Việt Nam đạt được nhiều thành tựu vượt trội trong giảm nghèo bền vững
Việt Nam đang tiếp tục khẳng định vị thế là một trong những quốc gia thành công nhất về giảm nghèo trên thế giới. Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững 2021-2025 đã tạo nên một bước ngoặt lịch sử, không chỉ đưa hàng triệu người thoát nghèo mà còn xây dựng nền tảng phát triển bao trùm và bền vững, được ví như "một cuộc cách mạng".
Vượt mục tiêu giảm nghèo, chạm ngưỡng lịch sử
Bất chấp những thách thức toàn cầu từ đại dịch COVID-19 và biến đổi khí hậu, Việt Nam đã hoàn thành và vượt các mục tiêu đề ra. Kết quả giảm nghèo giai đoạn 2021-2025 cho thấy nỗ lực phi thường của cả hệ thống chính trị.
Tỷ lệ nghèo đa chiều toàn quốc ước tính năm 2024 chỉ còn khoảng 2,4%. Tính đến tháng 6/2025, tỷ lệ hộ nghèo toàn quốc thậm chí giảm xuống còn khoảng 1,93%. Tại các địa bàn khó khăn, kết quả còn ấn tượng hơn: Tỷ lệ hộ nghèo tại các huyện nghèo giảm mạnh từ 45% xuống còn 24,86%. Khu vực đồng bào dân tộc thiểu số, tỷ lệ này đã hạ từ 25% xuống chỉ còn 12,55%.
Thành tựu này không chỉ là con số mà còn là minh chứng cho sự cải thiện đáng kể về đời sống tại các địa bàn "lõi nghèo".
Những kết quả ấn tượng này đến từ việc Việt Nam kiên định áp dụng cách tiếp cận nghèo đa chiều, không chỉ đo lường thiếu hụt thu nhập mà còn mở rộng sang giáo dục, y tế, nhà ở, nước sạch - vệ sinh và thông tin. Cách tiếp cận này giúp xác định đúng nhóm yếu thế, từ đó triển khai các chính sách hỗ trợ trúng và đúng nhu cầu của người dân.
Chính phủ đã đẩy mạnh thực hiện hàng loạt chính sách thiết thực như hỗ trợ vay vốn ưu đãi, nâng cấp cơ sở hạ tầng ở vùng nghèo, mở rộng bảo hiểm y tế cho người dân khó khăn, đào tạo nghề gắn với tạo việc làm. Nhờ đó, hàng trăm nghìn hộ không chỉ thoát nghèo mà còn thoát nghèo bền vững, không bị tái nghèo khi gặp cú sốc kinh tế - xã hội.
Đổi mới tư duy
Thành công của giai đoạn 2021-2025 đến từ việc chuyển đổi chiến lược, tập trung vào tính bền vững và khả năng tự lực của người dân.
Tiên phong áp dụng chuẩn nghèo đa chiều (MPI)
Việt Nam tự hào là quốc gia đầu tiên ở châu Á và là một trong 30 quốc gia đầu tiên trên thế giới áp dụng chuẩn nghèo đa chiều (MPI). Việc áp dụng chỉ số MPI giúp đánh giá kết quả giảm nghèo toàn diện hơn, không chỉ dựa vào thu nhập mà còn bổ sung các thiếu hụt về y tế, giáo dục, nhà ở, nước sạch và thông tin. Chuẩn nghèo mới cũng được nâng lên, phản ánh tư duy nhân văn về việc coi nghèo còn là thiếu cơ hội phát triển toàn diện.
Tập trung vào sinh kế bền vững
Chương trình Mục tiêu quốc gia đã huy động nguồn vốn tối thiểu 75.000 tỉ đồng (hơn 3 tỉ USD) để thực hiện 7 dự án thành phần trọng tâm. Điểm nổi bật là việc chuyển từ chính sách hỗ trợ "cho không" sang hỗ trợ có điều kiện, khuyến khích khởi nghiệp nông thôn.
Gần 45.000 tỷ đồng ngân sách đã được sử dụng để tạo ra hơn 10.000 mô hình sinh kế và việc làm cho gần 125.000 lao động thuộc hộ nghèo và cận nghèo.
Chính sách giảm nghèo gắn liền với đổi mới mô hình tăng trưởng, mở rộng đào tạo nghề, và phát triển Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP).
Đảm bảo an sinh xã hội và nâng tầm chất lượng sống
Công tác giảm nghèo không chỉ dừng ở tỷ lệ mà còn thể hiện qua sự cải thiện chất lượng cuộc sống và an sinh xã hội.
Chính phủ xác định hỗ trợ nhà ở là nhiệm vụ chính trị đặc biệt quan trọng, có ý nghĩa nhân văn sâu sắc. Đến nay, tổng cộng 107.941 nhà tạm, nhà dột nát đã được hỗ trợ xóa bỏ, trong đó 61.496 căn đã hoàn thành.
Thu nhập bình quân đầu người năm 2023 đạt hơn 100 triệu đồng (tương đương hơn 4.000 USD), tăng 25% so với năm 2019.
Tỷ lệ hộ nghèo tham gia bảo hiểm y tế đạt trên 95%. Nhiều đối tượng yếu thế được ngân sách Nhà nước hỗ trợ mua bảo hiểm y tế.
Được cộng đồng quốc tế đánh giá cao
Thành quả xóa đói, giảm nghèo của Việt Nam được cộng đồng quốc tế đánh giá cao, trở thành "một câu chuyện thành công truyền cảm hứng trên toàn cầu".
Ngân hàng Thế giới (WB) gọi Việt Nam là "một trong những câu chuyện thành công nhất về giảm nghèo trên thế giới" và nhấn mạnh tiến bộ đạt được là "gần như không có tiền lệ".
Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) đánh giá cao cách tiếp cận đa chiều và bền vững của Việt Nam, thường xuyên xếp hạng Việt Nam ở nhóm có Chỉ số Phát triển con người (HDI) cao.
Sự công nhận này khẳng định đường lối phát triển "lấy dân làm gốc" của Đảng và Nhà nước Việt Nam là hoàn toàn đúng đắn, thể hiện tính ưu việt của chính sách nhân văn và hiệu quả trong phát triển bao trùm.
Thách thức và tầm nhìn chiến lược
Dù đạt được thành tựu lớn, công cuộc giảm nghèo vẫn còn nhiều thách thức, tỷ lệ nghèo đa chiều cao ở vùng sâu, vùng xa; nguy cơ tái nghèo do biến đổi khí hậu và khoảng cách giàu - nghèo còn lớn.
Trong kỷ nguyên mới, Việt Nam xác định cần tiếp tục hoàn thiện chính sách giảm nghèo đa chiều; Tăng cường đầu tư vào vùng sâu, vùng xa, gắn với phát triển hạ tầng, giáo dục, y tế; Đẩy mạnh đào tạo nghề, chuyển đổi sinh kế; Ứng dụng khoa học, công nghệ và chuyển đổi số để mở rộng cơ hội việc làm; Tích hợp giảm nghèo với ứng phó biến đổi khí hậu, xây dựng mô hình sinh kế xanh, bền vững.
Tất cả nhằm mục tiêu cao nhất là "không để ai bị bỏ lại phía sau", tiến tới kỷ nguyên vươn mình, củng cố vị thế và tầm ảnh hưởng của Việt Nam trên trường quốc tế./.
