Lực lượng Công an nhân dân tiên phong trong chuyển đổi số quốc gia

Đột phá trong quản trị số - từ tầm nhìn đến hành động

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Đại tướng Lương Tam Quang, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an nhấn mạnh yêu cầu cấp thiết phải xây dựng “đơn vị số, chỉ huy số, cán bộ số” trong toàn lực lượng. Đây không chỉ là định hướng công nghệ mà là bước đổi mới phương thức lãnh đạo, quản trị và vận hành ngành Công an trong kỷ nguyên dữ liệu.

Theo đó, đơn vị số là mô hình được tổ chức, điều hành và giám sát trên nền tảng dữ liệu số, ứng dụng đồng bộ các hệ thống quản lý điện tử. Chỉ huy số là người lãnh đạo sử dụng thông tin thời gian thực, dữ liệu phân tích để ra quyết định nhanh, chính xác và minh bạch. Cán bộ số là đội ngũ chiến sĩ được trang bị năng lực số, kỹ năng xử lý, khai thác và bảo mật dữ liệu, làm chủ công nghệ trong từng lĩnh vực nghiệp vụ.

Trọng tâm của quá trình này là hoàn thiện hành lang pháp lý cho quản trị dữ liệu. Bộ Công an đặt mục tiêu xây dựng khung kiến trúc dữ liệu quốc gia, khung quản trị và từ điển dữ liệu dùng chung, bảo đảm dữ liệu phải “đúng, đủ, sạch, sống, thống nhất và dùng chung”. Khi dữ liệu được định chuẩn và chia sẻ xuyên suốt giữa các đơn vị, quá trình điều hành và thực thi công vụ sẽ dựa trên cơ sở chứng cứ số, giảm thủ tục hành chính, nâng cao tính minh bạch và trách nhiệm giải trình.

Chuyển đổi số trong lực lượng Công an không chỉ là số hóa hồ sơ, mà là tái cấu trúc toàn bộ quy trình hoạt động. Mỗi nhiệm vụ, kế hoạch, báo cáo đều phải được chuẩn hóa, tự động hóa và tích hợp vào hệ thống điều hành điện tử. Từ đó hình thành phương thức làm việc mới, thống nhất và minh bạch hơn, góp phần xây dựng lực lượng “chính quy - tinh nhuệ - hiện đại” phù hợp với yêu cầu bảo vệ an ninh trong thời đại số.

Dữ liệu và công nghệ - trụ cột của nền hành chính số an toàn

Một trong những nền tảng quan trọng của quá trình chuyển đổi số là Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư được đưa vào vận hành từ năm 2021. Hệ thống này đã trở thành “dữ liệu gốc” của quốc gia, phục vụ định danh điện tử, cung cấp thông tin chính xác cho hàng trăm dịch vụ công và ứng dụng xã hội.

Từ dữ liệu dân cư, ngành Công an đang phát triển thêm nhiều hệ thống chuyên ngành như căn cước công dân gắn chip, định danh điện tử, quản lý lưu trú, cấp phép lái xe, đăng ký phương tiện…

Để đáp ứng yêu cầu này, việc phát triển nguồn nhân lực số được coi là then chốt. Bộ Công an định hướng Học viện An ninh nhân dân và Học viện Kỹ thuật - Công nghệ An ninh trở thành trung tâm đào tạo và nghiên cứu hàng đầu về an ninh mạng, dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo. Mục tiêu nhằm hình thành đội ngũ chuyên gia có năng lực làm chủ công nghệ lõi, đủ sức bảo vệ an ninh quốc gia trên không gian mạng, đồng thời góp phần thúc đẩy phát triển công nghiệp an ninh số của Việt Nam.

Đi đôi với xây dựng hạ tầng và nhân lực là nhiệm vụ bảo đảm an toàn dữ liệu và an ninh mạng. Bộ Công an đang mở rộng Trung tâm an ninh mạng quốc gia, triển khai các lớp phòng vệ kỹ thuật số nhiều tầng, nhằm ngăn chặn nguy cơ tấn công, rò rỉ, đánh cắp thông tin. Đây là bước đi mang tính chiến lược, bảo vệ nền tảng dữ liệu quốc gia - tài sản số quan trọng nhất của đất nước.

Kinh tế dữ liệu và xã hội số - tầm nhìn đến năm 2030

Khi dữ liệu được chuẩn hóa và chia sẻ có kiểm soát, giá trị của chuyển đổi số không chỉ dừng ở cải cách hành chính, mà còn mở ra động lực tăng trưởng mới cho kinh tế dữ liệu quốc gia. Dữ liệu dân cư, định danh điện tử, hộ chiếu, y tế, giáo dục hay giao thông khi được kết nối đồng bộ sẽ trở thành nguồn tài nguyên để phát triển các dịch vụ công thông minh, hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới sáng tạo và hoạch định chính sách kinh tế - xã hội.

Chuyển đổi số trong lực lượng Công an vì thế có tác động lan tỏa mạnh mẽ. Khi quy trình quản lý nhà nước được vận hành bằng dữ liệu số, niềm tin của người dân đối với bộ máy công quyền được củng cố, chi phí giao dịch xã hội giảm xuống, năng suất lao động tăng lên. Từ an ninh mạng đến kinh tế dữ liệu, từ chính phủ số đến xã hội số, mọi tầng nấc của đời sống đều được hưởng lợi từ quá trình này.

Bước sang giai đoạn 2025-2030, Bộ Công an đặt mục tiêu tiếp tục hoàn thiện nền hành chính số, phát triển cơ sở dữ liệu dùng chung, mở rộng dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 và thúc đẩy hợp tác với các bộ, ngành trong khai thác dữ liệu quốc gia. Đồng thời, chú trọng hoàn thiện khung pháp lý cho việc chia sẻ và bảo vệ dữ liệu, đảm bảo quyền riêng tư công dân, an toàn hệ thống và tính bền vững của không gian mạng Việt Nam.

Chuyển đổi số không còn là nhiệm vụ riêng của ngành Công an, mà là trách nhiệm chung của toàn xã hội. Tuy nhiên, việc lực lượng Công an nhân dân tiên phong, quyết liệt và bài bản trong công cuộc này đã góp phần định hình mô hình quản trị số kiểu mẫu - nơi công nghệ được vận dụng để phục vụ con người và dữ liệu được quản trị để phục vụ phát triển./.