Văn Hán chuyển mình nhờ truyền thông chính sách gắn với phát triển kinh tế
Nhờ biết khai thác vai trò của truyền thông chính sách như một công cụ thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, từ một vùng bán sơn địa còn đối mặt nhiều hạn chế về hạ tầng và thông tin, xã Văn Hán, tỉnh Thái Nguyên đang chuyển mình mạnh mẽ.
Truyền thông tiếp cận tận thôn bản: Thay đổi từ yếu tố nền tảng
Nhiều năm trước, hạ tầng thông tin tại xã Văn Hán còn phân tán với hệ thống Internet yếu, loa truyền thanh xuống cấp; nhiều thôn bản ở vùng sâu gần như tách biệt với dòng chảy thông tin.
Xác định thông tin là điều kiện tiên quyết để giảm nghèo bền vững, chính quyền địa phương đã ưu tiên đầu tư đồng bộ hạ tầng điện, mạng Internet, loa truyền thanh và trung tâm học tập cộng đồng, giúp phủ sóng thông tin tới từng thôn bản. Từ đó, người dân xã có cơ hội tiếp cận các chương trình hỗ trợ sản xuất, vay vốn ưu đãi, học nghề và tập huấn kỹ thuật một cách nhanh chóng hơn.
Văn Hán vốn có thế mạnh về cây chè và kinh tế rừng, nhưng hiệu quả trước đây chưa tương xứng vì giống cũ, quy trình sản xuất lạc hậu và liên kết thị trường chưa bền vững.
Từ năm 2020, xã đẩy mạnh truyền thông về tái cơ cấu nông nghiệp, vận động người dân cải tạo vườn chè, trồng giống mới, tham gia các mô hình VietGAP và hữu cơ. Thông tin về kỹ thuật chăm sóc, quy chuẩn an toàn hay thị trường tiêu thụ được truyền tải qua nhiều hình thức: tập huấn, video hướng dẫn, nhóm Zalo cộng đồng, loa truyền thanh hoặc các buổi họp dân. Nhờ vậy, người dân hiểu rõ lý do cần chuyển đổi, nắm được cách làm và an tâm khi tham gia mô hình mới.
Hiệu quả thấy rõ khi diện tích chè chuẩn VietGAP và hữu cơ tăng nhanh, sản lượng ổn định hơn, giá trị sản phẩm tăng đáng kể. Nhiều hộ gia đình có thu nhập cao hơn trước từ 1,5 - 2 lần.
Trong lĩnh vực lâm nghiệp, truyền thông đã giúp người dân nhận thức rõ lợi ích của rừng gỗ lớn và tiêu chuẩn FSC (Chứng chỉ quản lý rừng bền vững). Các lớp tập huấn, mô hình mẫu và hoạt động truyền thông trực quan thúc đẩy hộ dân chuyển đổi phương thức canh tác, hướng đến sản xuất bền vững và giá trị kinh tế cao hơn.
Đồng thời, chính quyền xã thúc đẩy hình thành các cơ sở chế biến lâm sản ngay tại địa phương, qua đó tạo thêm việc làm cho người dân và hạn chế sự lệ thuộc vào thương lái. Việc xây dựng chuỗi liên kết từ sản xuất đến chế biến và tiêu thụ đã góp phần mang lại nguồn thu nhập ổn định, bền vững hơn trước đây cho người dân.
Mở rộng không gian sinh kế nhờ truyền thông định hướng dài hạn
Bên cạnh truyền thông về nông nghiệp, Văn Hán chú trọng quảng bá du lịch cộng đồng dựa trên cảnh quan tự nhiên và văn hóa bản địa. Các mô hình trải nghiệm gắn với cây chè được giới thiệu rộng rãi, từ hoạt động thu hái vào buổi sáng, chế biến vào buổi chiều đến sinh hoạt văn nghệ buổi tối. Đây là bước đi mở ra nguồn thu mới cho người dân và góp phần xây dựng hình ảnh địa phương.
Trong bối cảnh chuyển đổi số nông thôn, xã tăng cường truyền thông về ứng dụng khoa học kỹ thuật, nông nghiệp hữu cơ, bảo vệ môi trường và xây dựng thương hiệu nông sản. Điều này tạo nền tảng cho phát triển bền vững không chỉ trong sản xuất chè mà còn trong toàn bộ hệ sinh thái kinh tế của địa phương.
Truyền thông hiệu quả giúp chính quyền gần dân
Truyền thông chính sách tại Văn Hán không dừng ở vai trò phổ biến thông tin, mà còn tạo nên nền tảng cho quản trị minh bạch và phục vụ người dân hiệu quả hơn. Tổ công nghệ số cộng đồng được ủy ban nhân dân xã giao nhiệm vụ hướng dẫn người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến, đăng ký giấy tờ, tra cứu thủ tục hay cài đặt các ứng dụng thiết yếu như VNeID.
Nhờ đó, tỷ lệ hồ sơ nộp trực tuyến của xã đạt trên 93%, hầu hết được xử lý đúng và trước hạn. Những con số này cho thấy, truyền thông rõ ràng đã thúc đẩy người dân tiếp cận chính sách một cách dễ dàng, tiết kiệm thời gian và chi phí.
Đảng ủy xã phân công cán bộ phụ trách từng chi bộ, theo dõi sát tình hình, tiếp nhận phản ánh và giúp tháo gỡ kịp thời các vướng mắc của người dân. Nhờ vậy, khoảng cách giữa chính sách và thực tiễn được rút ngắn. Các chương trình giảm nghèo, hỗ trợ sản xuất đi vào thực tiễn từng hộ, từng đồi chè, từng bản làng. Các tổ chức đoàn thể đóng vai trò cầu nối khi phối hợp mở lớp tập huấn, chuyển giao kỹ thuật và nhân rộng mô hình hiệu quả trong từng thôn bản.
Thành công của Văn Hán cho thấy, truyền thông chính sách không chỉ là phương tiện phổ biến thông tin, mà là một yếu tố cấu thành của quá trình phát triển địa phương. Khi thông tin rõ ràng, minh bạch và phù hợp với từng nhóm đối tượng, người dân có thể hiểu chính sách và nhận thức rõ quyền lợi của mình, mạnh dạn thay đổi phương thức sản xuất, chủ động tiếp cận hỗ trợ của Nhà nước, hạn chế tái nghèo thông qua kế hoạch sinh kế dài hạn. Kết quả là tỷ lệ hộ nghèo đa chiều tại xã giảm còn 7,2%, chất lượng đời sống được cải thiện và nhiều mô hình kinh tế mới đang dần hình thành.
Truyền thông chính sách đã và đang đóng vai trò như chất xúc tác để từng nương chè, từng cánh rừng, từng mô hình sản xuất trở thành “điểm sáng” trong bức tranh kinh tế nông thôn mới./.
Tài liệu tham khảo:
1. Minh Huế (2025), Khi truyền thông chính sách trở thành động lực phát triển kinh tế ở Văn Hán (Thái Nguyên), Tạp chí Công Thương, https://tapchicongthuong.vn/khi-truyen-thong-chinh-sach-tro-thanh-dong-luc-phat-trien-kinh-te-o-van-han--thai-nguyen-331705.htm.
2. Trần Việt (2025), Văn Hán - Thái Nguyên: Tạo chuyển biến từ nâng cao nhận thức và đa dạng hóa kênh tiếp cận thông tin, Báo Đại Đoàn Kết, https://daidoanket.vn/van-han-thai-nguyen-tao-chuyen-bien-tu-nang-cao-nhan-thuc-va-da-dang-hoa-kenh-tiep-can-thong-tin.html.
