Hơn 100 đại biểu đến từ các bộ, ngành trường đại học, viện nghiên cứu và gần 50 tham luận, ý kiến tại tọa đàm đã đề cập tới kinh tế thị trường ở Việt Nam trong mối tương quan với các quốc gia trên cơ sở 2 bộ chỉ số tự do kinh doanh là Economic Freedom of the World - EFW của Viện nghiên cứu Fraser (Canada) và Index of Economic Freedom của Quỹ Di sản (The Heritage Foundation) và Tạp chí phố Wall (The Wall Street Journal) xây dựng; phân tích các yếu tố ảnh hưởng tới các chỉ số thành phần và chỉ số tổng hợp EFW; từ đó đưa ra các khuyến nghị nhằm đẩy nhanh quá trình phát triển hiệu quả các thể chế kinh tế thị trường ở nước ta.
Tại Tọa đàm, nhiều đại biểu cho rằng, kinh tế thị trường hiện đại là nền kinh tế trong đó nhà nước và thị trường thực hiện hợp lý vai trò và chức năng của mình, kết hợp và bổ sung cho nhau hướng đến một thị trường hoàn hảo. Trong đó, các thủ thể thị trường phải được độc lập về pháp lý, có quyền tự do (quyết định sản xuất cái gì, sản xuất bao nhiêu, sản xuất cho ai; tự quyết định giá và trao đổi theo cung cầu thị trường). Đồng thời, kinh tế thị trường đòi hỏi bảo đảm sự cạnh tranh công bằng và có trật tự cũng như loại trừ việc cạnh tranh thiếu lành mạnh… Đặc biệt, trong kinh tế thị trường, chế độ sở hữu tài sản và quyền sở hữu tài sản phải rõ ràng; vai trò của nhà nước thể hiện ở việc bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, thiết lập khung pháp luật và bộ máy thực thi để thị trường hoạt động hiệu quả (cụ thể là bảo đảm các thành phần của nền kinh tế cạnh tranh công bằng, bình đẳng).
Theo TS Nguyễn Đình Cung (Viện Nghiên cứu Kinh tế Trung ương), để xây dựng nền kinh tế thị trường đầy đủ, hiện đại trong giai đoạn tới, chúng ta cần chú ý tới việc xây dựng các giải pháp cải cách gắn với các con số cụ thể thay vì chỉ dừng lại ở cấp độ lý luận. GS.TS Trần Thọ Đạt - Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Kinh tế Quốc dân cho rằng, trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19, thể chế thị trường cần phải nhanh, nhạy và chủ động khi những phương thức mới ra đời.
TH