Cho đến nay, ung thư vẫn là một trong những thách thức lớn nhất đối với sức khỏe con người. Nguyên nhân cơ bản là các tế bào ung thư có nguồn gốc từ các tế bào khỏe mạnh với cấu trúc phân tử rất giống nhau. Sự giống nhau này khiến hệ thống miễn dịch khó nhận biết và tiêu diệt hiệu quả các tế bào đã biến đổi. Tế bào T γδ là một quần thể tế bào miễn dịch độc đáo, có thể nhận biết và tiêu diệt khối u. Quần thể này bao gồm một dòng tế bào T được bảo tồn về mặt tiến hóa, hơn hứa hẹn sẽ là liệu pháp miễn dịch thế hệ tiếp theo nhằm tiếp cận nhiều nhóm bệnh nhân hơn cũng như hạn chế được nhiều tác dụng phụ hơn so với các liệu pháp điều trị ung thư khác.

Một nghiên cứu mới công bố trên Tạp chí Science cho thấy, trí tuệ nhân tạo (AI) có thể chẩn đoán nhiều bệnh nhiễm trùng và tình trạng sức khỏe chỉ với một mẫu máu duy nhất. Bài viết này giới thiệu cách công cụ AI phân tích trình tự gen của tế bào miễn dịch để phát hiện các bệnh như COVID-19, tiểu đường tuýp 1, HIV và lupus với độ chính xác cao.

Trong một nghiên cứu mới đăng trên Tạp chí Molecular Ecology [1], các nhà khoa học thuộc Viện Sinh thái và Tài nguyên Sinh vật, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam và các cộng sự thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Hungary và Bảo tàng Quốc gia về Lịch sử Tự nhiên, Cộng hoà Pháp đã công bố những phát hiện mới về sự đa dạng và quá trình phát sinh chủng loại của các chủng virus corona thuộc phân chi Sarbecovirus thu thập từ các quần thể dơi móng ngựa (Rhinolophus sp.) ở Việt Nam và các nước lân cận. Các dữ liệu khoa học này giúp chúng ta hiểu thêm về nguồn gốc phát sinh của hai chủng virus corona gây ra hai đại dịch (SARS-CoV-1 và SARS-CoV-2), đồng thời cung cấp cơ sở cho việc xây dựng và triển khai các hoạt động giám sát, phòng ngừa sự bùng phát hoặc tái bùng phát các dịch bệnh do virus corona liên quan đến dơi trong tương lai.

Công nghệ deepfake là một lĩnh vực của trí tuệ nhân tạo (AI) và học máy (machine learning), với khả năng tạo ra các hình ảnh, video hoặc âm thanh giả mạo một cách rất chân thực, đang trở thành mối đe dọa ngày càng lớn trong lĩnh vực ngân hàng. Tội  phạm có thể lợi dụng công nghệ này để thực hiện các hành vi gian lận và lừa đảo tinh vi. Bài viết khái quát về công nghệ deepfake, qua đó nhận diện một số thủ đoạn lừa đảo sử dụng công nghệ này trong hoạt động ngân hàng, từ đó đưa ra một số giải pháp khắc phục, phòng tránh.

Chương trình ứng dụng công nghệ hạt nhân trong kiểm soát ô nhiễm rác thải nhựa (NUTEC Plastics) đã được Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) khởi xướng từ năm 2020, nhằm hỗ trợ các quốc gia thành viên tích hợp các kỹ thuật hạt nhân và đồng vị phóng xạ trong giải quyết vấn đề ô nhiễm rác thải nhựa. Chương trình được xây dựng dựa trên các dự án nghiên cứu và hợp tác kỹ thuật của IAEA với các quốc gia thành viên và các tổ chức liên quan về tái chế nhựa bằng công nghệ bức xạ, giám sát vi nhựa bằng kỹ thuật đánh dấu đồng vị. Bài viết chia sẻ về triển vọng ứng dụng công nghệ hạt nhân trong ứng phó với ô nhiễm rác thải nhựa, qua đó mở ra khả năng chuyển hóa chất thải nhựa thành tài nguyên có thể tái sử dụng phục vụ phát triển kinh tế - xã hội.

Sự phát triển vượt bậc của công nghệ số trong cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, đặc biệt là trong lĩnh vực robot và trí tuệ nhân tạo (AI), đang làm biến đổi sâu sắc mọi mặt của đời sống xã hội. Robot và AI không chỉ tham gia vào quá trình sản xuất công nghiệp, cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe, giáo dục và giải trí mà còn đóng vai trò quan trọng trong các hoạt động an ninh và quốc phòng. Tuy nhiên, sự ảnh hưởng ngày càng sâu rộng của robot và AI cũng đặt ra những thách thức mới về pháp lý và đạo
đức. Bài viết giới thiệu tổng quát về tiến bộ khoa học của robot dạng người - đây là những loại robot trong tương lai gần có nguy cơ xâm phạm đến an ninh, xã hội cao.

Với tội phạm truyền thống, công nghệ sinh học (CNSH) phát triển về kỹ thuật di truyền, sinh học phân tử, độc học có thể dẫn đến nguy cơ phát triển vũ khí sinh học mới theo hướng: i) tăng độc lực và khả năng kháng kháng sinh; ii) tạo ra chủng vi sinh gây bệnh truyền nhiễm qua đường hô hấp; iii) tạo ra các sinh vật hoặc sản phẩm gây hại đến hệ sinh thái và con người. Ngoài ra, sự phát triển của CNSH cùng với sự phổ biến của internet, công nghệ siêu kết nối và cơ sở dữ liệu lớn có thể tạo nên những hình thức tội phạm mới như: phân biệt sinh học, tội phạm sinh học mạng, phần mềm sinh học độc hại, sản xuất thuốc tại nhà, chỉnh sửa gen bất hợp pháp, tống tiền về di truyền...