Trung tâm Thông tin, Kỹ thuật và Ứng dụng KH&CN là đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Sở KH&CN Đắk Nông. Trung tâm có chức năng nghiên cứu, ứng dụng, chuyển giao tiến bộ khoa học, dịch vụ, thông tin KH&CN, đo lường chất lượng phục vụ quản lý Nhà nước. Được sự quan tâm của Bộ KH&CN, UBND tỉnh Đăk Nông và Sở KH&CN Đăk Nông, trong thời gian qua, Trung tâm đã thực một số nhiệm vụ KH&CN các cấp, tập trung vào các lĩnh vực chủ yếu là nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, công nghệ sinh học, công nghệ sản xuất một số sản phẩm đặc trưng… Kết quả thực hiện các nhiệm vụ đã góp phần quan trọng vào phát triển ngành nông nghiệp của tỉnh nói riêng, kinh tế - xã hội địa phương nói chung.
Các nhiệm vụ thuộc Chương trình KH&CN quốc gia
Được sự quan tâm của Bộ KH&CN, Trung tâm đã triển khai thực hiện gần 10 nhiệm vụ KH&CN thuộc Chương trình “Hỗ trợ ứng dụng và chuyển giao tiến bộ KH&CN phục vụ phát triển kinh tế - xã hội nông thôn, miền núi, vùng dân tộc thiểu số”, qua đó góp phần thiết thực phục vụ đời sống và sản xuất trên địa bàn tỉnh. Một số dự án tiêu biểu có thể kể đến là:
Dự án “Xây dựng vườn nhân giống cây ăn quả và mô hình sử dụng chất hữu cơ giữ ẩm cho cây trồng trên đất dốc tại xã Đắk Nia, thị xã Gia Nghĩa, tỉnh Đăk Nông” được triển khai tại TP Gia nghĩa, tỉnh Đăk Nông với mục tiêu sử dụng chất giữ ẩm nhằm tiết kiệm thời gian tưới và lượng nước tưới trên một đơn vị diện tích cây trồng. Đồng thời tiếp nhận các quy trình công nghệ nhân giống cây ăn quả các loại, lưu trữ các cây giống đầu dòng nhằm chủ động về nguồn giống có chất lượng cao và giá trị kinh tế lớn.
Dự án “Áp dụng công nghệ sản xuất chế phẩm vi sinh đa chức năng và phân bón hữu cơ vi sinh vật đa chức năng tại tỉnh Đắk Nông”: kết quả thực hiện dự án đã giúp Trung tâm làm chủ công nghệ sản xuất chế phẩm vi sinh đa chức năng và phân bón hữu cơ vi sinh đa chức năng. Hiện tại Trung tâm đang lưu giữ và thường xuyên nhân giống 8 chủng vi sinh vật đa chức năng ứng dụng trong sản xuất chế phẩm men ủ vi sinh vật (BiO - Acti) và chế phẩm vi sinh vật dùng sản xuất phân bón hữu cơ vi sinh (BiO - Azo) tại phòng thí nghiệm. Hàng năm, Trung tâm sản xuất khoảng 1.000 kg chế phẩm vừa sử dụng cho hoạt động nông nghiệp tại đơn vị, đồng thời vừa cung cấp cho thị trường.
Sản phẩm chế phẩm vi sinh vật đa chức năng.
Dự án “Ứng dụng KH&CN xây dựng mô hình sản xuất giống, trồng thương phẩm và tiêu thụ gấc lai bền vững tại tỉnh Đắk Nông”: đã xây dựng thành công mô hình sản xuất giống, trồng thương phẩm và tiêu thụ giống gấc lai tại địa bàn 2 huyện Cư Jut và Krông Nô (quy mô 30 ha). Năng suất bình quân của mô hình sản xuất gấc theo hướng GlobalGAP đạt 19,4 tấn/ha/năm. Mô hình thu hoạch và chế biến có quy mô 600 tấn quả gấc tươi mỗi năm. Đặc biệt, các sản phẩm gấc lai của các hộ dân tham gia mô hình của dự án đều được đảm bảo bao tiêu sản phẩm sau trồng nên được người dân vùng dự án ủng hộ nhiệt tình và ngày càng phát triển với quy mô lớn.
Mô hình trồng gấc lai thương phẩm tại huyện Cư Jut và Krông Nô.
