Hải Phòng thúc đẩy kinh tế số: Từ chiến lược đến từng hành động

Đẩy mạnh thương mại điện tử - mở rộng cơ hội nghề nghiệp cho sinh viên

Ngày 15/11/2025, tại TP Hải Phòng, Sở Công Thương phối hợp với Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) tổ chức chương trình đào tạo và tập huấn về ứng dụng, phát triển thương mại điện tử dành cho sinh viên các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn. Đây là hoạt động cụ thể hóa các chính sách của thành phố nhằm trang bị kiến thức, kỹ năng số, giúp sinh viên tiếp cận hiệu quả với thị trường lao động trong nền kinh tế số.

Phát biểu khai mạc Chương trình, Phó Giám đốc Sở Công Thương Hải Phòng Vũ Thị Kim Phượng nhấn mạnh: Thế giới đang chứng kiến sự chuyển mình mạnh mẽ của nền kinh tế số, trong đó thương mại điện tử là động lực tiên phong thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Bất chấp bối cảnh kinh tế khu vực và toàn cầu còn nhiều khó khăn, thương mại điện tử Việt Nam giai đoạn 2021 - 2025 vẫn duy trì tốc độ tăng trưởng 20 - 27%/năm, với quy mô ước đạt 32 tỷ USD vào năm 2024.

Bà Vũ Thị Kim Phượng khẳng định, thương mại điện tử không yêu cầu vốn lớn hay mặt bằng truyền thống, mở ra cơ hội cho sinh viên khởi nghiệp ngay từ những ý tưởng nhỏ, giúp sản phẩm của Hải Phòng vươn ra thị trường trong và ngoài nước.

Hải Phòng, với vị thế là thành phố cảng lớn nhất miền Bắc, sở hữu hạ tầng giao thông hiện đại, hàng trăm khu, cụm công nghiệp, đã trở thành trung tâm giao thương năng động. Thương mại điện tử của thành phố hiện chiếm 16 - 18% tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng, cao hơn mức trung bình cả nước (12%), với tốc độ tăng trưởng bình quân 23 - 25%/năm.

Sự phát triển mạnh mẽ của logistics, cảng biển thông minh và hạ tầng số đã tạo môi trường lý tưởng để thương mại điện tử bứt phá, góp phần tích cực vào tiến trình chuyển đổi số của thành phố.

Thế hệ sinh viên Hải Phòng đang đứng trước ngưỡng cửa quan trọng để khởi nghiệp và lập nghiệp. Thương mại điện tử chính là chìa khóa mở ra hệ sinh thái nghề nghiệp đa dạng, từ marketing số, phân tích dữ liệu, logistics thông minh đến thiết kế giao diện và công nghệ.

Kỹ năng số sẽ giúp các bạn rèn luyện tư duy đổi mới, thích ứng nhanh và trở thành nguồn nhân lực trẻ, năng động cho nền kinh tế số, Phó Giám đốc Sở Công Thương Hải Phòng Vũ Thị Kim Phượng nhấn mạnh.

Chuẩn bị lực lượng lao động trẻ cho kinh tế số

Chia sẻ tại sự kiện, đại diện Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công thương) bà Nguyễn Phương Ly cho biết, Đông Nam Á đã trở thành một trong những thị trường thương mại điện tử năng động nhất thế giới, với tổng giá trị giao dịch trực tuyến vượt mốc 100 tỷ USD vào năm 2024.

Trong đó, Việt Nam là điểm sáng với doanh thu thương mại điện tử đạt 25 tỷ USD, nằm trong nhóm 10 quốc gia tăng trưởng nhanh nhất thế giới và đứng thứ 3 Đông Nam Á về quy mô thị trường, sau Indonesia và Thái Lan, với hơn 60 triệu người mua sắm trực tuyến.

Tốc độ tăng trưởng ấn tượng này không chỉ phản ánh quy mô thị trường mở rộng mà còn đặt ra yêu cầu rất lớn đối với lực lượng lao động trẻ. Sinh viên cần được trang bị tư duy số, kỹ năng phân tích và hiểu sâu cách các nền tảng vận hành nếu muốn thích ứng với thị trường lao động thương mại điện tử và kinh tế số trong tương lai.

Việc nắm vững khung pháp lý là điều kiện cần để phát triển bền vững trên nền tảng số. Livestream đã trở thành kênh bán hàng quan trọng nhưng đi kèm với đó là yêu cầu minh bạch thông tin, tuân thủ quy định về hàng hóa và trách nhiệm pháp lý của người bán nhằm bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Đây là kiến thức bắt buộc cho sinh viên, những người có thể trở thành chủ thể kinh doanh hoặc nhân sự vận hành nội dung trong tương lai.

