Thứ năm, 25/10/2018 00:46
Số 10 năm 201823 - 28Download

Phân bố địa lý của họ Tắc kè Gekkonidae ở miền Bắc Việt Nam: Vai trò của sông Hồng là biên giới tự nhiên

Lê Đức Minh1*, Nguyễn Quảng Trường2 , Nguyễn Thị Hồng Vân1 , Ngô Thị Hạnh1

*Tác giả liên hệ: Tel: 024.38584995; Email: le.duc.minh@hus.edu.vn

 

1 Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội

2 Viện Sinh thái và Tài nguyên Sinh vật, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam

Ngày nhận bài: 28/08/2018; ngày chuyển phản biện: 30/08/2018; ngày nhận phản biện: 28/09/2018; ngày chấp nhận đăng: 08/10/2018

Tóm tắt:

Miền Bắc Việt Nam, vùng địa lý nằm ở phía Bắc của sông Lam thuộc tỉnh Nghệ An, là nơi có nhiều loài mới thuộc họ Tắc kè (Gekkonidae) được mô tả trong những năm gần đây. Tuy nhiên, có nhiều vùng trong khu vực này chưa được nghiên cứu chi tiết như các dãy núi đá vôi ở vùng giáp với biên giới Trung Quốc và Lào thuộc các tỉnh Hà Giang, Lai Châu và Sơn La. Để nghiên cứu mức độ đa dạng của các loài Tắc kè và quá trình tiến hóa của chúng ở miền Bắc Việt Nam, các tác giả đã tiến hành giải trình tự gen ty thể NADH dehydrogenase subunit 2 (ND2) cho các nhánh tiến hóa khác nhau thuộc nhóm loài “Gekko palmatus” và giống Hemiphyllodactylus trong họ Gekkonidae. Kết quả nghiên cứu cho thấy có sự phân tách rõ ràng về mặt di truyền giữa các quần thể của hai giống này tại các vùng phân bố khác nhau ở miền Bắc Việt Nam, chứng tỏ còn có nhiều loài ẩn sinh (cryptic species) chưa được mô tả của hai nhóm này. Ngoài ra, các phân tích dựa trên cây phát sinh loài bước đầu cho thấy sông Hồng có thể có vai trò quan trọng trong việc ngăn cản quá trình trao đổi di truyền giữa các quần thể và loài thuộc giống Hemiphyllodactylus nằm ở vùng phía Đông và Tây của sông Hồng. Tuy nhiên, sông Hồng lại không có vai trò là ranh giới tự nhiên với các nhánh di truyền và loài thuộc nhóm Gekko palmatus vì các quần thể và loài thuộc nhóm này không có sự phân tách rõ ràng giữa vùng phía Đông và Tây của sông Hồng. Như vậy, sông Hồng có thể không phải là biên giới tự nhiên đối với tất cả các loài ở khu vực phía Bắc của Việt Nam.

Từ khóa:

Gekkonidae, miền Bắc Việt Nam, NADH dehydrogenase subunit 2 (ND2), sông Hồng.

Chỉ số phân loại:
1.6

Geographic distribution of the family Gekkonidae in Northern Vietnam: Red River as an important natural barrier

Duc Minh Le1*, Quang Truong Nguyen2 , Thi Hong Van Nguyen1 , Thi Hanh Ngo1

1 VNU University of Science, Vietnam National University (VNU), Hanoi

2 Institute of Ecology and Biological Resources, Vietnam Academy of Science and Technology

Received: 28 August 2018; accepted: 8 October 2018

Abstract:

Northern Vietnam, the geographic region located in the north of Lam River of Nghe An Province, is the place where new species discoveries in the family Gekkonidae have been recorded in recent years. However, many sites in the region have not been studied thoroughly, especially the northern limestone mountains near border areas among Vietnam, Laos, and China which belong to Ha Giang, Lai Chau, and Son La Provinces. To further investigate the gecko diversity and their evolution in the Northern Vietnam, the authors sequenced a mitochondrial gene, NADH dehydrogenase subunit 2 (ND2), for evolutionary distinct lineages of two karstadapted groups, Gekko palmatus and Hemiphyllodactylus in the region. The results showed that several undescribed lineages of both Gekko palmatus and Hemiphyllodactylus were genetically distinct, illustrating the high level of cryptic diversity within Gekkonidae in the region. In addition, based on the derived phylogenetic hypothesis, the preliminary results suggested that Red River might play an important role in separating lineages of Hemiphyllodactylus from western and eastern sides of the river. However, this well-known natural barrier exhibited almost no impact on disrupting gene flows between populations of Gekko palmatus from two sides of the river. It is concluded that Red River does not serve as a natural barrier for all species distributed in the Northern Vietnam.

Keywords:

Gekkonidae, NADH dehydrogenase subunit 2 (ND2), Northern Vietnam, Red River.

Classification number:
1.6
Lượt dowload: 429 Lượt xem: 1377

Đánh giá

X
(Di chuột vào ngôi sao để chọn điểm)