Một số lưu ý giúp học sinh Việt Nam viết một bức thư hấp dẫn dự thi viết thư UPU 2026

Chủ đề cuộc thi viết thư UPU lần thứ 55 (năm 2026) là: "Hãy viết thư cho một người bạn, giải thích vì sao sự kết nối giữa người với người lại cần thiết trong thế giới số" (Tiếng Anh: Write a letter to a friend about why human connection matters in a digital world).

Nhằm giúp các em viết được bức thư vừa hay, vừa đúng thể lệ, Ban Giám khảo Cuộc thi Viết thư Quốc tế UPU 55 (năm 2026) Việt Nam chia sẻ cùng các em học sinh một số điểm đáng lưu ý:

Từ khoá của chủ đề cuộc thi

Mỗi năm, UPU luôn chọn vấn đề nổi bật, mang tính toàn cầu để đưa ra chủ đề của cuộc thi. Vì thế, khi tham gia cuộc thi, các em không chỉ được rèn kỹ năng viết văn mà còn có cơ hội thể hiện hiểu biết, suy nghĩ và trách nhiệm của mình về những vấn đề lớn của thời đại.

Về chủ đề cuộc thi năm nay, Ban giám khảo lưu ý những “từ khoá” cần giải quyết trong bức thư hiện ra khá rõ, đó là: Sự kết nối giữa người với người trong thế giới số.

Tuy nhiên, các em cần chú ý: Mặc dù hai từ khóa là sự kết nối và thế giới số có vẻ đã định hướng rõ ràng cho việc chúng ta triển khai bức thư, song yếu tố đặc biệt quan trọng ở đây lại nằm ở con người.

Theo đó, Ban Giám khảo lưu ý, việc đầu tiên, trước khi đặt bút viết thư, các em phải xác định rõ chủ thể người - người viết thư là ai?.

Còn người nhận thư thì chủ đề cuộc thi năm nay yêu cầu rất rõ các em viết thư cho một người bạn. Vậy người nhận thư ấy là ai? Người ấy sẽ thực hiện sứ mệnh gì để cả hai cùng truyền đi một thông điệp khẩn thiết đến người đọc? Điều này tùy thuộc vào trí tưởng tượng và tính sáng tạo của các em.

Công việc tiếp theo là các em cần “giải mã” và hiểu rõ thế nào là “sự kết nối”. Sự kết nối bao gồm những phương thức nào, khía cạnh nào?

Đó là sự kết nối giữa người với người có thể trực tiếp trao đổi, nói chuyện, hoặc gián tiếp qua chữ viết như viết thư tay, trao đổi thông tin trên nền tảng công nghệ số. Sự kết nối qua hành động và giá trị như hợp tác, giúp đỡ, sẻ chia; chung mục tiêu, lý tưởng, niềm tin; thiện nguyện, sáng tạo, đấu tranh vì điều tốt đẹp. Sự kết nối qua cảm xúc - tinh thần như đồng cảm, lắng nghe, thấu hiểu; chia sẻ niềm vui, nỗi buồn, ký ức.

Đặc biệt, các em cần chú ý tầm quan trọng của sự kết nối giữa con người với con người trong thế giới số. Trong thế giới số và mục tiêu thực hiện công dân số tại Việt Nam, sự kết nối còn bao gồm khả năng sử dụng công nghệ áp dụng trong mọi mặt của đời sống, phát triển xã hội, giải phóng con người. Sự kết nối mở rộng, duy trì, chia sẻ thông tin… không chỉ trong một quốc gia mà giữa nhiều quốc gia, giữa một cá nhân với cả thế giới, vượt mọi khoảng cách về không gian và thời gian.

Tuy nhiên, các em cần chú ý: “Chất lượng kết nối giữa người với người vẫn phụ thuộc vào cách con người đối xử với nhau”.

Trong phần chia sẻ về tầm quan trọng của sự kết nối sẽ do mỗi em lựa chọn một điểm nhìn khác nhau với những góc nhìn và câu chuyện khác nhau.

“Mỗi góc nhìn đều cần có một câu chuyện riêng, cách lập luận riêng. Chính điều này tạo nên sự khác biệt mang tính sáng tạo trong mỗi bức thư”, Ban giám khảo lưu ý.

Ban Giám khảo lưu ý: “Sự kết nối giữa con người trong thế giới số là công cụ mạnh mẽ nhưng cần được sử dụng thông minh và cân bằng. Công nghệ nên là cầu nối chứ không phải bức tường ngăn cách chúng ta. Kết nối thực sự có ý nghĩa vẫn xuất phát từ sự chân thành, đồng cảm và thấu hiểu - những yếu tố vượt ra ngoài phương tiện kỹ thuật. Do đó, trong thời đại số, thách thức lớn nhất không phải là kết nối nhiều hơn, mà là kết nối sâu sắc và có ý nghĩa hơn. Và điều quan trọng nhất, chúng ta là con người, chúng ta khác máy móc ở chỗ chúng ta kết nối với nhau bằng trái tim”.

Ban Giám khảo cuộc thi cũng đặc biệt lưu ý thư tham gia cuộc thi Viết thư Quốc tế UPU là một bức thư văn học nên hãy tránh cách viết thư theo kiểu trình bày tư liệu, liệt kê, kể lể chung chung.

"Nếu có nhiều chi tiết sinh động, so sánh hợp lý sẽ lôi cuốn, hấp dẫn và thuyết phục người đọc. Bức thư đoạt giải cao thường là bức thư ý có tưởng độc đáo, có cách lập luận sáng rõ với hành văn vừa giản dị, vừa giàu tính biểu cảm".

Lưu ý về kỹ thuật viết một bức thư đúng thể lệ

Theo Ban Giám khảo, để có một bức thư đúng quy định, việc đầu tiên, các em học sinh cần đọc kỹ Thể lệ cuộc thi. Thể lệ là văn bản được Ban Tổ chức cuộc thi tại Việt Nam công bố chính thức, được chuyển đến các nhà trường và các em học sinh.

Trong Thể lệ cuộc thi, Ban giám khảo lưu ý một số điểm quan trọng:

Đầu tiên, bức thư viết dưới dạng văn xuôi và phải theo đúng thể thức của một bức thư: Phần đầu thư có thời gian, địa điểm viết thư, đối tượng gửi thư, lý do viết thư; Phần nội dung thư chuyển tải toàn bộ chủ đề bức thư; Phần cuối thư là những thông điệp được người viết gửi gắm. Dòng cuối cùng, phía bên phải bức thư có ký tên người viết.

Thứ hai, bức thư dài quá không 800 từ, ghi đầy đủ địa chỉ của mình trên góc trên cùng, bên trái của bức thư và lưu ý không viết tên, thông tin cá nhân trong phần nội dung bức thư.

Thứ ba, trước khi gửi đi, bức thư phải được cho vào phong bì, dán tem bưu chính và ghi số hiệu 11611 ngoài phong bì. Đó là mã Bưu chính của Báo Thiếu niên Tiền phong và Nhi đồng, nơi nhận những bức thư của các em.

Ban Tổ chức Cuộc thi đã chuẩn bị bộ “Cẩm nang hỏi đáp” về cuộc thi. Các em hãy tìm đọc cẩm nang được đăng tải trên các kênh thông tin chính thức của cuộc thi, trên báo Thiếu niên Tiền phong và Nhi đồng.

Ban Giám khảo cuộc thi Viết thư Quốc tế UPU hy vọng nhận được những lá thư hay, độc đáo và “sáng tạo không giới hạn” của các em học sinh trên cả nước./.