Dự án “Ứng dụng tiến bộ KH&CN xây dựng mô hình bón phân thông qua nước tưới cho cà phê vối tại tỉnh Đắk Nông”: đã lắp đặt được 10 mô hình hệ thống tưới nhỏ giọt (quy mô 2 ha/mô hình) cho cây cà phê vối tại huyện Đắk Mil. Các mô hình hệ thống hoạt động tốt, giúp tiết kiệm được chi phí công lao động và giảm thiểu lượng nước tưới rất lớn cho các hộ dân sản xuất cà phê. Dự án có tiềm năng mở rộng cho nhiều hộ dân cùng tham gia ứng dụng tiến bộ KH&CN trong sản xuất nhằm tiết kiệm chi phí, mang lại lợi ích kinh tế cao cho người sản xuất.
Mô hình bón phân thông qua nước tưới cho cây cà phê vối tại huyện Đăk Mil.
Các nhiệm vụ KH&CN cấp tỉnh
Bên cạnh các nhiệm vụ KH&CN cấp quốc gia, Trung tâm đã triển khai thực hiện 8 nhiệm vụ cấp tỉnh. Các nhiệm vụ chủ yếu tập trung hỗ trợ cho hoạt động nghiên cứu ứng dụng và phát triển công nghệ, tập trung ưu tiên vào các sản phẩm đặc trưng có lợi thế của địa phương nên đã phát huy được kết quả cao trong sản xuất.
Đề tài “Xây dựng mô hình ứng dụng chế phẩm vi sinh vật xử lý vỏ quả cà phê, vỏ và cùi ngô làm phân bón”: đã chuyển giao các quy trình công nghệ sử dụng chế phẩm vi sinh vật giúp người dân xử lý nguồn vỏ cà phê và cùi ngô có sẵn để làm phân bón hữu cơ. Qua đó, giúp giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường và tạo ra nguồn phân bón tại chỗ, giảm chi phí đầu tư phân hóa học cho người dân, hướng đến nền sản xuất nông nghiệp hữu cơ bền vững.
“Ứng dụng công nghệ sinh học trong nhân giống và sản xuất cây Lan gấm tại tỉnh Đăk Nông” là đề tài cấp tỉnh, đã nghiên cứu thực hiện nhân giống được hơn 12.000 cây in vitro có độ đồng đều cao, sạch bệnh và ra ngôi trồng trên giá thể dớn sinh trưởng phát triển khá tốt. Đây là loài cây dược liệu đặc biệt có nhiều công dụng tốt tăng cường sức khỏe. Hiện tại, Trung tâm đang lưu giữ nguồn gen cây Lan gấm tại phòng thí nghiệm và sẵn sàng cung cấp cho thị trường khi có nhu cầu.
Dự án “Ứng dụng tiến bộ KH&CN xây dựng mô hình sản xuất một số loại hoa có giá trị cao tại tỉnh Đắk Nông”: được triển khai nhằm tiếp nhận các quy trình trồng, chăm sóc, thu hoạch và bảo quản hoa trồng chậu với nhiều chủng loại đang được thị trường ưa chuộng. Kết quả của dự án đã trồng được 3.000 chậu hoa hồng, 3.000 chậu hoa lily, 5.000 chậu hoa cát tường phục vụ thị trường hoa trưng bày vào dịp lễ, tết tại địa phương và thị trường ngoài tỉnh. Dự án được triển khai có ý nghĩa lớn về mặt tổ chức, quản lý khoa học và là một trong những nền tảng để phát triển ngành sản xuất hoa thương phẩm của địa phương.
Mô hình sản xuất hoa hồng, lily và cát tường.
Phát huy những kết quả đạt được, trong thời gian tới Trung tâm định hướng tập trung vào nghiên cứu ứng dụng công nghệ sinh học trong việc sưu tập, bảo tồn và phát triển nguồn gen giống hoa, nấm ăn, nấm dược liệu… góp phần phục vụ chương trình nông nghiệp của tỉnh; triển khai nhân rộng các mô hình hoa chất lượng cao từ dự án “Xây dựng mô hình nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao sản xuất hoa lan Hồ điệp, hoa Đồng tiền tại tỉnh Đắk Nông” và “Ứng dụng tiến bộ KH&CN xây dựng mô hình sản xuất một số loại hoa có giá trị cao tại tỉnh Đắk Nông” tại TP Gia Nghĩa nhằm cung cấp các loại hoa có giá trị cao phục vụ nhu cầu địa phương nhất là trong các dịp lễ, tết...; nghiên cứu, ứng dụng và phát triển công nghệ chuyển đổi số trong triển khai xây dựng một số mô hình ứng dụng công nghệ cao.