Vì sao ngày càng nhiều tổ chức chuyển sang sử dụng RPAM?

Trong những năm gần đây, sự bùng nổ của mô hình làm việc từ xa và hệ thống CNTT dựa trên nền tảng đám mây đã làm thay đổi cách thức các tổ chức vận hành và bảo mật.

Mô hình bảo mật truyền thống dựa trên “chu vi” mạng nội bộ không còn đáp ứng được nhu cầu hiện tại, đặc biệt khi các quản trị viên hệ thống, nhà thầu hoặc nhà cung cấp bên thứ ba cần truy cập từ xa vào hệ thống quan trọng mà vẫn phải đảm bảo tuân thủ quy định và giữ an toàn tuyệt đối.

Trong bối cảnh đó, ngày càng nhiều doanh nghiệp lựa chọn giải pháp RPAM nhằm thay thế hoặc mở rộng khả năng của các hệ thống PAM (Quản lý quyền truy cập đặc quyền) truyền thống, vốn chủ yếu được triển khai trong môi trường nội bộ.

RPAM là gì?

RPAM là một giải pháp giúp các tổ chức kiểm soát, giám sát và bảo vệ quyền truy cập của người dùng có đặc quyền - bao gồm cả nhân viên nội bộ và bên thứ ba khi họ truy cập hệ thống từ xa.

Không giống như các giải pháp PAM truyền thống chỉ hoạt động tốt trong mạng nội bộ, RPAM mở rộng khả năng kiểm soát truy cập đến mọi vị trí, mọi thiết bị - kể cả khi người dùng không kết nối qua VPN.

Thay vì dựa vào tài khoản dùng chung hoặc các phiên truy cập không được giám sát, RPAM cung cấp quyền truy cập theo nguyên tắc tối thiểu (least privilege), xác minh danh tính và ghi lại toàn bộ phiên làm việc.

Mỗi phiên truy cập đều được theo dõi và ghi lại chi tiết, giúp bộ phận an ninh CNTT có thể biết chính xác “ai truy cập hệ thống nào, vào thời điểm nào và làm gì”.

RPAM khác gì so với PAM truyền thống?

Dù RPAM và PAM đều nhằm mục đích bảo vệ tài khoản có quyền cao trong hệ thống, hai giải pháp này được thiết kế cho những môi trường rất khác nhau.

Các hệ thống PAM truyền thống chủ yếu được xây dựng để giám sát tài khoản quản trị trong mạng nội bộ - nơi người dùng, thiết bị và tài nguyên nằm trong phạm vi kiểm soát rõ ràng. Tuy nhiên, với sự dịch chuyển nhanh chóng sang môi trường điện toán đám mây và làm việc phân tán, các giải pháp này dần lộ rõ nhiều hạn chế.

RPAM xuất hiện như một bước tiến tiếp theo, giúp tổ chức kiểm soát truy cập đặc quyền trong các môi trường hiện đại như đám mây, làm việc từ xa hoặc kết hợp. Không giống PAM cũ vốn phụ thuộc vào VPN hay agent cài trên thiết bị, RPAM cung cấp khả năng truy cập an toàn không cần VPN, giúp mở rộng quy mô dễ dàng và giảm bớt bề mặt tấn công.

Bên cạnh đó, RPAM còn hỗ trợ các mô hình bảo mật hiện đại như Zero Trust - một nguyên tắc bảo mật yêu cầu mọi truy cập đều phải được xác minh liên tục, không phân biệt người dùng đến từ đâu.

Vì sao RPAM ngày càng được ưa chuộng?

Theo các chuyên gia an ninh mạng, tốc độ ứng dụng RPAM đang tăng nhanh ở nhiều lĩnh vực - từ tài chính, y tế, công nghệ đến sản xuất. Dưới đây là những lý do chính thúc đẩy xu hướng này:

Làm việc từ xa đòi hỏi kiểm soát truy cập nghiêm ngặt hơn

Với mô hình làm việc từ xa và làm việc kết hợp ngày càng phổ biến, tổ chức phải đối mặt với nhu cầu truy cập từ nhiều vị trí và thiết bị khác nhau. Nhân viên, nhà thầu hay đối tác đều cần quyền truy cập đặc quyền vào hệ thống để thực hiện công việc, nhưng nếu không được kiểm soát chặt chẽ, điều này có thể trở thành “cửa ngõ” cho các cuộc tấn công mạng.

