Truyền thông - Nền tảng thực thi chính sách và quản trị công
Trong quản trị công hiện đại, truyền thông không chỉ là hoạt động hỗ trợ mà là nền tảng giúp chính sách đi vào đời sống, bảo đảm mọi quyết định của Nhà nước được người dân hiểu đúng, tin tưởng và đồng hành thực hiện.
Truyền thông - Cầu nối để chính sách đi vào đời sống
Trong quản trị công, việc ban hành chính sách chưa bao giờ là bước cuối cùng. Mỗi chính sách chỉ thực sự có ý nghĩa khi được cộng đồng hiểu đúng, đồng thuận và tham gia thực thi. Bởi vậy, truyền thông ngày càng được nhìn nhận như công cụ của quản trị hiện đại - yếu tố kết nối giữa nhà nước và người dân trên nền tảng hiểu biết chung.
Từ truyền đạt một chiều đến cơ chế đối thoại hai chiều
Trong nhiều năm, hoạt động truyền thông trong cơ quan nhà nước ở các quốc gia thường bị thu hẹp vào các hình thức thông báo, họp báo, hoặc đăng tải văn bản trên cổng thông tin điện tử. Tuy nhiên, cách tiếp cận này chỉ dừng lại ở mức cung cấp thông tin mà chưa tạo ra sự thấu hiểu - điều kiện để chính sách có thể đi vào thực tế.
Một hệ thống truyền thông hiệu quả, trên thực tế, đóng vai trò tương tự trong lĩnh vực kinh tế - xã hội. Không một chính sách công nào có thể tồn tại bền vững nếu thiếu một cơ chế truyền thông đủ năng lực truyền tải tri thức, gia tăng mức độ thấu hiểu và xây dựng niềm tin. Niềm tin này là nền tảng để chính sách đi vào cuộc sống một cách nhẹ nhàng và bền vững.
Ngược lại, khi chính sách được truyền đạt bằng ngôn ngữ dễ hiểu, có giải thích bối cảnh, được minh họa bằng ví dụ thực tế và được phổ biến qua các kênh mà người dân thường sử dụng, quá trình tiếp nhận trở nên nhẹ nhàng, tự nhiên hơn. Người dân không chỉ được giải thích mà còn có quyền phản hồi, góp ý và tham gia vào những vấn đề ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống của mình.
Đó là lý do truyền thông chính sách cần vượt qua mức độ thông báo để trở thành cơ chế đối thoại hai chiều - nơi người dân được giải thích, được tham gia và được góp ý.
Truyền thông chính sách phải là quá trình xuyên suốt
Truyền thông cần được lồng ghép xuyên suốt toàn bộ các giai đoạn của một chính sách.
Khi nhận diện vấn đề, truyền thông giúp minh bạch thông tin, thực trạng, đồng thời lắng nghe phản hồi của nhóm đối tượng mà chính sách hướng đến.
Trong giai đoạn soạn thảo và tham vấn, truyền thông đóng vai trò giải thích dự thảo, công bố phương án, thu nhận góp ý từ chuyên gia và người dân.
Trong giai đoạn ban hành và triển khai, truyền thông hướng dẫn thực thi, làm rõ quyền lợi và trách nhiệm của người dân. Đồng thời, truyền thông giúp theo dõi tác động, thu nhận phản hồi của người dân để cơ quan hoạch định kịp thời điều chỉnh chính sách.
Khi truyền thông được tích hợp từ đầu và duy trì liên tục, người dân sẽ cảm thấy họ được tham gia, được lắng nghe và có vai trò trong quá trình hoạch định chính sách. Nhờ đó, mức độ đồng thuận và chủ động tuân thủ tăng lên, giảm đáng kể áp lực triển khai đối với cơ quan quản lý.
Liên hệ thực tiễn với Việt Nam
Trong bối cảnh Việt Nam đang thúc đẩy chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo và hoàn thiện thể chế, truyền thông chính sách cần được xem như một cấu phần quan trọng của quản trị công hiện đại.
Trước hết các bộ, ngành và địa phương nên ưu tiên đào tạo bài bản về kỹ năng truyền thông chính sách cho đội ngũ cán bộ, đặc biệt là kỹ năng diễn giải chính sách bằng ngôn ngữ đại chúng, xử lý khủng hoảng truyền thông và tương tác đa kênh. Việc ban hành hướng dẫn thống nhất về truyền thông chính sách từ Trung ương cũng giúp bảo đảm tính chuyên nghiệp và nhất quán trên toàn hệ thống.
Bên cạnh đó, cơ quan hoạch định chính sách có thể tăng cường các hình thức tham vấn, như các nền tảng góp ý trực tuyến, khảo sát hoặc đối thoại mở với cộng đồng thụ hưởng chính sách. Đây là những phương thức phù hợp với bối cảnh dân số trẻ, sử dụng internet phổ biến và nhu cầu tham gia chính sách ngày càng cao.
Ngoài ra, việc phát triển mạng lưới truyền thông chính sách đa bên là xu hướng tất yếu. Trong đó, báo chí và các cơ quan truyền thông chính thống đóng vai trò truyền tải thông tin, phân tích chính sách và định hướng dư luận. Các kênh mạng xã hội của cơ quan nhà nước, vốn đang ngày càng tiếp cận hiệu quả với giới trẻ nhờ hình thức truyền tải trực quan, sinh động. Các tổ chức xã hội, đoàn thể, giúp truyền tải chính sách đến các nhóm cộng đồng một cách gần gũi, dễ tiếp nhận. Sự tham gia của nhiều chủ thể sẽ tạo nên hệ sinh thái truyền thông chính sách đa chiều, bảo đảm thông tin được chuyển tải đầy đủ, chính xác và phù hợp với từng nhóm dân cư.
Khi người dân hiểu rõ lý do và lợi ích của chính sách, họ không chỉ tuân thủ mà còn đồng hành, giám sát và tham gia vào quá trình thực thi. Vì vậy, truyền thông là nền tảng của quản trị hiện đại, tạo ra sự minh bạch và bền vững của chính sách công./.
