Mô hình nuôi gà bằng thảo dược: Hướng đi xanh cho sinh kế bền vững ở Quảng Trị

Trong bối cảnh ngành chăn nuôi chịu nhiều sức ép từ chi phí đầu vào, yêu cầu an toàn thực phẩm, nguy cơ dịch bệnh và biến động thị trường, việc tìm kiếm mô hình sản xuất an toàn sinh học, ít rủi ro và có giá trị gia tăng cao là nhu cầu cấp thiết.

Mô hình nuôi gà bằng thảo dược của anh Nguyễn Tiến Sỹ (phường Đồng Sơn, tỉnh Quảng Trị) triển khai đang thu hút nhiều sự quan tâm. Cách làm này không chỉ giúp nâng cao chất lượng sản phẩm mà còn mang lại nguồn thu ổn định, đóng góp vào định hướng phát triển nông nghiệp xanh của địa phương.

Hiệu quả từ mô hình nuôi gà ứng dụng công thức thảo dược

Trước khi phát triển mô hình trang trại, anh Sỹ có gần 5 năm nuôi gà nhỏ lẻ theo phương thức truyền thống. Dù cách làm này mang lại thu nhập thấp, khó mở rộng và phụ thuộc lớn vào biến động thị trường, nhưng lại trở thành giai đoạn quan trọng giúp anh tích lũy kinh nghiệm thực tế.

Trong thời gian đó, anh chủ động quan sát, tự học hỏi kỹ thuật nuôi, đồng thời từng bước hình thành tư duy sản xuất mới và xây dựng được thị trường tiêu thụ ban đầu.

Nhận thấy muốn phát triển lâu dài phải có hướng đi khác biệt, anh thành lập Công ty TNHH Sản xuất và Nông nghiệp Mộc Nhiên, đầu tư mở rộng chuồng trại và chuyển sang nuôi gà bằng thức ăn phối trộn thảo dược tự nhiên. Đây là bước ngoặt quan trọng giúp anh đầu tư bài bản vào hệ thống chuồng trại, quy trình chăm sóc và nguồn thức ăn đặc thù.

Điểm nổi bật nhất trong mô hình của anh Sỹ là quy trình chế biến thức ăn cho gà dựa trên thảo dược tự nhiên. Không sử dụng hoàn toàn thức ăn công nghiệp, trang trại tự phối trộn nguyên liệu với nhiều thành phần quen thuộc của nông nghiệp địa phương như: đậu xanh, đậu nành, cây chè, cỏ voi, chuối, hoàn ngọc, mật gấu, cỏ xuyến chi...

Nguồn dược liệu phần lớn do trang trại tự trồng để chủ động trong quá trình sản xuất. Sau khi thu hoạch, nguyên liệu được làm sạch, xay nhỏ rồi phối trộn với phụ phẩm nông nghiệp theo tỷ lệ phù hợp với từng giai đoạn sinh trưởng của đàn gà.

Việc sử dụng thảo dược giúp tăng sức đề kháng, giảm gần như hoàn toàn nhu cầu dùng kháng sinh. Theo anh Sỹ, thuốc chỉ được sử dụng trong giai đoạn úm giống, sau đó toàn bộ đàn được chuyển sang khẩu phần thảo dược.

Nhờ quy trình nuôi an toàn sinh học, đàn gà phát triển khỏe, ít bệnh, chất lượng thịt ngon, dai và có hương vị đặc trưng. Sau khoảng 5 tháng, gà đạt trọng lượng 1,6 - 2 kg/con, bán với giá khoảng 80.000 đồng/kg, được thị trường nhà hàng và khách sạn ưa chuộng.

Xây dựng mô hình chăn nuôi tuần hoàn, chủ động từ thức ăn đến đầu ra

Trong những lứa đầu tiên, trang trại chỉ thả nuôi vài nghìn con để theo dõi khả năng thích ứng của gà với thức ăn thảo dược. Kết quả mang lại tín hiệu tích cực, đàn gà phát triển đồng đều, khỏe mạnh và không gặp tình trạng dịch bệnh.