Ở góc độ chuyên môn, đại diện Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam chia sẻ những kỹ năng ứng dụng cao, tập trung vào livestream và xây dựng thương hiệu cá nhân trên môi trường số. Chuyên gia nhấn mạnh, trong môi trường cạnh tranh ngày càng gay gắt, năng lực sáng tạo nội dung, kỹ năng xuất hiện trước ống kính, khả năng duy trì tương tác thời gian thực và hiểu biết về thuật toán nền tảng là những yếu tố quan trọng giúp người trẻ tạo dấu ấn và nâng cao hiệu quả kinh doanh.

Một sinh viên Trường Đại học Hải Phòng chia sẻ: Qua chương trình, em đã hiểu rõ hơn về cách vận hành các nền tảng số, cách livestream bán hàng và xây dựng thương hiệu cá nhân. Điều này giúp em tự tin hơn nếu muốn thử sức khởi nghiệp hoặc làm việc trong lĩnh vực thương mại điện tử.

Từ chính sách đến hành động: Livestream bán hàng tại chợ Phú Lộc

Không chỉ tập trung vào đào tạo sinh viên, Hải Phòng còn triển khai nhiều hành động thực tế để thúc đẩy thương mại điện tử trong kinh doanh truyền thống. Ngày 15/11/2025, tại chợ Phú Lộc (xã Tuệ Tĩnh), Sở Công Thương TP Hải Phòng phối hợp Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM) và TikTok Shop tổ chức chương trình livestream bán hàng.

Chương trình được UBND thành phố chỉ đạo nhằm tạo môi trường để tiểu thương tiếp cận các giải pháp giao dịch điện tử, từng bước thích ứng với mô hình kinh doanh mới trong thời đại số. Gần 100 sản phẩm thuộc các ngành hàng khác nhau, bao gồm sản phẩm OCOP, sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu và đặc sản địa phương, đã được giới thiệu trực tuyến, góp phần quảng bá thương hiệu và thúc đẩy giao dịch.

Một tiểu thương chợ Phú Lộc chia sẻ: Ban đầu tôi còn e ngại về việc bán hàng online, nhưng qua chương trình này, tôi được hướng dẫn livestream, quản lý đơn hàng và quảng bá sản phẩm. Tôi thấy việc áp dụng thương mại điện tử thực sự giúp tăng doanh số và mở rộng khách hàng.

Hải Phòng đang phát triển mạnh mẽ hạ tầng số và logistics thông minh. Các cảng biển hiện đại, hệ thống kho vận và hạ tầng giao thông đồng bộ tạo môi trường thuận lợi cho thương mại điện tử bứt phá. Thành phố xác định đây là một trong những yếu tố quan trọng để triển khai chính sách thương mại điện tử đến từng người dân và doanh nghiệp.

Theo bà Vũ Thị Kim Phượng: Hạ tầng là nền tảng cho thương mại điện tử phát triển. Khi logistics, cảng biển, hạ tầng số đồng bộ, doanh nghiệp và tiểu thương sẽ dễ dàng kết nối thị trường trong nước và quốc tế.

Các chuyên gia kinh tế đánh giá, việc Hải Phòng đồng thời phát triển nguồn nhân lực và hạ tầng sẽ giúp thành phố đi trước, tạo lợi thế cạnh tranh so với các địa phương khác.

Chương trình đào tạo sinh viên, hỗ trợ tiểu thương và phát triển hạ tầng số cho thấy quyết tâm đồng bộ từ chính sách đến hành động thực tế của Hải Phòng. Người dân, doanh nghiệp và chính quyền được kết nối trong một hệ sinh thái số, nơi mọi thành phần đều được hưởng lợi từ thương mại điện tử.

Ông Trần Văn Hùng, chủ một doanh nghiệp nhỏ tại Hải Phòng nhận định: Các chính sách hỗ trợ triển khai thực tế như chương trình livestream tại chợ Phú Lộc rất thiết thực. Tôi thấy cơ hội mở rộng thị trường lớn hơn, đồng thời giúp người dân, tiểu thương nắm bắt công nghệ và tiếp cận khách hàng dễ dàng hơn.

Với sự đồng bộ từ chính sách đến hành động thực tế, Hải Phòng đang từng bước đưa thương mại điện tử đến từng người dân, từ sinh viên đến tiểu thương truyền thống. Các chương trình đào tạo, hỗ trợ ứng dụng công nghệ, phát triển hạ tầng số và logistics thông minh tạo nền tảng vững chắc cho một nền kinh tế số năng động, sáng tạo và hội nhập sâu rộng.

Thành phố đang hình thành một hệ sinh thái số, nơi người dân được trang bị kỹ năng, doanh nghiệp tiếp cận thị trường và chính quyền tạo môi trường pháp lý minh bạch, bền vững. Đây là bước đi chiến lược, khẳng định Hải Phòng không chỉ là trung tâm giao thương năng động của miền Bắc mà còn là địa phương dẫn đầu về phát triển thương mại điện tử, mở ra cơ hội nghề nghiệp và kinh doanh số cho mọi người dân./.