Nâng cao năng lực lãnh đạo Sở KH&CN trong quản lý, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số
Hội nghị tập huấn lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ (KH&CN) năm 2025 là diễn đàn quan trọng để các địa phương trao đổi kinh nghiệm, tháo gỡ khó khăn trong triển khai thể chế, huy động nguồn lực, thúc đẩy chuyển đổi số và phát triển công nghệ mới, hướng tới xây dựng nền quản trị khoa học hiện đại, thống nhất trên phạm vi toàn quốc.
Chiều 16/10, Bộ KH&CN đã tổ chức Hội nghị tập huấn “Quản lý nhà nước về KH&CN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số dành cho lãnh đạo Sở KH&CN năm 2025”. Chương trình do Thứ trưởng Thường trực Vũ Hải Quân chủ trì với sự tham dự của lãnh đạo các cục, vụ, viện, trung tâm trực thuộc Bộ cùng đông đảo đại biểu đại diện Sở KH&CN các tỉnh, thành phố.
Phát huy vai trò tham mưu, chủ động triển khai nhiệm vụ mới
Phát biểu khai mạc Hội nghị, Thứ trưởng Thường trực Bộ KH&CN Vũ Hải Quân nhấn mạnh, khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo là “con đường duy nhất để đưa đất nước phát triển”, điều này thể hiện rõ quyết tâm chính trị của Đảng và Nhà nước đối với lĩnh vực này.
Theo Thứ trưởng Thường trực, bên cạnh việc hoàn thiện thể chế, ngành KH&CN cần chuyển mạnh từ tư duy quản lý hành chính sang tư duy kiến tạo và phục vụ phát triển, coi công nghệ là nền tảng của điều hành, kết nối và sáng tạo.
Thứ trưởng Thường trực cho biết, Bộ KH&CN đang tập trung hoàn thiện 5 dự án luật, trong đó có Luật Chuyển đổi số và Luật sửa đổi, bổ sung Luật Công nghệ cao - 2 văn bản gắn chặt với thực tiễn triển khai tại địa phương. Chúng ta phải góp tiếng nói từ cơ sở, để thể chế phản ánh đúng hơi thở cuộc sống, tháo gỡ được những điểm nghẽn cũ trong quản lý và phát triển KH&CN, Thứ trưởng Thường trực Vũ Hải Quân khẳng định.
Đồng thời, Thứ trưởng Thường trực cũng lưu ý, chuyển đổi số không thể thực hiện hiệu quả nếu thiếu đồng bộ về con người, hạ tầng và cơ chế. Các Sở KH&CN địa phương cần chủ động đề xuất mô hình thử nghiệm, cơ chế tài chính linh hoạt, đồng thời tăng cường kết nối, chia sẻ dữ liệu để hình thành một hệ thống quản trị KH&CN hiện đại, thống nhất toàn ngành.
Thảo luận chuyên sâu về AI, quỹ phát triển và cơ chế chính sách mới
Hội nghị diễn ra trong không khí sôi nổi với nhiều tham luận có hàm lượng chuyên môn cao xoay quanh các vấn đề trọng tâm của ngành. Giám đốc Quỹ Phát triển KH&CN Quốc gia (NAFOSTED) Đào Ngọc Chiến mở đầu phiên tham luận với báo cáo về mô hình Quỹ phát triển KH&CN và đổi mới sáng tạo cấp tỉnh.
Theo đó, việc hình thành các quỹ địa phương sẽ giúp tăng tính chủ động, bảo đảm nguồn vốn ổn định cho các nhiệm vụ KH&CN, khởi nghiệp sáng tạo và thương mại hóa kết quả nghiên cứu.
Giám đốc Quỹ NAFOSTED cũng chia sẻ kinh nghiệm xây dựng và vận hành Quỹ phát triển KH&CN và đổi mới sáng tạo của địa phương, giúp các tỉnh, thành có công cụ tài chính linh hoạt để triển khai hoạt động KH&CN hiệu quả. Theo đó, quỹ địa phương là “bàn tay linh hoạt của địa phương và cánh tay nối dài của Nhà nước”, hỗ trợ thiết thực cho nghiên cứu ứng dụng, khởi nghiệp và chuyển giao công nghệ.
Trình bày tham luận tại Hội nghị, Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số quốc gia (NIDIT) Hồ Đức Thắng cũng tập trung trao đổi về chiến lược trí tuệ nhân tạo (AI) quốc gia đến năm 2030, xác định 4 trụ cột chính: hạ tầng số, ứng dụng toàn dân, phát triển nhân lực và làm chủ công nghệ lõi.
Hạ tầng số cho AI là nền móng vững chắc, đòi hỏi phát triển các trung tâm tính toán hiệu năng cao (HPC), hoàn thiện 100% cơ sở dữ liệu quốc gia và chuyên ngành. Ứng dụng AI toàn diện là mục tiêu thứ hai, đưa AI vào hành chính công, giáo dục, y tế và nông nghiệp, theo phương châm “toàn dân, toàn diện - không ai bị bỏ lại phía sau, Viện trưởng Hồ Đức Thắng nhấn mạnh.
Trụ cột thứ ba là nguồn nhân lực, đặt mục tiêu đến năm 2030 đào tạo 50.000 chuyên gia, kỹ sư AI; trong khi trụ cột cuối cùng hướng tới làm chủ công nghệ lõi, phát triển mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) cho tiếng Việt và chip AI “Make in Vietnam”. Viện trưởng Viện NIDIT khẳng định thông điệp xuyên suốt: AI không còn là tương lai - AI là hiện tại. Việt Nam cần hành động quyết liệt để không bị bỏ lại phía sau.
Ngoài những nội dung trên, Hội nghị cũng ghi nhận nhiều tham luận và các ý kiến từ đại diện các Sở KH&CN địa phương về cơ chế phối hợp triển khai nhiệm vụ, quản lý dự án đầu tư KH&CN, đào tạo nhân lực chuyển đổi số và giải pháp nâng cao hiệu quả quản trị dữ liệu khoa học. Các tham luận và ý kiến đều tập trung vào việc đẩy mạnh và phát huy về chuyển đổi số, nguồn lực KH&CN địa phương và tăng tính liên thông giữa Trung ương với địa phương trong quản lý đổi mới sáng tạo.
Trao đổi tại Hội nghị, Thứ trưởng Thường trực Vũ Hải Quân nhấn mạnh, chuyển đổi số không chỉ là ứng dụng công nghệ mà là sự thay đổi căn bản trong phương thức quản lý, điều hành.
Thứ trưởng Thường trực đề nghị, Sở KH&CN các tỉnh, địa phương tiếp tục chủ động triển khai các nhiệm vụ được giao, tích cực tham gia đóng góp cho Luật Khoa học Công nghệ và Đổi mới sáng tạo 2025, coi đây là cơ hội để hoàn thiện hành lang pháp lý, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia./.
