Toàn cảnh Hội nghị.
Tiếp tục tập trung vào công tác hoàn thiện môi trường thể chế về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo
Năm 2024, ngành khoa học và công nghệ tiếp tục tập trung vào công tác hoàn thiện môi trường thể chế về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, cải cách thủ tục hành chính, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân hoạt động khoa học và công nghệ.
Bộ Khoa học và Công nghệ đã phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương, Văn phòng Trung ương Đảng trình Bộ Chính trị 04 văn bản; xây dựng, hoàn thiện 04 Luật chuyên ngành về khoa học và công nghệ; trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành 09 đề án/văn bản thuộc lĩnh vực khoa học và công nghệ.
Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt phát biểu khai mạc Hội nghị.
Tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt cho biết, năm 2024, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đã có nhiều đóng góp thiết thực vào sự phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, cải thiện an sinh xã hội và chất lượng cuộc sống người dân. Theo đó, công tác xây dựng, hoàn thiện cơ chế, chính sách được quan tâm, chỉ đạo thường xuyên, góp phần tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc để khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo thực sự là quốc sách hàng đầu, là động lực chính để phát triển lực lượng sản xuất hiện đại, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững.
Nhiều thành tựu khoa học và công nghệ được ứng dụng nhanh chóng và rộng rãi trong các lĩnh vực như: y tế, nông nghiệp, công nghiệp, công nghệ thông tin, quốc phòng, an ninh...; hoạt động xúc tiến hỗ trợ tìm kiếm, trao đổi, chuyển giao công nghệ được đẩy mạnh.
Theo Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt, tiềm lực khoa học và công nghệ quốc gia được tăng cường, có nhiều chuyển biến trong công tác xã hội hóa đầu tư cho khoa học và công nghệ. Chất lượng nguồn nhân lực khoa học và công nghệ không ngừng được nâng cao, trong đó nhiều nhà khoa học có uy tín, được thế giới công nhận, dần hình thành một số tổ chức khoa học và công nghệ tiên tiến tầm cỡ quốc tế ở cả khu vực công và tư.
Trong năm 2024, hoạt động hợp tác quốc tế về khoa học và công nghệ ngày càng được mở rộng, đi vào chiều sâu để giải quyết các nhiệm vụ trọng tâm, trọng điểm của quốc gia trong giai đoạn hiện nay. Ngoài ra, hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo của Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ, tạo ra một thế hệ doanh nghiệp mới kinh doanh dựa trên tài sản trí tuệ và đủ năng lực tiếp cận thị trường toàn cầu.
Năm 2024, hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo của Việt Nam xếp hạng thứ 56 trong bảng xếp hạng Chỉ số hệ sinh thái khởi nghiệp toàn cầu. Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) của Việt Nam liên tục được cải thiện, tăng từ vị trí 59 (năm 2016) lên vị trí 44 năm 2024. Kết quả Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu 2024 của Việt Nam có 3 chỉ số đứng đầu thế giới, trong đó lần đầu tiên có chỉ số xuất khẩu hàng hóa sáng tạo.
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt cho biết cần nhìn nhận một cách thẳng thắn và nghiêm túc về những mặt còn tồn tại, hạn chế, thách thức để có các biện pháp khắc phục kịp thời, đề ra những định hướng đột phá.
8 nhiệm vụ trọng tâm trong năm 2025
Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Lê Xuân Định phát biểu tại Hội nghị.
Tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Lê Xuân Định cho biết, để khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo ngày càng đóng góp thiết thực vào sự phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, cải thiện an sinh xã hội và chất lượng cuộc sống người dân, Bộ Khoa học và Công nghệ đã kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ quan tâm, chỉ đạo Bộ Khoa học và Công nghệ phối hợp với các bộ, ngành có liên quan một số nội dung:
Cụ thể, các đơn vị phải tham mưu, tổ chức triển khai có hiệu quả các nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông triển khai thực hiện Đề án hợp nhất Bộ Thông tin và Truyền thông và Bộ Khoa học và Công nghệ; bảo đảm tính tổng thể, đồng bộ, liên thông theo đúng quy định của pháp luật, đúng mục tiêu, yêu cầu và tiến độ đề ra theo yêu cầu của Ban chỉ đạo về tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW.
Xây dựng và hoàn thiện, trình Quốc hội thông qua 04 Luật chuyên ngành, gồm: Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV; Luật khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm hàng hóa và Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi) tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV.
Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Lê Xuân Định cho biết, năm 2025 Bộ Khoa học và Công nghệ đề ra 8 nhiệm vụ trọng tâm. Một trong số đó là sửa đổi, bổ sung chính sách theo hướng "tháo gỡ các điểm nghẽn, rào cản, giải phóng các nguồn lực, khuyến khích khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo phát triển". Bộ sẽ tập trung xây dựng dự án Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo và dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa và dự án Luật Năng lượng nguyên tử (sửa đổi).
Hoàn thiện khuôn khổ pháp lý triển khai theo các cơ chế thí điểm, vượt trội, đặc thù về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo để lĩnh vực này thực sự trở thành động lực chính đưa đất nước phát triển bứt phá, giàu mạnh trong kỷ nguyên mới.
Các Chương trình, nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp quốc gia đến năm 2025-2030 cũng được rà soát, triển khai hiệu quả. Phát huy vai trò dự báo chiến lược về xu thế phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; xác định rõ những công nghệ chiến lược, công nghệ lõi, công nghệ cao cần ưu tiên phát triển dựa trên thế mạnh, thực tiễn của Việt Nam. Khuyến khích đầu tư, phát triển các trung tâm dữ liệu lớn về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, các kho dữ liệu khoa học dùng chung; kết nối các cộng đồng khoa học mở ở Việt Nam.
Ngành cũng xác định phát triển mạnh nhân lực khoa học và công nghệ, chú trọng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, nguồn nhân lực ngành bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, điện toán đám mây... Hình thành và phát triển các nhóm nghiên cứu mạnh, tạo điều kiện cho các nhóm nghiên cứu trẻ; có chính sách ưu tiên, đột phá, tạo môi trường, điều kiện thuận lợi để thu hút nhà khoa học Việt Nam ở nước ngoài tham gia phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo Việt Nam.
L.H