Giám sát là yếu tố then chốt khi chính phủ số phát triển mạnh mẽ

Ông Sam Liew, Phó Tổng Giám đốc điều hành của NCS Group thuộc Tập đoàn Singtel (Singapore) đã chia sẻ với Govinsider rằng giám sát quản trị trong chính phủ số phải vượt ra ngoài phạm vi công nghệ thông tin (CNTT) truyền thống, hướng tới cách tiếp cận toàn diện kết hợp giữa tuân thủ, khả năng phục hồi số và bảo mật bền vững.

Theo ông Sam Liew, một nền tảng số tin cậy và nhất quán không chỉ hỗ trợ hiệu suất kỹ thuật mà còn có thể củng cố niềm tin của công chúng vào các sáng kiến ​​chính phủ số.

“Kiểm soát và tuân thủ là hai khía cạnh cốt lõi của giám sát quản trị, giúp hình thành những hệ thống số mạnh mẽ”, ông nhấn mạnh.

Các phương pháp kiểm soát hiện đại trong khu vực công đang chuyển từ mô hình kiểm tra định kỳ sang tích hợp giám sát và tuân thủ vào các hoạt động hằng ngày. Điều này giúp đảm bảo các quy trình tuân thủ không chỉ duy trì trong giai đoạn triển khai ban đầu mà còn xuyên suốt vòng đời vận hành và nâng cấp hệ thống.

“Các cơ chế tuân thủ liên tục này giúp chính phủ số tránh được những sai lệch trong vận hành và đảm bảo các sáng kiến ​​mới vẫn nằm trong khuôn khổ quy định và đạo đức”, ông Sam Liew cho hay.

Đặt công dân ở trung tâm của trải nghiệm số

Song song với kiểm soát và tuân thủ, các nền tảng cung cấp dịch vụ công phải được thiết kế hướng đến người dân, đảm bảo dịch vụ chính phủ số trực quan, dễ tiếp cận và thân thiện với mọi đối tượng.

Ông Sam Liew cho biết khái niệm "trải nghiệm của công dân" hiện nay đã mở rộng hơn trải nghiệm người dùng truyền thống khi các chính phủ chú trọng hơn đến nhu cầu thực tế, đa dạng và đặc thù của công chúng. “Sự thay đổi này phản ánh cam kết sâu sắc hơn đối với dịch vụ công và khả năng đáp ứng”.

Chính phủ các nước thành công trong triển khai chính phủ số đang đầu tư mạnh mẽ vào cải thiện nền tảng cung cấp dịch vụ, tập trung vào khả năng tương tác và tích hợp API, giúp các hệ thống kết nối linh hoạt và đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của người dân.

Phân đoạn mạng là bắt buộc

Trong cả khu vực công và tư, các tổ chức đang chuyển từ các mạng lưới thống nhất sang các thiết kế có chủ đích hơn, kết hợp phân đoạn và tách biệt mạng (network segmentation and separation).

Tùy thuộc vào mức độ nhạy cảm của từng phân đoạn, người dùng triển khai các mức độ kiểm soát truy cập và biện pháp bảo mật khác nhau, chẳng hạn như cơ chế tin cậy tuyệt đối (zero trust).

Ông Sam Liew lưu ý việc thiết kế như vậy giúp đảm bảo cả hiệu suất và bảo mật, ngăn chặn truy cập trái phép hoặc di chuyển ngang trong hạ tầng số.

Song song đó, mô hình đa đám mây lai đang được áp dụng rộng rãi, cho phép dữ liệu ít nhạy cảm lưu trữ trên đám mây công cộng linh hoạt, trong khi dữ liệu quan trọng vẫn được bảo vệ trong môi trường riêng hoặc có chủ quyền.

Quản trị dữ liệu trong thời đại AI

Quản trị dữ liệu đã trở thành một yếu tố quan trọng trong khu vực công khi nó đẩy mạnh việc sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI), đặc biệt là AI tạo sinh (GenAI) và các ứng dụng AI agentic.

Ông Sam Liew lưu ý quản trị dữ liệu bao gồm các khuôn khổ và chính sách mạnh mẽ đảm bảo các công nghệ AI "không chỉ tuân thủ các quy định mà còn duy trì các nguyên tắc công bằng, không phân biệt đối xử và khả năng giải thích. Khu vực công cần phát triển cái gọi là "dữ liệu sẵn sàng cho AI".

Điều này liên quan đến việc tập hợp "dữ liệu chất lượng cao, được tổ chức tốt và được quản lý có đạo đức" có thể được các mô hình AI tiên tiến sử dụng an toàn, đồng thời duy trì các nguyên tắc công bằng, không phân biệt đối xử và khả năng giải thích.

Quyền riêng tư, quản lý và việc lưu giữ thông tin cá nhân ở mức tối thiểu là những yếu tố cơ bản, và các tổ chức nên đưa ra các chính sách nghiêm ngặt để đảm bảo cả năng lực kỹ thuật lẫn tiêu chuẩn đạo đức đều được duy trì.

Trợ lý AI

Ông Sam Liew cũng giới thiệu một số ví dụ về các ứng dụng AI agentic trong khu vực công của Singapore.

Một cơ quan thuộc khu vực công Singapore đã phát triển một trợ lý AI để giúp các viên chức nhanh chóng truy cập và diễn giải các tài liệu bảo mật, chính sách nhân sự (HR) và các nguồn lực nội bộ khác "mà nếu không sẽ rất khó để điều hướng.

Một trường hợp sử dụng khác liên quan đến việc triển khai GenAI và các chức năng agentic trong các tổng đài của chính phủ, với các agentic có thể nhanh chóng tóm tắt và ghi lại bản ghi cuộc gọi để tích hợp vào hệ thống quản lý quan hệ khách hàng (CRM).

"Những ví dụ này cho thấy AI agentic và GenAI có thể hợp lý hóa quy trình làm việc, giảm thiểu công sức thủ công và hỗ trợ việc ra quyết định sáng suốt hơn”, ông Sam Liew lưu ý.

Tuy nhiên, lưu ý rằng cách tiếp cận của khu vực công đối với AI agentic vẫn phải thận trọng. Hầu hết các dự án vẫn đang trong giai đoạn thí điểm hoặc thử nghiệm.

Đồng thời cần và phải đặc biệt chú trọng đến việc giám sát, đặc biệt là khi AI agentic chuyển từ vai trò hỗ trợ sang khả năng xử lý các quyết định cốt lõi của chính phủ.

Cần xây dựng nguồn nhân lực số

Theo ông Sam Liew, tiến bộ công nghệ chỉ thực sự có giá trị khi đi kèm với đầu tư vào con người. Ông cho biết Singapore đã chuyển từ mô hình đào tạo rời rạc sang khuôn khổ nâng cao kỹ năng có hệ thống, định hướng chính sách cho toàn bộ lực lượng lao động số.

“Chu kỳ học hỏi và thích ứng liên tục này trở nên đặc biệt quan trọng khi các sáng kiến ​​về chính phủ số phụ thuộc vào chuyên môn về điện toán đám mây, AI, an ninh mạng và các công nghệ mới nổi”, ông nhấn mạnh thêm./.