Chuyển đổi số thúc đẩy bình đẳng giới ở nông thôn
Chuyển đổi số đang mở ra cơ hội mới cho bình đẳng giới ở khu vực nông thôn, giúp thu hẹp khoảng cách tiếp cận thông tin và dịch vụ thiết yếu. Khi công nghệ đến gần hơn với người dân, đặc biệt là phụ nữ, bình đẳng giới dần chuyển từ khẩu hiệu sang hành động, tạo nền tảng cho phát triển bền vững.
Thực tiễn ở nhiều làng quê cho thấy, việc tiếp cận kiến thức về bình đẳng giới còn rất hạn chế so với khu vực đô thị. Những tập quán truyền thống kéo dài khiến phụ nữ thường gánh phần lớn công việc không được trả lương trong gia đình, trong khi nam giới chịu áp lực lớn về kinh tế và trách nhiệm “trụ cột”.
Một số vụ việc bạo lực gia đình vẫn xảy ra, nhưng không phải lúc nào cũng được phát hiện và can thiệp kịp thời, do tâm lý e ngại, sợ điều tiếng và thiếu thông tin về các kênh hỗ trợ chính thống.
Trong bối cảnh đó, chuyển đổi số đang mở ra một hướng tiếp cận mới, góp phần đưa bình đẳng giới từ khẩu hiệu thành hành động cụ thể. Công nghệ thông tin, đặc biệt là điện thoại thông minh và Internet, đang từng bước trở thành “chìa khóa” giúp người dân nông thôn tiếp cận tri thức hiện đại.
Thông qua mạng xã hội, cổng thông tin điện tử và các nền tảng video trực tuyến, nội dung tuyên truyền về bình đẳng giới, phòng, chống bạo lực gia đình, kỹ năng xây dựng gia đình hạnh phúc được lan tỏa rộng rãi và dễ tiếp cận hơn.
Không dừng lại ở việc truyền tải thông tin, khi các đường dây nóng được tích hợp trên nền tảng số, dịch vụ tư vấn pháp lý trực tuyến và các kênh hỗ trợ tâm lý từ xa, đang dần thu hẹp khoảng cách địa lý, giúp người dân vùng sâu, vùng xa có thể tiếp cận sự trợ giúp kịp thời.
Đối với cả phụ nữ lẫn nam giới khi gặp khó khăn trong gia đình hoặc lao động, khả năng tìm kiếm hỗ trợ một cách kín đáo, an toàn là bước tiến quan trọng trong việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của chính mình.
Tuy nhiên, chuyển đổi số trong thúc đẩy bình đẳng giới ở nông thôn vẫn còn nhiều lực cản. Hạ tầng viễn thông tại một số địa bàn còn yếu, tình trạng “vùng lõm” sóng Internet chưa được khắc phục triệt để.
Thiết bị thông minh chưa phổ biến đến mọi hộ gia đình, đặc biệt là hộ nghèo, cận nghèo, không ít người dân còn hạn chế kỹ năng số. Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền về các đường dây nóng, kênh hỗ trợ vẫn chưa thực sự chạm tới cộng đồng. Việc thiếu nội dung số hóa phù hợp với văn hóa, ngôn ngữ địa phương cũng làm giảm hiệu quả truyền thông.
Để công nghệ không trở thành yếu tố tạo ra “khoảng cách số” mới, mà thực sự là công cụ thúc đẩy bình đẳng giới, cần triển khai đồng bộ nhiều giải pháp thiết thực.
Trước hết, cần tiếp tục ưu tiên đầu tư mở rộng hạ tầng số tại khu vực nông thôn, miền núi, vùng khó khăn. Song song đó, các địa phương cần đẩy mạnh phổ cập kỹ năng số cơ bản cho người dân, đặc biệt là phụ nữ, thanh niên và nhóm yếu thế, giúp họ chủ động, an toàn hơn khi tiếp cận môi trường số.
Việc xây dựng nội dung truyền thông cần bảo đảm tính cân bằng, phản ánh đúng vai trò, khó khăn và đóng góp của cả nam và nữ, tránh xu hướng thiên lệch, cực đoan hoặc so sánh hơn - kém giữa các giới.
Bên cạnh đó, tận dụng Internet để thiết lập các cộng đồng trực tuyến có kiểm duyệt chủ động. Cộng đồng này phải tạo không gian an toàn để mọi người chia sẻ kinh nghiệm và cùng nhau đề xuất giải pháp can thiệp cụ thể. Mục tiêu nhằm chuyển hóa nhận thức thành hành động thực tế vì bình đẳng.
Chuyển đổi số không phải là công cụ đảm bảo giải quyết triệt để bất bình đẳng giới, nhưng là đòn bẩy quan trọng để bình đẳng giới ở nông thôn đi vào chiều sâu, mang tính thực chất.
Khi người dân được trang bị đủ công cụ, kiến thức và niềm tin để tiếp cận công nghệ, bình đẳng giới sẽ không còn là khẩu hiệu trên các băng rôn, mà trở thành một nếp sống mới, nền tảng vững chắc cho một nông thôn mới văn minh, an toàn và phát triển bền vững./.