RPAM giúp giải quyết vấn đề này bằng cách cung cấp quyền truy cập theo chính sách, chỉ trong thời gian cần thiết - còn gọi là Just-in-Time Access. Không còn tình trạng tài khoản đặc quyền tồn tại thường trực với quyền truy cập rộng khắp. Mỗi lần kết nối đều phải được cấp phép, ghi log và giám sát theo thời gian thực.

Tội phạm mạng nhắm vào điểm truy cập từ xa

Các hình thức truy cập từ xa phổ biến như VPN hoặc Remote Desktop Protocol (RDP) đang trở thành mục tiêu tấn công ưa thích của tin tặc. Khi chiếm được thông tin đăng nhập, chúng có thể triển khai mã độc, đánh cắp dữ liệu hoặc chiếm quyền điều khiển toàn bộ hệ thống nội bộ.

RPAM giảm thiểu rủi ro này bằng cách loại bỏ việc sử dụng thông tin đăng nhập dùng chung, yêu cầu xác thực đa yếu tố (MFA) và ghi lại toàn bộ phiên làm việc. Điều này không chỉ giúp phát hiện và ngăn chặn các hành vi đáng ngờ mà còn giúp tổ chức truy vết sự cố khi cần.

Tuân thủ quy định là động lực quan trọng

Nhiều tổ chức phải tuân thủ các tiêu chuẩn an ninh và quyền riêng tư như ISO 27001, HIPAA, GDPR, yêu cầu ghi lại đầy đủ hoạt động của tài khoản đặc quyền. RPAM hỗ trợ mạnh mẽ việc này bằng cách tự động ghi nhật ký, lưu lại phiên truy cập và tạo báo cáo phục vụ kiểm toán.

Không chỉ giúp tổ chức đáp ứng yêu cầu pháp lý, RPAM còn mang lại giá trị nội tại khi cung cấp bức tranh toàn diện về hành vi truy cập trong hệ thống - một yếu tố quan trọng để đánh giá rủi ro và tăng cường bảo mật.

Tương lai của quản lý truy cập đặc quyền

Khi môi trường làm việc ngày càng phụ thuộc vào điện toán đám mây và làm việc từ xa, các giải pháp PAM truyền thống buộc phải “tiến hóa”. RPAM được xem là tương lai của quản lý truy cập đặc quyền - nơi các tổ chức cần một giải pháp cloud-native, linh hoạt, an toàn và dễ triển khai.

Không chỉ dừng lại ở việc kiểm soát truy cập, RPAM còn đang tích hợp các công nghệ mới như AI phát hiện hành vi bất thường, từ đó cảnh báo sớm hoặc thậm chí tự động ngăn chặn các hành vi đáng ngờ. Đây là hướng đi quan trọng để xây dựng hệ thống bảo mật chủ động, thay vì chỉ phản ứng khi sự cố xảy ra.

Một trong những điểm mạnh khác của RPAM là khả năng mở rộng theo nhu cầu doanh nghiệp, mà không cần triển khai phức tạp như các hệ thống truyền thống. Các tổ chức có thể nhanh chóng thêm người dùng, mở rộng chính sách hoặc tích hợp với hệ sinh thái bảo mật hiện có.

Sự chuyển dịch mạnh mẽ sang mô hình làm việc từ xa, hạ tầng phân tán và yêu cầu tuân thủ chặt chẽ đang buộc các tổ chức phải đổi mới chiến lược quản lý truy cập đặc quyền.

Trong bối cảnh đó, RPAM nổi lên như một giải pháp toàn diện - kết hợp giữa tính an toàn, khả năng kiểm soát, và sự linh hoạt phù hợp với môi trường hiện đại.

Việc đầu tư vào RPAM không chỉ là bước tiến về công nghệ, mà còn là một chiến lược bảo mật dài hạn, giúp doanh nghiệp sẵn sàng trước mọi thách thức an ninh trong kỷ nguyên số./.