Đổi mới sáng tạo trong giai đoạn mới: Toàn dân - Hệ sinh thái - Số

Ngày 29/12/2025, Khối ĐMST thuộc Bộ KH&CN đã tổ chức Hội nghị tổng kết công tác năm 2025, triển khai nhiệm vụ năm 2026.

Khối ĐMST gồm 9 đơn vị (Vụ Đánh giá và Thẩm định công nghệ, Cục Sở hữu trí tuệ, Cục Khởi nghiệp và Doanh nghiệp công nghệ, Cục ĐMST, Quỹ Đổi mới công nghệ quốc gia, Viện Sở hữu trí tuệ quốc gia, Viện Ứng dụng Công nghệ, Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông, Trường Cao đẳng Thông tin và Truyền thông).

Đây là khối có quy mô lớn nhất trong Bộ, bao phủ đầy đủ 3 trụ cột then chốt: ĐMST, sở hữu trí tuệ và đào tạo nguồn nhân lực.

Cấu trúc này tạo nền tảng thuận lợi để triển khai đồng bộ các chính sách từ nghiên cứu, sáng tạo đến thương mại hóa và phát triển nhân lực, đáp ứng yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới.

Điểm sáng của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo

Báo cáo tại Hội nghị cho biết công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế, chính sách pháp luật là điểm sáng nổi bật nhất trong năm 2025 của Khối ĐMST. Khối đã chủ trì tham mưu Đảng ủy, Lãnh đạo Bộ KH&CN trình Bộ Chính trị 2 đề án, trình Quốc hội ban hành 2 luật, trình Chính phủ ban hành 4 nghị định, trình Bộ trưởng ban hành theo thẩm quyền 1 thông tư và nhiều văn bản quan trọng khác.

Các đơn vị trong Khối cũng tích cực tham gia xây dựng Luật KH,CN&ĐMST đối với các nội dung thuộc phạm vi theo dõi quản lý của các đơn vị.

Hiện nay các đơn vị trong khối đang tiếp tục hoàn thiện Nghị định quy định về tổ chức và hoạt động của Quỹ Đổi mới công nghệ quốc gia; các văn bản hướng dẫn các Luật được thông qua tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV; Nghị quyết của Chính phủ về xây dựng Đề án quốc gia khởi nghiệp sáng tạo; Quyết định sửa đổi, bổ sung Quyết định số 1068/QĐ-TTg ngày 22/8/2019 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược sở hữu trí tuệ đến năm 2030.

Năm 2025, Việt Nam tiếp tục cải thiện vị thế trong các bảng xếp hạng và chỉ số ĐMST quốc tế.

Cụ thể, chỉ số ĐMST toàn cầu (GII) Việt Nam xếp hạng ở vị trí 44/139 quốc gia, thứ 2 trong nhóm quốc gia thu nhập trung bình thấp. Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo của Việt Nam xếp thứ 55/100 quốc gia, đứng thứ 5 trong ASEAN.

Hiện nay, Việt Nam có 39 doanh nghiệp, tổ chức được chứng nhận hoạt động công nghệ cao; 962 doanh nghiệp KH&CN; 4.000 doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, duy trì 2 kỳ lân công nghệ (MoMo, Sky Mavis).

Trong lĩnh vực chuyển giao và đánh giá công nghệ, Khối đã cấp 29 giấy chứng nhận đăng ký chuyển giao công nghệ (đạt 116% kế hoạch năm và tăng 26% năm 2024); có ý kiến thẩm định 7 dự án quan trọng quốc gia (đạt 116,67 % kế hoạch năm 2025, tăng 16,67 % năm 2024).

Đánh giá năng lực thực tế, thẩm định hồ sơ để thực hiện chỉ định 15 tổ chức giám định thực hiện hoạt động giám định máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ đã qua sử dụng nhập khẩu và trong dự án đầu tư.

Về lĩnh vực sở hữu trí tuệ, đã tiếp nhận hơn 163 nghìn đơn các loại (tăng 7,3% năm 2024); xử lý và cấp văn bằng bảo hộ đạt 125% kế hoạch năm 2025.

Đổi mới sáng tạo xuất phát từ “toàn dân”

Tại Hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, Thứ trưởng Thường trực Vũ Hải Quân, Thứ trưởng Hoàng Minh ghi nhận những nỗ lực của các đơn vị trong toàn Khối ĐMST.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, năm 2025 là một năm rất là đặc biệt với đất nước, đặc biệt khi Bộ Thông tin và Truyền thông và Bộ KH&CN được hợp nhất thành Bộ KH&CN

Thay mặt Ban Thường vụ, Lãnh đạo Bộ, Bộ trưởng trân trọng cảm ơn và biết ơn sự hy sinh, sự vất vả, sự tận tâm, sự tận lực của cán bộ công viên chức và người lao động của cả 9 đơn vị.

Bộ trưởng đánh giá cao nỗ lực của cả 9 đơn vị trong Khối ĐMST. Các đơn vị không chỉ hoàn thành nhiệm vụ thường xuyên mà còn đảm đương tốt những việc đột xuất, chiến lược. Lần đầu tiên rất nhiều việc khó, việc mới trong việc tổ chức bộ máy và phương thức quản lý thì có nhiều thay đổi.

Nếu phải nói 1 từ khóa cho lĩnh vực ĐMST Việt Nam thì có lẽ đó là từ “toàn dân”. Một quốc gia phát triển, đặc biệt là Việt Nam sẽ không thể thành công nếu thiếu “toàn dân”.

3 từ khóa của ĐMST Việt Nam trong giai đoạn tới là "toàn dân", "hệ sinh thái" và "số".

Theo đó, ĐMST chỉ thực sự trở thành phong trào khi được triển khai trên môi trường số, nơi sở hữu trí tuệ được phổ cập, giáo dục đại học được mở rộng và công nghệ đi sâu vào đời sống.

Theo Bộ trưởng, trong 5 - 10 năm tới, ĐMST được kỳ vọng sẽ đóng góp lớn hơn KHCN vào tăng trưởng GDP, trở thành động lực quyết định cho sự phát triển của đất nước.

Đối với Khối ĐMST được tổ chức theo mô hình: Có quản lý nhà nước, có một viện để thực thi và có một quỹ để hỗ trợ.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng yêu cầu chuyển từ hỗ trợ dự án sang kiến tạo thị trường, trong đó Nhà nước đóng vai trò khách hàng đầu tiên, tạo cầu cho sản phẩm và giải pháp mới. Chính sách cần được thiết kế theo chuỗi giá trị hoàn chỉnh, tập trung vào công nghệ chiến lược và quản lý theo kết quả, tác động thực chất.

ĐMST quyết định sự phát triển của KH&CN Việt Nam; sở hữu trí tuệ quyết định sự giàu có của quốc gia; còn đánh giá, thẩm định công nghệ quyết định lựa chọn con đường công nghệ cho Việt Nam.

Để hiện thực hóa sứ mệnh đó, Bộ trưởng yêu cầu, mỗi cán bộ trong Khối cần nuôi dưỡng khát vọng lớn, vững chuyên môn, giữ kỷ luật, làm chủ trí tuệ nhân tạo và đẩy mạnh số hóa trong mọi hoạt động./.