Từ đây, quy mô được mở rộng từ 10.000 con đến 20.000 con cho mỗi chu kỳ phân bổ tại hai cơ sở ở phường Đồng Sơn và xã Nam Trạch. Mỗi cơ sở được bố trí thành 6 phân khu, áp dụng quy trình “cuốn chiếu” để bảo đảm nguồn cung ổn định quanh năm, ngay cả trong mùa mưa lạnh.

Giống gà được mua từ cơ sở giống ri uy tín tại Hải Phòng, phù hợp với phương pháp nuôi bán chăn thả và khẩu phần thức ăn xanh. Gà sau 5 tháng đạt trọng lượng từ 1,6 - 2 kg/con, thịt săn chắc, thơm, hàm lượng dinh dưỡng cao hơn so với gà nuôi bằng thức ăn công nghiệp.

Điều đặc biệt là dù chi phí sản xuất được tối ưu, giá bán gà thương phẩm ở mức phù hợp khoảng 80.000 đồng/kg nhưng chất lượng vượt trội khiến sản phẩm được thị trường ưa chuộng.

Nhờ chủ động nguồn thức ăn thảo dược và giảm chi phí đầu vào, giá bán gà dù không quá cao nhưng lợi nhuận vẫn ổn định. Mỗi năm, trang trại xuất bán 50.000 đến 60.000 con, doanh thu khoảng 12 tỷ đồng, lợi nhuận khoảng 20%-30%.

Anh Sỹ cho biết trang trại được hỗ trợ kỹ thuật nuôi và phòng bệnh từ Sở Nông nghiệp và Môi trường Quảng Trị. Chuồng trại được thiết kế thông thoáng, có sân chơi rộng, phù hợp với thời tiết khắc nghiệt của miền Trung.

Bên cạnh đó, mô hình còn hình thành chu trình tuần hoàn: Phụ phẩm thảo dược và chất thải chăn nuôi được thu gom, xử lý để bón lại cho cây trồng trong khuôn viên, tiết kiệm chi phí và cải thiện môi trường. Cách làm này phù hợp định hướng phát triển nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp xanh tại các địa phương.

Hướng đi mới cho sinh kế bền vững và giảm nghèo đa chiều

Trong bối cảnh chăn nuôi truyền thống liên tục đối mặt với dịch bệnh, giá thức ăn tăng cao và đầu ra bấp bênh, mô hình nuôi gà thảo dược mang lại nhiều ưu điểm: Ít rủi ro dịch bệnh; Chi phí đầu vào thấp; Chất lượng sản phẩm cao; Vận hành tuần hoàn, giảm tác động môi trường và phù hợp xu hướng nông nghiệp bền vững.

Xét theo tiêu chí giảm nghèo đa chiều, mô hình nuôi gà thảo dược không chỉ mang lại thu nhập cao cho người chăn nuôi mà còn góp phần quan trọng vào định hướng phát triển nông nghiệp xanh, an toàn sinh học của tỉnh. Nhờ giảm sử dụng kháng sinh, hạn chế chất thải gây ô nhiễm và tận dụng tối đa phụ phẩm nông nghiệp, mô hình phù hợp với xu hướng sản xuất nông nghiệp tuần hoàn.

Ngoài ra, việc chủ động nguồn thảo dược và thức ăn thô xanh không chỉ giúp giảm chi phí mà còn mở ra hướng phát triển kinh tế phụ trợ, tạo thêm việc làm cho người dân địa phương.

Mô hình của anh Nguyễn Tiến Sỹ cho thấy chỉ cần tư duy đổi mới và cách làm phù hợp, nông dân hoàn toàn có thể tạo ra sản phẩm chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu thị trường và xây dựng sinh kế ổn định theo hướng xanh - sạch - bền vững./.