Chuyên gia Nguyễn Lợi nhận định, băng thông là một trong những rào cản lớn nhất khi thiết kế chip AI. Dù băng thông tăng gần gấp đôi mỗi năm nhờ công nghệ mới, nhưng việc duy trì tốc độ này sẽ ngày càng khó khăn khi chạm đến giới hạn vật lý. Ngoài kết nối điện tử truyền thống, công nghệ quang học đang mở ra cơ hội phát triển chip analog nhằm nâng cao khả năng xử lý dữ liệu.
Ông Daniel Weyl - Công ty NXP Semiconductors phát biểu tại Hội thảo (nguồn: NM).
Tiêu thụ năng lượng của bộ nhớ cũng là một thách thức đáng kể, khi chiếm hơn một nửa tổng điện năng tiêu thụ của hệ thống. Giải quyết được vấn đề này cùng với bài toán băng thông sẽ tạo ra bước đột phá trong sản xuất chip. Đại diện Công ty NXP Semiconductors (Hà Lan) - ông Daniel Weyl cho rằng, việc cân bằng giữa hiệu suất, chi phí, điện năng và diện tích chip là yếu tố quan trọng, do đó Công ty đang phát triển các bộ gia tốc chuyên dụng để tối ưu hóa phần cứng. Dù công nghệ tiên tiến như 2 và 5 nm đang được áp dụng, nhưng định luật Moore đang tiến gần đến giới hạn, khiến việc duy trì hiệu suất chip trở nên khó khăn hơn. Bên cạnh rào cản kỹ thuật, việc thuyết phục khách hàng chấp nhận các giải pháp AI mới cũng là một thách thức, tương tự như quá trình phổ biến của điện thoại thông minh trước đây. Bảo vệ bản quyền trong thiết kế chip AI cũng là một vấn đề phức tạp. Phần lớn công cụ thiết kế AI hiện nay không phải mã nguồn mở, khiến việc tiếp cận và phát triển bị hạn chế. Ngành bán dẫn đề cao tính bảo mật, khiến các công cụ thiết kế chủ yếu mang tính độc quyền, cản trở hợp tác giữa doanh nghiệp và giới học thuật.
TS Azalia Mirhoseini đưa ra gợi ý về mô hình hợp tác giữa các cơ sở nghiên cứu và trường đại học (nguồn: NM).
TS Azalia Mirhoseini - Google DeepMind nhấn mạnh, sự cần thiết của hợp tác giữa doanh nghiệp và các viện nghiên cứu. AI trong lĩnh vực bán dẫn vẫn còn sơ khai, nên việc chia sẻ phương pháp và kiến thức sẽ thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Bà dẫn chứng, mô hình hợp tác giữa Google và các trường đại học trong các dự án mã nguồn mở là cách tiếp cận đáng học hỏi. Để rút ngắn chu kỳ phát triển chip và vượt qua rào cản kỹ thuật, các chuyên gia cho rằng, sự kết nối giữa doanh nghiệp và giới học thuật là yếu tố then chốt.
Ông Daniel Weyl nhấn mạnh, việc đầu tư vào các cơ sở nghiên cứu sẽ giúp doanh nghiệp tiếp cận công nghệ mới nhanh hơn. Đồng thời, cần đơn giản hóa thủ tục khoa học công nghệ và bảo hộ sở hữu trí tuệ để thúc đẩy sáng tạo. Dù vẫn tồn tại nhiều thách thức, các chuyên gia lạc quan rằng, nếu giải quyết tốt các vấn đề về băng thông, bản quyền và tăng cường hợp tác, ngành bán dẫn sẽ tiếp tục có những bước tiến lớn trong kỷ nguyên AI.
Ông Vũ Quốc Huy - Giám đốc Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia Việt Nam (NIC) nhấn mạnh, AI và chất bán dẫn là những lĩnh vực chiến lược cho phát triển kinh tế. NIC đã triển khai nhiều sáng kiến hợp tác toàn cầu, bao gồm chương trình với Google cung cấp hơn 30.000 học bổng AI cho sinh viên Việt Nam. Ông kỳ vọng, các tập đoàn công nghệ sẽ tiếp tục đầu tư vào Việt Nam, mở rộng hợp tác để khai thác tiềm năng tăng trưởng và đào tạo thế hệ tài năng mới. Chính phủ Việt Nam cam kết tạo điều kiện thuận lợi nhất để doanh nghiệp và nhà đầu tư phát triển mạnh mẽ.
Xuân Bình