Từ Hội quán nông dân đến “làng thông minh”
Từ một vùng quê thuần nông phụ thuộc nhiều vào thiên nhiên, xã Tân Thuận Tây trước đây (nay thuộc phường Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp) đã vươn mình mạnh mẽ, trở thành “làng thông minh” nông thôn mới đầu tiên của tỉnh.
Hành trình chuyển mình của Tân Thuận Tây được ươm mầm từ mô hình Hội quán nông dân - một sáng kiến đặc trưng của Đồng Tháp. Với sự quan tâm, đầu tư đồng bộ của Nhà nước cùng tinh thần chủ động, dám đổi mới của người dân, vùng quê này từng bước hình thành một cộng đồng nông thôn hiện đại, đáng sống.
Từ Hội quán nông dân đến "làng thông minh" nông thôn mới
Tân Thuận Tây - vùng chuyên trồng xoài đặc sản đặc trưng của tỉnh Đồng Tháp, từng đối mặt với nhiều khó khăn do canh tác theo kiểu truyền thống. Tuy nhiên, chỉ trong vài năm, nơi đây đã chuyển mình mạnh mẽ, trở thành hình mẫu về ứng dụng công nghệ và tư duy đổi mới trong nông nghiệp và đời sống.
Ngày nay, khi đến Tân Thuận Tây, du khách sẽ được trải nghiệm những vườn xoài bạt ngàn, đặc biệt là giống xoài cát chu nức tiếng.
Ông Lê Hoàng Tùng, Giám đốc Hợp tác xã Xoài Tân Thuận Tây, cho biết, hiện nay, Tân Thuận Tây, ngoài 500 ha xoài trồng theo hướng rải vụ, VietGAP, hữu cơ… để vừa ứng biến với thị trường vừa liên kết sản xuất nâng cao giá trị, người dân còn chủ động làm du lịch cộng đồng, phát huy tài nguyên bản địa và ứng dụng khoa học công nghệ vào đời sống.
Nền tảng cho sự thay đổi đó chính là mô hình Hội quán nông dân - nơi bà con cùng ngồi lại, chia sẻ kinh nghiệm, học hỏi kiến thức mới và tìm giải pháp cho những vấn đề chung. Từ thực tiễn hoạt động hiệu quả của các Hội quán, Trung ương và tỉnh Đồng Tháp đã chọn Tân Thuận Tây làm điểm triển khai thí điểm Đề án xây dựng “làng thông minh”.
Hội quán - Hạt nhân của sự liên kết cộng đồng
Tâm Quê Hội quán được thành lập năm 2017, là Hội quán đầu tiên của Tân Thuận Tây. Những ngày đầu, việc vận động bà con tham gia gặp không ít khó khăn do thói quen sản xuất riêng lẻ đã ăn sâu. Tuy nhiên, với sự đồng hành của chính quyền địa phương và quyết tâm thay đổi của người dân, Hội quán dần trở thành điểm tựa tinh thần và tri thức cho cộng đồng.
Hiện nay, Tâm Quê Hội quán có 45 thành viên, sinh hoạt định kỳ vào ngày 20 hằng tháng với sự tham gia của lãnh đạo địa phương, hợp tác xã, doanh nghiệp và các nhà khoa học. Không chỉ bàn chuyện kỹ thuật canh tác, thị trường hay liên kết sản xuất, Hội quán còn là không gian gắn kết tình làng nghĩa xóm, lan tỏa tinh thần nông nghiệp tử tế.
Từ hiệu quả của Tâm Quê Hội quán, địa phương tiếp tục thành lập thêm Thuận Tân và Nhân Tân Hội quán, tạo nền tảng vững chắc cho việc hình thành “làng thông minh” Tân Thuận Tây.
Số hóa làng quê, nâng cao chất lượng sống
Trên nền tảng Hội quán, mô hình “làng thông minh” tại Tân Thuận Tây được triển khai đồng bộ với hàng loạt hệ thống công nghệ hiện đại. Nổi bật là hệ thống camera giám sát an ninh, trật tự trên các tuyến đường liên ấp; hệ thống quan trắc môi trường; hệ thống tưới tự động phục vụ sản xuất nông nghiệp; hệ thống đèn chiếu sáng công cộng thông minh.
Các hạng mục này đã đi vào hoạt động ổn định, mang lại lợi ích thiết thực, giúp người dân vừa nâng cao hiệu quả sản xuất, vừa cải thiện điều kiện sinh hoạt hằng ngày.
“Làng thông minh” Tân Thuận Tây hướng đến phát triển bền vững. Mọi hoạt động liên quan đến môi trường sản xuất, môi trường sống, phát triển kinh tế, kỹ thuật, đổi mới sáng tạo và quản trị đều được thể hiện qua phần mềm, tạo nên một hệ sinh thái kết nối cộng đồng, chính quyền và doanh nghiệp.
Hệ thống cơ sở dữ liệu lớn được xem là “trái tim” của mô hình. Nhờ ứng dụng khoa học công nghệ và trí tuệ nhân tạo, dữ liệu về đất đai, môi trường, thời vụ, thị trường được phân tích, khai thác hiệu quả, giúp phát huy tối đa lợi thế địa phương. Người dân có thể dễ dàng truy cập và quản lý thông tin qua điện thoại thông minh, từ đó đưa ra quyết định sản xuất phù hợp.
Đồng Tháp đã xác định mô hình “làng thông minh” là nền tảng quan trọng cho sự hợp tác bền chặt giữa chính quyền và người nông dân. Do đó, trong thời gian qua, tỉnh không ngừng củng cố và hoàn thiện mô hình này. Đến nay, toàn tỉnh đã phát triển 153 Hội quán với tổng số 7.883 thành viên.
Tinh thần cốt lõi xuyên suốt của mô hình là sự chăm chỉ, tự lực, hợp tác và hỗ trợ lẫn nhau. Tại Tân Thuận Tây, các Hội quán còn đẩy mạnh phát triển du lịch cộng đồng, khai thác giá trị tài nguyên bản địa và gìn giữ nét văn hóa truyền thống.
Theo UBND phường Cao Lãnh, hiện thu nhập bình quân của người dân trên địa bàn đạt hơn 70 triệu đồng/người/năm. Tuy nhiên, mục tiêu cuối cùng của địa phương không chỉ dừng lại ở con số thu nhập, mà là xây dựng Tân Thuận Tây trở thành miền quê đáng sống - nơi mỗi người dân luôn cảm thấy bình yên, hạnh phúc và tự hào./.
