Ba trụ cột chiến lược cho nông thôn mới giai đoạn 2026 - 2030
Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) đang bước vào giai đoạn chuẩn bị cho chu kỳ 2026 - 2030. Nếu giai đoạn trước tập trung vào "diện mạo" và hạ tầng cơ bản thì giai đoạn tới sẽ là cuộc cách mạng về "chất", xoay quanh ba trụ cột chiến lược: Kinh tế số; văn hóa bản sắc; môi trường bền vững.
Trụ cột kinh tế: Từ sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông thôn
Điểm mới nhất trong đánh giá NTM giai đoạn 2026 - 2030 là việc chuyển dịch mạnh mẽ từ tư duy "sản xuất" sang tư duy "kinh tế đa giá trị".
.jpg)
Về số hóa sản xuất: Các xã đạt chuẩn sẽ được đánh giá dựa trên mức độ ứng dụng công nghệ số vào truy xuất nguồn gốc, thương mại điện tử và quản lý trang trại thông minh.
Về phát triển liên kết chuỗi: Không chỉ đo lường bằng thu nhập bình quân, tiêu chí mới sẽ nhấn mạnh vào vai trò của các Hợp tác xã kiểu mới và doanh nghiệp đầu tàu trong việc tạo ra chuỗi giá trị bền vững cho nông sản OCOP.
Về kinh tế dịch vụ: Khuyến khích phát triển công nghiệp chế biến và dịch vụ hỗ trợ nông nghiệp ngay tại địa phương để tạo việc làm tại chỗ.
Trụ cột văn hóa - xã hội: Lấy con người làm trung tâm
Xây dựng NTM giai đoạn này xác định đích đến cuối cùng là sự hài lòng và hạnh phúc của người dân. Thay vì "phố hóa" nông thôn bằng những khối bê tông rập khuôn, tiêu chí đánh giá sẽ ưu tiên việc giữ gìn kiến trúc truyền thống và không gian văn hóa đặc trưng của từng vùng miền. Chất lượng y tế thông minh và giáo dục số sẽ là thước đo quan trọng. Việc tiếp cận các dịch vụ công trực tuyến giúp người dân nông thôn hưởng thụ tiện ích ngang bằng với khu vực thành thị.
Nhằm giữ vững an ninh và sự bình yên, "xã hội nông thôn kỷ cương, an toàn" trở thành tiêu chí cứng để đảm bảo môi trường sống lành mạnh, thu hút trí thức trẻ trở về khởi nghiệp.
Trụ cột môi trường và thích ứng: Hướng tới nông nghiệp xanh
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu diễn biến phức tạp, trụ cột môi trường không còn là tiêu chí "phụ" mà trở thành điều kiện tiên quyết.
Đánh giá NTM 2026 - 2030 sẽ chú trọng vào các mô hình xử lý chất thải thành tài nguyên, nông nghiệp hữu cơ giảm phát thải (Net Zero).
Để giữ gìn cảnh quan bền vững, không chỉ trồng hoa ven đường mà còn xây dựng hệ sinh thái nông thôn bền vững với hệ thống thoát nước tự nhiên, bảo vệ nguồn nước và đa dạng sinh học.
Với trụ cột này, các địa phương phải chứng minh được khả năng chống chịu trước thiên tai thông qua hạ tầng thủy lợi đa mục tiêu và các kịch bản ứng phó khẩn cấp.
Việc xác lập rõ ba trụ cột này giúp các địa phương tránh được tình trạng chạy theo thành tích bề nổi. Giai đoạn 2026 - 2030 kỳ vọng sẽ tạo ra những "vùng quê đáng sống", nơi nông dân là những "chủ thể văn minh", làm chủ công nghệ và có thu nhập cao từ chính mảnh đất quê hương.
Với ba trụ cột vững chắc này, nông thôn Việt Nam hứa hẹn sẽ trở thành những miền quê hiện đại nhưng vẫn đậm đà hồn cốt dân tộc./.
