học đã lần đầu tiên chứng minh cụ thể tầm quan trọng của vi khuẩn đường ruột và các SCFAs tạo ra đối với sức khỏe tim mạch. Nhóm nghiên cứu đã tập trung vào những người mang biến thể gen hiếm, làm suy giảm chức năng của các thụ thể gắn kết với SCFAs - yếu tố thiết yếu để các hợp chất này phát huy tác dụng bảo vệ tim.
GS Francine Marques - tác giả chính của nghiên cứu, người đứng đầu Phòng thí nghiệm Nghiên cứu Tăng huyết áp tại Đại học Monash chia sẻ, nhóm muốn xác định liệu những người có biến thể di truyền này có nguy cơ cao hơn mắc các bệnh như tăng huyết áp và các biến cố tim mạch nghiêm trọng, bao gồm hội chứng mạch vành cấp, suy tim hoặc đột quỵ do thiếu máu cục bộ hay không. Sử dụng cơ sở dữ liệu y tế quy mô lớn UK Biobank (Anh), nhóm nghiên cứu đã phân tích dữ liệu từ những người mang biến thể hiếm ở các gen liên quan đến thụ thể SCFA, sau đó so sánh với nhóm đối chứng. Kết quả cho thấy, những người mang biến thể gen này có tỷ lệ tăng huyết áp và nguy cơ mắc bệnh tim mạch lâu dài cao hơn đáng kể.
TS Leticia Camargo Tavares - đồng tác giả nghiên cứu cho biết, nhóm đã phát hiện sự gián đoạn trong các thụ thể SCFA có liên quan tới việc tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch và cao huyết áp lên tới 20%, ngay cả khi đã tính đến các yếu tố nguy cơ khác như chỉ số khối cơ thể hay thói quen hút thuốc. Điểm then chốt của nghiên cứu là kiểm tra xem liệu những người không có khả năng chuyển hóa chất xơ thành SCFA - do khiếm khuyết di truyền - có còn được bảo vệ khỏi bệnh tim khi vẫn ăn đủ lượng chất xơ được khuyến nghị hay không.
Kết quả cho thấy, dù ăn nhiều chất xơ, tỷ lệ tăng huyết áp ở những người này vẫn cao hơn hẳn so với người bình thường. Điều đó chứng minh, tác dụng bảo vệ tim mạch từ chất xơ phụ thuộc phần lớn vào khả năng của cơ thể trong việc sản sinh và đáp ứng với SCFAs - một quá trình gắn chặt với hoạt động của hệ vi sinh vật đường ruột. Tuy nhiên, không nên quá lo lắng vì những biến thể gen này rất hiếm (chưa tới 1% dân số mang các biến thể này), đồng nghĩa với việc đại đa số mọi người vẫn có thể hưởng lợi từ việc bổ sung chất xơ trong chế độ ăn hàng ngày.
TXB (theo Đại học Monash)