Giáo dục có vai trò trung tâm trong quá trình chuyển đổi xanh

Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Văn Phúc phát biểu tại Phiên thảo luận.
Phát biểu tại Phiên thảo luận, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Văn Phúc cho biết, thời gian qua Việt Nam đã ban hành nhiều chính sách quan trọng, tạo điều kiện thuận lợi để phát triển các ngành, nghề gắn kết với phát triển nền kinh tế tuần hoàn, tạo nền tảng cho phát triển nhân lực xanh như: ban hành quy định về chuẩn chương trình đào tạo; thúc đẩy mạnh mẽ Khung trình độ quốc gia Việt Nam, đặc biệt đối với các nhóm ngành khoa học - công nghệ - kỹ thuật phục vụ Cách mạng công nghiệp 4.0 và chuyển đổi số. Nâng cao chất lượng đào tạo một số trường đại học trọng điểm, một số ngành nghề tiên tiến, tiếp cận trình độ các nước phát triển trong ASEAN và thế giới; tăng cường kiểm định chất lượng cơ sở đào tạo và chương trình đào tạo…
Trong tương lai, hệ thống giáo dục nghề nghiệp và giáo dục đại học cần cập nhật và phát triển các chương trình đào tạo mới, tập trung vào phát triển các kỹ năng và chuyên môn học thuật, phục vụ các lĩnh vực then chốt, góp phần phát triển kinh tế tuần hoàn như: công nghệ sinh học, năng lượng tái tạo, nông nghiệp hữu cơ, xây dựng môi trường xanh, công nghệ môi trường, quản lý chất thải, tái chế vật liệu, logistics xanh và thiết bị sản phẩm bền vững. Đặc biệt, Việt Nam ưu tiên phát triển các ngành nghề liên quan đến năng lượng tái tạo, kỹ thuật tái chế và quản lý chất thải thông minh - những lĩnh vực sẽ đóng vai trò trụ cột trong cấu trúc kinh tế xanh tương lai.
Bên cạnh đó, Việt Nam cũng ưu tiên hỗ trợ phát triển mô hình giáo dục - doanh nghiệp gắn kết thực tiễn tuần hoàn, tăng cường hợp tác quốc tế và tiếp cận tri thức xanh; tích cực mở rộng hợp tác với các quốc gia đã có kinh nghiệm xây dựng nền kinh tế tuần hoàn và ứng phó biến đổi khí hậu; ưu tiên đầu tư và hỗ trợ chuyển đổi nghề xanh…
Chia sẻ về các mô hình hợp tác thành công giữa Chính phủ, doanh nghiệp, các tổ chức trong nước và quốc tế trong việc xây dựng đội ngũ nhân lực xanh; những chính sách cụ thể nhằm chuẩn bị nhân lực sẵn sàng cho tương lai xanh tại Việt Nam, đồng thời gợi mở một số vấn đề tại Phiên thảo luận, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Văn Phúc khẳng định Việt Nam luôn sẵn sàng là đối tác đáng tin cậy trong kiến trúc toàn cầu về tăng trưởng xanh; đồng thời mong muốn cùng hợp tác xây dựng chương trình đào tạo quốc tế, học liệu mở, phát triển các dự án chung đào tạo nhân lực chất lượng cao và tham gia mạng lưới giáo dục xanh toàn cầu, chia sẻ thực tiễn và bài học kinh nghiệm để cùng thúc đẩy phát triển bền vững.
Lấy con người làm trung tâm trong quá trình chuyển đổi xanh
Các đại biểu đã tập trung trao đổi các giải pháp phát triển nhân lực và thị trường lao động cạnh tranh, đáp ứng nhu cầu chuyển đổi số, chuyển đổi xanh trên toàn cầu. Các ý kiến đã chia sẻ, cùng nhận diện khoảng cách giữa các ngành nghề, kỹ năng hiện có và các ngành nghề, kỹ năng mới cho quá trình chuyển đổi xanh, trong đó xác định một trong những cột trụ quan trọng để hiện thực hóa mục tiêu chuyển đổi xanh, cam kết thực hiện Net Zero vào năm 2050 là phát triển nền kinh tế tuần hoàn, dựa trên nguyên tắc tối ưu hóa tài nguyên, giảm rác thải và thúc đẩy phát triển bền vững.
Bộ trưởng Bộ Môi trường Rwanda Valentine Uwamariya nhận định, quá trình chuyển đổi xanh mở ra tiềm năng to lớn, tuy nhiên, chúng ta cũng cần nhìn nhận một cách thực tế rằng sự chuyển đổi này chỉ thành công nếu đầu tư một cách có chủ đích vào chính con người - lực lượng sẽ hiện thực hóa nó. Không chỉ đơn thuần là công nghệ mới hay cơ sở hạ tầng. Điều cốt lõi là trang bị cho người lao động kỹ năng phù hợp, tạo ra việc làm bền vững và đảm bảo rằng không ai bị bỏ lại phía sau trong quá trình phát triển kinh tế. Hiện nay, Rwanda đang tiếp cận mục tiêu này bằng hành động cụ thể, triển khai các cải cách thiết thực, đặt con người vào trung tâm của quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế xanh và có khả năng chống chịu với mọi tác động.
Ông Mauricio Jaramillo Jassir - Thứ trưởng Ngoại giao về các vấn đề đa phương Colombia chia sẻ, cũng như các nước, Colombia đang xây dựng chiến lược đầu tư vào con người để họ trở thành động lực lớn dẫn dắt những nỗ lực tăng trưởng bền vững. Chính sách tăng trưởng xanh đã được đưa vào chính sách phát triển quốc gia của Colombia, chuyển đổi nền kinh tế trở thành nền kinh tế có tính cạnh tranh cao, bao trùm hơn, chống chịu với biến đổi khí hậu tốt hơn. Để giảm thiểu những tác động tiêu cực của việc chuyển đổi thị trường lao động, Colombia đã triển khai nhiều chương trình giáo dục - đào tạo cho học sinh, sinh viên. Việc đào tạo lại cũng cần củng cố hơn nữa để thích ứng với việc chuyển đổi, giúp không ai bị bỏ lại phía sau. Các chương trình bảo trợ xã hội được bổ sung để hỗ trợ cho lực lượng lao động trong quá trình chuyển đổi này. Việc tạo ra các công việc xanh cũng là một trong những ưu tiên của Colombia, cùng với đó là các mô hình hợp tác khu vực công - tư, trong nước - quốc tế để nâng cao chất lượng đào tạo cho đội ngũ nhân lực sẵn sàng cho tương lai.
PT