Khoa học đời sống

Bộ não thai nhi có thể nhận diện ngôn ngữ nước ngoài ngay từ trong bụng mẹ

Thùy Linh 10/10/2025 08:22

Một nghiên cứu mới từ Đại học Montreal (Canada) đã hé lộ một phát hiện bất ngờ: Trẻ sơ sinh có khả năng nhận diện và xử lý một ngôn ngữ nước ngoài từng nghe từ trong bụng mẹ. Phát hiện này cho thấy, quá trình tiếp nhận ngôn ngữ của con người bắt đầu ngay từ trong thai kỳ - sớm hơn nhiều so với những gì chúng ta từng nghĩ.

thuy-linh-bai-dich.jpg
Ảnh: Vicki Smith

Đây là lần đầu tiên các nhà khoa học sử dụng hình ảnh não bộ để chứng minh thai nhi và trẻ sơ sinh không chỉ nghe được âm thanh mà còn có thể xử lý ngôn ngữ một cách có chọn lọc, tạo tiền đề cho sự phát triển ngôn ngữ về sau. Nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Nature Communications Biology.

Trước đây, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, thai nhi có thể nhận ra giọng nói quen thuộc, đặc biệt là giọng của người mẹ hoặc phản ứng với âm nhạc và ngôn ngữ. Tuy nhiên, những phát hiện này chủ yếu dựa trên phản ứng hành vi của trẻ như bú, quay đầu hoặc thay đổi nhịp tim - phản ứng gián tiếp.

Trong khi đó, nghiên cứu của Đại học Montreal cung cấp bằng chứng trực tiếp từ hoạt động não bộ, cho thấy, thai nhi không chỉ nghe thấy âm thanh, mà còn bắt đầu hình thành sự nhạy cảm về ngôn ngữ từ trong bụng mẹ.

Chúng ta không nói rằng trẻ sơ sinh "học" được ngôn ngữ trước khi sinh, nhưng chắc chắn thai nhi phát triển sự quen thuộc với một hoặc nhiều ngôn ngữ trong thai kỳ, điều này góp phần định hình mạng lưới xử lý ngôn ngữ não bộ của trẻ ngay từ khi chào đời, GS. Anne Gallagher, nhà tâm lý học thần kinh tại Đại học Montreal, tác giả chính của nghiên cứu chia sẻ.

Nghiên cứu được thực hiện trên 60 phụ nữ mang thai ở tuần thứ 35, trong đó có 39 người được hướng dẫn cho thai nhi nghe 10 phút các câu chuyện được ghi âm sẵn bằng tiếng Pháp (tiếng mẹ đẻ) và một ngôn ngữ nước ngoài là tiếng Do Thái hoặc tiếng Đức (ngôn ngữ có đặc điểm âm học khác biệt với tiếng Pháp) ít nhất hai ngày một lần cho đến khi sinh.

21 người còn lại thuộc nhóm đối chứng, chỉ để thai nhi tiếp xúc tự nhiên với tiếng Pháp mà không có bất kỳ sự can thiệp đặc biệt nào.

Sau khi trẻ được sinh ra, trong khoảng từ 10 giờ đầu tiên đến ngày thứ ba, nhóm nghiên cứu đã sử dụng phương pháp quang phổ cận hồng ngoại chức năng (fNIRS) - một kỹ thuật hình ảnh không xâm lấn, để đo hoạt động não bộ của trẻ khi nghe lại tiếng Đức, tiếng Do Thái và tiếng Pháp.

Kết quả cho thấy, tất cả trẻ sơ sinh đều có hoạt động tăng cao ở thùy thái dương trái - trung tâm xử lý ngôn ngữ của não, khi nghe tiếng Pháp (ngôn ngữ mẹ đẻ). Đáng chú ý, chỉ những trẻ đã từng được nghe tiếng Do Thái hoặc tiếng Đức trong thai kỳ mới có phản ứng não tương tự khi nghe lại các ngôn ngữ này sau sinh. Trong khi đó, những trẻ chưa từng nghe hai ngôn ngữ này chỉ phản ứng ở vùng tiếp nhận âm thanh thông thường, chứ không kích hoạt vùng xử lý ngôn ngữ.

Điều này cho thấy, não bộ trẻ sơ sinh không phải là một "tờ giấy trắng", chuyên gia thần kinh nhi khoa, TS. Ana Carolina Coan (Viện Hàn lâm Thần kinh học Brazil) nhận xét. Thai nhi đã bắt đầu hình thành sự phân biệt ngôn ngữ từ rất sớm.

GS. Anne Gallagher cho biết, ban đầu bà khá lo ngại về thời lượng nghe trong nghiên cứu quá ngắn (chỉ 10 phút) có đủ để tạo nên sự khác biệt hay không. Tuy nhiên, kết quả mà nhóm nghiên cứu thu được là một bất ngờ đầy tích cực, mở ra hướng đi mới cho ngành khoa học thần kinh phát triển, bà chia sẻ.

Không nên hiểu sai mục đích của nghiên cứu này. Việc cho thai nhi nghe ngoại ngữ không đồng nghĩa với việc sẽ giúp trẻ thông minh hơn hay nói nhiều ngôn ngữ hơn, TS. Ana Carolina Coan cho biết. Điều quan trọng là nghiên cứu này giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về quá trình phát triển ngôn ngữ sớm, từ đó phát hiện và can thiệp sớm các rối loạn ngôn ngữ - vấn đề ảnh hưởng đến khoảng 5-10% trẻ em tại Hoa Kỳ.

"Cần nhận thức rằng, sự phát triển ngôn ngữ bắt đầu từ rất sớm, không phải từ lúc trẻ bắt đầu nói. Đây là thông tin vô cùng quý giá đối với các nhà giáo dục, chuyên gia ngôn ngữ và bác sĩ lâm sàng", TS. Coan nhấn mạnh./.

Theo Scientificamerican
https://www.scientificamerican.com/article/babies-brains-recognize-foreign-languages-they-heard-before-birth/
Copy Link
https://www.scientificamerican.com/article/babies-brains-recognize-foreign-languages-they-heard-before-birth/
Nổi bật
    Mới nhất
    Bộ não thai nhi có thể nhận diện ngôn ngữ nước ngoài ngay từ trong bụng mẹ